
Ernest Nagel (1901-1985) Avusturya-Macaristan İmparatorluğunda Yahudi bir ailede doğdu. 10 yaşında ailesi ile birlikte ABD'ye goc etti ve 1919'da ABD yurttaşı oldu. "City College of New York"u bitirdikten (1923) sonra doktora derecesini "olcu kavramı" uzerine calışması ile Columbia Universitesinden aldı (1931). Journal of Philosophy (1939-1956), Journal of Symbolic Logic (1940-1946), ve Philosophy of Science (1956-1959) dergilerinin editorluğunu yaptı. Nagel'in 1961 başyapıtı Bilimin Yapısı bilim felsefesinde en iyi calışmalardan biridir ve Nagel'in kendisi en iyi birkac Amerikan felsefecisi arasında sayılır.
Bilimin Yapısı acıklamanın yapısını, bilimsel araştırmanın mantığını ve bilimsel bilginin mantıksal yapı ve orgutlenmesini cozumler ve ceşitli bilimlerin bilme savlarını değerlendirir. Nagel kuramları ve modelleri ontolojik konumdan yoksun linguistik yapılar olarak gorur ve Bilimin işinin simgesel mantık tarafından formule edilen semantik "acıklamalar" uretmek olduğunu duşunur. Buna gore, felsefe "en iyisinden varoluş uzerine ve ona ilişkin bilgi savlarımız uzerine eleştirel bir yorumdur" (Naturalism reconsidered, 1954). İronik olarak, bilimin olgulara ilişkin gercek bilgi elde edebileceğini yadsıyan, asıl bilimsel gorevin problemler icin onerilen yanıtları curutmek olduğunu ve doğa yasasının "yalnızca bir tahmin" ya da "sanı" olduğunu duşunen Karl Popper'ın tutumu Nagel tarafından "belirsizlik uğruna arayış" olarak gorulur. Bilginin yerine acıklamayı gecirirken yasa kavramını da duzelten ve onu "boşluklu yasalar," "istatistiksel yasalar," "deneysel yasalar" gibi evrensellik ve zorunluk taşımayan bildirimler olarak yeniden tanımlayan Nagel'in yasaları da birer olasılık, tahmin ya da sanı olarak prima facie yanlışlanmayı daha şimdiden doğrulayan bildirimlerdir.
Viyana Cevresinin mantıksal pozitivizmini Anglo-Saxon analitik bilim felsefesine uyarlama girişiminde bulunan Nagel Viyanalıların bilimsel kuramları tek bir kuram altında birleştirme cabalarının sonucundan kuşkuluydu. Buna karşın tum bilimlerde aynı bilimsel acıklama mantığının gecerli olduğunu ve bilimsel kavramlar uzerine betimlemeci, realist ve aracsalcı goruşlerin yalnızca "yeğlenen konuşma kipleri" uzerinde anlaşmazlıklar olduğunu duşunuyordu. Toplumsal bilimlerin bilimsel olmadığını ileri surenlere karşı onların kendilerine doğa bilimlerinden daha az yeterli olmadığını ve doğal bilimler ile aynı hermeneutik olcutleri kabul etmeleri gerektiğini savundu. John Dewey'in bir oğrencisi ve yaşam boyu hayranı olan Nagel "doğrulanabilirlik"ten tureyen "doğruluk" kavramının yerine Dewey'in "bilgi" olcutu olan 'guvenilir onesurulebilirlik/warranted assertibility' ilkesini gecirdi-"guven" etmeni oznenin kendisi tarafından yorumlanmak uzere. Boylece Nagel "olgular, ama yalnızca olgular incelenmelidir" ilkesine karşı bilim felsefesinde kuramsal "onsavlar"ın incelenmesine de izin verdi.
Ayer'e gore, Nagel "modern bilimin yeterli bir bilgisini ve anlayışını taşıyan birkac felsefeciden biri" idi. Nagel ABD'de "Yahudi kafası Batı uygarlığının felsefesini ve tarihini doğru olarak yorumlayamaz ve anlayamaz " goruşunu (William Hocking, Harvard Univ.) yorumun herkese acık olduğunu duşunerek, kendisi yorumlar yaparak ve "doğru yorum" diye birşeyin olamayacağını gostererek curuttu. Rudolf Carnap, Hans Reichenbach, ve Carl Hempel ile birlikte mantıksal pozitivizmin evrensel adlarından biri olan Nagel Avrupa'da bir yıllık eğitimden sonra "Impressions and Appraisals of Analytic Philosophy in Europe" başlıklı bir makale yayımlayarak (1936) bunda naturalizme ve pragmatizme dek ulaşmış Amerikan duşunurlerini Avrupalı Ludwig Wittgenstein, Moritz Schlick ve Rudolf Carnap'ın daha ileri bir felsefi konumu temsil ettiğini duşunduğu pozitivizmleri ile tanıştırdı. Kendi felsefi duruş noktasını "Naturalizm" olarak nitelemeyi yeğleyen Nagel doğalcılığına bir parca humanist tinselcilik katmayı uygun gorerek, "Naturalizm yalnızca ozdeksel olanın varolduğunu ileri surmez," diyordu, " cunku deneyimde saptanan pekcok şey-eylem kipleri, anlam ilişkileri, duşler, sevincler, tasarlar, ozlemler-boyle olarak ozdeksel cisimler ya da ozdeksel cisimlerin orgutlenmeleri değildir" (Naturalism Reconsidered, 1954).
Aziz Yardımlı
Sayfa Sayısı: 624
Baskı Yılı: 2013
Dili: Turkce
Yayınevi: İdea Yayınevi
Kitap Adı: Bilimin Yapısı Yazar: Ernest Nagel Cevirmen: Aziz Yardımlı Yayınevi: İdea Yayınevi İlk Baskı Yılı: 2013 Dil: Turkce Barkod: 9789753971164