İsa Hebibbeyli’nin belirttiği gibi, “Dede Korkut Kitabı destanlarının poetik sistemi hakkında belirli değerlendirmeler yapılmış olsa bile bu destanın poetikası henuz sistematik ve butuncul bicimde araştırılmamıştır.” Şuphesiz bunun icin, Dede Korkut mitolojisini, icerdiği anlatıların bicim ve icerik farklılıklarını gozeterek butun paradigmaları ile ele alan calışmalar yapılması gerekmektedir.
Antik cağlarda nesir ve nazım bir butunun parcaları olarak belirirdi. Dede Korkut Kitabı hakkında en ozgun değerlendirmeleri iceren bu kitapta da proza ve poeziyanın birleşik varyantı olarak estetikpoetik kavramı onerilmiş ve Dede Korkut Kitabı’nın poetik değerlendirmesinin sadece nazım parcaları uzerinden yapılması, bir yontem olarak da reddedilmiştir. Kamal Abdulla’nın girişimi otantik mitolojik metnin icinde ilkel estetikpoetik patikalarını belirginleştirmeye yonelik butuncul bir incelemeyle insanın en eski tasavvurlarından bir “Şafak Varyantı” oluşturmayı, daha doğru ifadesiyle onu gorunur kılmayı amaclamaktadır.
Kamal Abdulla icin Dede Korkut Kitabı’nın poetikası, ancak mitolojik yaklaşımlarla uygulanacak ilkelerin destanın icindeki farklı zaman katmanlarını, kozmik cağdan tarihsel cağa gecişin kodlarını izah edebilmekle, belki evvela Dede Korkut Kitabı ile Dede Korkut Kitabı metninin hazırlandığı malzemeyi ayrıştırmakla mumkun olabilir. Cunku Dede Korkut Kitabı’nda atılan her mitolojik adımda, kaostan kozmosa, butun medeniyetlerin temel yonelişi olarak belirip surdurulebilir nizam ideali yolunda verilen mucadele -metnin farklı katmanlarında ve geniş bir zaman dilimi icerisinde şekillenerek- modelleşmiştir.
Tıpkı milyarlarca yıl once gercekleşmiş Buyuk Patlama’nın butun evrene dağılmış yankılarını hassas cihazlarla hÂl duyabildiğimiz gibi, “insan birikiminin butun formlarına ait tek evrensel metodolojik yaratıcı ilke olarak kabul” edeceğimiz bu kozmik olayı anahtar sayarak ilkel mit cağında bir patlamayla metne yayılan estetikpoetiğin izlerini surebiliriz.
“Tarih oncesi cağın kadim otantik metnine ait ilkel mitolojik tasavvurlar”ı ele alan bu yol bizi, bu kitabın sonraki cabalarının parcaları olarak “Kadim otantik metnin (...) klasik bicimini” veren “mitolojik oğle”ye, yani “Oğle Varyantı”na, oradan da mitolojik gunbatımına, yani “estetikpoetik katmanın son donemini yaşayarak estetik ve poetik diye iki istikamete ayrılacağı” “Gunbatımı Varyantı”na ulaştıracaktır.

(Tanıtım Bulteninden)


Kitap Adı: Dede Korkut Kitabı’nın Poetikasına Giriş Yazar: Kamal Abdulla Cevirmen: Ali Duymaz Yayınevi: Otuken Neşriyat Hamur Tipi: 2. Hamur Sayfa Sayısı: 269 Ebat: 13,5 x 21 İlk Baskı Yılı: 2020 Baskı Sayısı: 1. Basım Dil: Turkce Barkod: 9786051558912