
“İnsanlar neden hayvan zekÂsını kucumsemeye bu kadar hevesli? Kendimiz soz konusuyken hic sorgulamadan kabul ettiğimiz becerileri hayvanlar soz konusu olduğunda surekli reddediyoruz. Bunun ardında ne var? Diğer turlerin hangi zihinsel seviyede işlediğini bulmaya calışırken, esas zorluk sadece hayvanlardan değil aynı zamanda bizim kendimizden de kaynaklanıyor. Hayvanların belli bir tur zekÂya, ozellikle de kendimizde takdir ettiğimiz turden bir zekÂya sahip olup olmadıklarını sormadan once ustesinden gelmemiz gereken, bu olasılığı duşunmemize bile karşı cıkan icsel direncimizdir.”
Son yıllarda hayvanların bilme yetisi konusunda yapılan araştırmalar, insan zihnini hayvan zihninden cok ayrı, “ozel” bir yere koyma eğilimimizi gozden gecirmemize neden oluyor. Ahtapotların alet kullandığını, daha iyi bir yiyecek geleceğini bildiklerinde karga ve kuzgunların onlerindeki yiyeceği yemeden dakikalarca bekleyebildiğini, şempanzelerin olağanustu hafızalarıyla insanlara parmak ısırttığını gosteren bu araştırmalar hayvanların sandığımızdan cok daha zeki, yaratıcı ve kavrayışlı olduğuna işaret ediyor.
Hayvanlarla ilgili calışmalarda insanmerkezci yaklaşımın değişmesinde onemli bir rol oynayan Hollandalı primatolog Frans de Waal kargalar, yunuslar, papağanlar, koyunlar, eşekarıları, yarasalar, balinalar ve elbette primatlarla ilgili son araştırmalardan faydalanarak hayvan zekÂsının gercek boyutlarını keşfe cıkıyor. İnsanların en tepede olduğu bir bilişsel hiyerarşiyi reddeden de Waal, onun yerine insan dahil her hayvanın kendine ozgu zekÂ, yeti ve yetenekleriyle değerlendirilip takdir edildiği daha objektif bir model oneriyor.
(Tanıtım Bulteninden)
Kitap Adı: Hayvanların Ne Kadar Zeki Olduğunu Anlayacak Kadar Zeki Miyiz? Yazar: Frans De Waal Cevirmen: Ahmet Burak Kaya Yayınevi: Metis Yayıncılık Hamur Tipi: 2. Hamur Ebat: 13 x 19,5 İlk Baskı Yılı: 2017 Baskı Sayısı: 1. Basım Barkod: 9786053161073