Ucsuz bucaksız, geri kalmış bir kara devleti olan Rusya’yı gelişmiş bir ulke haline getirmek icin carlığı boyunca yorulmak bilmeden calışan Petro Alekseyevic Romanov (1672-1725), modernleşme programına, tebaasını Batılılar gibi giyinmeye ve onlar gibi davranmaya teşvik ederek başladı. Halkının geleneksel Rus-Ortodoks sakalını kesmesini ferman eylemesi ve eline aldığı usturayla bu fermanını sokaklarda bizzat uygulaması, iki metreyi aşan boyuyla bu dev carın izleyeceği siyasetin ilk gostergelerindendi.
Ancak Petro sadece insanların dış gorunuşuyle uğraşmakla kalmayıp ulkesinin kalıcı bir donuşumden gecmesini sağlayacak yeni kurumlar oluşturdu, yeni uygulamalar başlattı. Orneğin sıfırdan yarattığı donanma, Kuzey Buz Denizi kıyısındaki Arhangelsk dışında bir ticaret limanı bile olmayan ulkesini Avrupa’nın onemli deniz guclerinden biri haline getirdi. Yine Osmanlı’nın Yenicerilerine benzer Streletsleri, II. Mahmut gibi, ama ondan yuz kusur yıl once imha edip yerine cağın gereklerine uygun bir ordu kurdu. İşte donemin en guclu devletlerinden İsvec’i Poltava’da perişan edip kralı XII. Karl’ın, “Demirbaş Şarl” adını alacak kadar uzun sure Osmanlı’ya sığınmasına neden olan, bu ordudur. Prut’ta Osmanlılar tarafından yok edilmekten Baltacı Mehmet Paşa sayesinde kurtulan aynı ordu, kısa sure icinde Osmanlı’ya meydan okuyacak kuvvete ulaşacaktı.
Bilimler Akademisi, devlette aristokrasiyi etkisiz kılan liyakat sistemi, kilisede patriklik yerine Kutsal Sinod makamı gibi bircok kurumdan sıcak denizlere inme politikasına kadar, 1917’de imparatorluk yıkılana dek gecerli kalacak cok sayıda yeniliğe imza attı. Baltık Denizi kıyısındaki bataklık arazide sıfırdan kurduğu St. Petersburg şehri, belki de onun en kalıcı eseri olarak gunumuzde de hayranlık uyandırmaktadır.
İktidara geldiğinde onemsiz bir devlet olan Rusya’yı, sonraki asırlarda Osmanlı’nın yıkılmasının asli faillerinden olacak bir Avrupa gucu haline getiren Petro, kimi Osmanlı tarihcileri tarafından “Deli Petro” olarak anılsa da tarihin onun hakkındaki nihai yargısı farklıdır ve elinizdeki kitabın başlığını suslemektedir.
(Tanıtım Bulteninden)


Kitap Adı: Buyuk Petro Yazar: Robert K. Massie Cevirmen: Hakan Abacı Yayınevi: İş Bankası Kultur Yayınları Hamur Tipi: 2. Hamur Ebat: 16 x 23,5 İlk Baskı Yılı: 2019 Baskı Sayısı: 1. Basım Orijinal Dili: İngilizce Barkod: 9786052958049