İdigey ile Moradım Destanı ozelde Başkurt, genelde Turk kulturel belleğinin dış dunyaya yansıyan anlam alanlarından biridir. Hem mitolojik donemden itibaren zihinsel akış halindeki kulturel kodları hem de tarihî donemin bilinen belge ve bilgilerini bugunun insanına bir hatırlatma figuru olarak sunan onemli eserlerdendir.

İdigey Destanı, birden fazla Turk boyu arasında bilinen ve anlatılan destanlardan biridir. Başkurtlar dışında Kırım ve Kazan Tatarları, Altay, Kazak, Ozbek, Turkmen, Nogay ve Karakalpaklar arasında yaşamaktadır. Genel olarak destanın ana konusu ve olay orgusu 14-15. yuzyıllarda Altınordu Devleti icinde yaşanan mucadelelere dayanmaktadır. Araştırıcılar ozellikle Kazak-Nogay destan sahasındaki destanlarda tarihsel gercekliklerin diğer destan sahalarına gore daha ağır bastığı ve bunun en guzel orneklerinden birinin "Edige Destanı" olduğunu belirtirler.

İdigey ile Moradım Destanı'nın başkahramanı ve karşı kahramanı, adları, mevki ve konumları, mucadeleleri yonunden bazı tarihsel verilerle ortuşmektedir. İdigey/Edige/Edgu Mirza ile Altınordu hukumdarı Toktamış veya bu şahsiyetlerin Tumur Han ile yaşadıkları ceşitli siyasi ilişkiler, tarihi verilerle de doğrulanmaktadır. Fakat destanda adı gecen kahramanlar veya olaylarla, tarihte yaşamış şahsiyet veya yaşanmış olaylarla ilişki kurulsa bile, destanın o tarihi donemi aşan butuncul ve kurgusal bir ozelliğe sahip olduğunu da oncelikle vurgulamak gerekmektedir.



(Tanıtım Bulteninden)





Kitap Adı: Başkurt Turklerinin Tarihi Destanı İdigey İle Moradım Hazırlayan: Mustafa Arslan Yayınevi: Otuken Neşriyat Hamur Tipi: 2. Hamur Ebat: 1. Basım İlk Baskı Yılı: 2017 Medya Cinsi: Ciltsiz Barkod: 9786051555935