24 Mart 1955'te İstanbul'da doğan unlu jeoloji profesoru Celal Şengor'un yaşı, eğitimi ve kariyeri merak ediliyor. Peki Celal Şengor kimdir?
[h=3]CELAL ŞENGOR KİMDİR?[/h]Ali Mehmet CelÂl Şengor 24 Mart 1955, İstanbul, Turk jeologtur. 24 Mart 1955'te İstanbul'da doğup 1973 yılında Robert Koleji'nden mezun olmuştur. 1978'de State University of New York at Albany'den jeolog olarak mezun oldu ve aynı universitede 1979'da yuksek lisansını bitirdi.

1981'de İstanbul Teknik Universitesi Maden Fakultesi, genel jeoloji kursusunde asistan olarak gorev yapmaya başladı. 1982'de State University of New York at Albany'den doktor unvÂnı aldı. 1984 yılında Londra Jeoloji Cemiyeti'nin Başkanlık Odulu'nu, 1986'da TUBİTAK Bilim Odulu'nu aldı.
Aynı yıl İstanbul Teknik Universitesi Maden Fakultesi genel jeoloji anabilim dalında docent oldu. 1988'de NeuchÂtel Universitesi Fen Fakultesi'nden şeref bilim doktoru (Docteur ès sciences honoris causa) pÂyesi aldı. Academia Europaea'ya 1990 yılında kabul edildi ve cemiyetin ilk Turk uyesi oldu. Aynı yıl Avusturya Jeoloji Servisi muhabir uyesi, 1991 yılında ise Avusturya Jeoloji Derneği şeref uyesi oldu. Yine 1991 yılında Kultur Bakanlığı'nın "bilgi cağı odulu''nu kazandı.
1992 yılında İstanbul Teknik Universitesi Maden Fakultesi genel jeoloji anabilim dalında profesorluğe terfî etti. 1993 yılında Turkiye Bilimler Akademisi'nin en genc kurucu uyesi oldu ve akademi konseyine secildi. Aynı yıl TUBİTAK Bilim Kurulu uyesi oldu. 1994 yılında Rusya Doğa Bilimleri Akademisi uyeliğine, Fransız ve Amerikan jeoloji dernekleri şeref uyeliğine secildi. Ayrıca kendisine Fransız Fizik Cemiyeti ve École Normale Supérieure Vakfı tarafından Rammal Madalyası verildi. Şengor 1997 yılında, Fransız Bilimler Akademisi tarafından yerbilimleri dalında buyuk odul (Lutaud Odulu) ile taltif edildi.
1998 Mayıs ayı icerisinde Şengor, Collège de France'da misafir profesor olarak bir kursu işgal etti. Burada "19'uncu yuzyılda tektoniğin gelişmesine fransız jeologlarının katkısı" konulu bir ders verdi ve 28 Mayıs 1998'de Collège de France'ın madalyasını aldı. 1999'da Londra Jeoloji Cemiyeti kendisine Bigsby Madalyasını tevcih etti. 2000 yılının Nisan ayında Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilimler Akademisi yabancı uyeliğine secilen ilk Turk oldu. Rusya Bilimler Akademisi'ne Fuad Koprulu'den sonra secilen ikinci Turktur. Ayrıca 2013 yılında Leopoldina Doğa Araştırıcıları Akademisi uyeliğine secilmiştir.
[h=3]ARAŞTIRMALARI[/h]Şengor, jeolojide bilhassa yapısal yerbilim ve tektonik dallarındaki calışmaları ile un yapmıştır. Şerit kıtaların dağ kuşaklarının yapısına etkisini ortaya koymuş ve Kimmer Kıtası adını verdiği bir şerit kıta keşfetmiştir. Orta Asya'nın jeolojik yapısını ortaya cıkarmış, Kıta-kıta carpışmasının on ulkeleri nasıl etkilediği meselesini cozmuştur. Yucel Yılmaz ile birlikte, Levha tektoniği icinde Turkiye'nin yerini değerlendiren ve atıf klasiği haline gelen bir makale yazmıştır.
Jeoloji ve tektonik konularında 6 kitap, 175 bilimsel makale, 137 tebliğ ozeti, pek cok populer bilim makalesi, tarih ve felsefe ile ilgili de iki kitap ve 300'e yakın deneme yazısı yayınlamıştır. ABD, Rusya, Avrupa ve Almanya'nın bilimler akademisine uye olan Şengor'un yayınlanmış 1826 makalesi vardır ve bu makalelere 12658 atıf yapılmıştır. Bunların 1997-1998 yılları arasında Cumhuriyet Bilim Teknik dergisindeki "Zumrutten Akisler" koşesinde cıkmış olanları Yapı Kredi Yayınları tarafından 1999'da "ZumrutnÂme" başlığı altında kitaplaştırılmıştır.
Fransa, Birleşik Krallık, Avusturya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde misafir oğretim uyesi olarak calışmalarda bulunan Şengor, Collège de France dışında Birleşik Krallık'ta Oxford (Royal Society Araştırıcı bursuyla), ABD'de California Institute of Technology (Moore Distinguished Scholar olarak) ve Avusturya'da Salzburg Lodron-Paris Universitesi'nde misafir profesorluk yapmıştır. Şengor ayrıca pek cok uluslararası dergide editor, yardımcı editor ve yayın kurulu uyeliği yapmıştır ve yapmaktadır.
Celal Şengor, ileri seviyede İngilizce, Fransızca ve Almanca bildiğini beyan etmekle birlikte; Felemenkce, İtalyanca, Portekizce, İspanyolca ve Osmanlı Turkcesini okuyabildiğini de soylemiştir.
[h=3]OZEL HAYATI[/h]Jeolojiye olan merakının nasıl başladığı, "Bir Bilim Adamının Seruveni" adlı kitapta, Şengor'un "Ben jeolojiyi kucuk yaştan yani Jules Verne'in Arzın Merkezine Seyahat kitabını okuduğum gunden itibaren sevmeye başladım. Hemen arkasından Denizler Altında Yirmi Bin Fersah'ı okudum. Onu da okuduktan sonra kendi kendime, 'Adam olmak demek, Jules Verne'in tarif ettiği gibi olmak demektir' diye duşundum. Bana jeolojiyi Jules Verne sevdirdi..." şeklindeki ifadeleriyle anlatılmıştır. Bir roportajında kendisine ait kutuphanesinde 30000'in uzerinde kitabı olduğunu soylemiştir.
Celal Şengor'e hafif Asperger teşhisi konulmuştur ve bunu şu sozlerle anlatmaktadır: "Ben de hafif Aschberger ile teşhis edilmiş bir insanım. Ve bu ozelliğime şukran borcluyum. Otistik olmasaydım bilimde elde ettiğim başarıları elde edemezdim."
Şengor 1986 yılında Oya Maltepe ile evlenmiştir. Tek cocuğu olan oğlu H. C. Asım Şengor 1989 yılında dunyaya gelmiştir.
[h=3]KİTAPLARI[/h]"Zumrutname" (Yapı Kredi Yayınları, 1999)
"Hasan Ali Yucel ve Turk Aydınlanması" (TUBİTAK Yayınları, 2001)
"Zumrut Ayna: Bilimsel Duşunce Uzerine Denemeler" (Yapı Kredi Yayınları, 2003)
"Yaşamın evrimi fikrinin Darwin doneminin sonuna kadarki kısa tarihi" (İstanbul Teknik Universitesi Yayınları, 2004)
"99 Sayfada İstanbul Depremi" (İş Bankası Kultur Yayınları, 2006)
"Bilgiyle Sohbet - Populer Bilim Yazıları" (İş Bankası Kultur Yayınları, 2014)
"Dahi Diktator" (Ka Kitap, 2014)
"Aptalı Tanımak" (Ka Kitap, 2015)
"Newton Neden Turk Değildi?" (Ka Kitap, 2015)
"Bir Toplum Nasıl İntihar Eder?" (Ka Kitap, 2016)
"Cehennemdeki Universiteliler" (Ka Kitap, 2016)
[h=3]ODULLERİ[/h]Yurt dışında bircok universitede bulunmuş olan Prof. Şengor, bircok uluslararası odulun de sahibidir. Ayrıca, TUBİTAK Bilim Odulu'nu kazanan en genc bilim adamıdır. Odullerinin bazıları:
Londra Jeoloji Cemiyeti, Başkanlık Odulu (1984)
TUBİTAK, Bilim Odulu (1986)
NeuchÂtel Universitesi Fen Fakultesi, Şeref Bilim Doktoru (Docteur ès sciences honoris causa) (1988)
Kultur Bakanlığı, Bilgi Cağı Odulu (1991)
Fransız Fizik Cemiyeti ve École Normale Supérieure Vakfı, Rammal Madalyası (1994)
Collège de France Madalyası (1998)
Londra Jeoloji Cemiyeti, Bigsby Madalyası (1999)
Guztav-Steinman Madalyası (2010)