
“...Frenk mahallesinin kitapcıları, kozmopolit simsarların dort elle sarılarak buralara getirttiği, biraz zamanı gecmiş yeniliklerle doludur. Fransız edebiyatının butun kotu romanları ve artıkları -tıpkı Kaptan Paolo’nun kahvehanesindeki şarkıcı gibi acığa cıkmış(gozden duşmuş) olanları- burada toplanmıştır…” Kitapta yer alan, bir Fransız gezgininin, İzmir’in 19. yuzyıldaki en unlu caddesi “Frenk Caddesi” ni anlatırken kullandığı cumlelerden farklı cıkarsamalar yapmak elbette mumkun; dunden bugune, dışarıdan iceriye… Rauf Beyru’nun uzun araştırmalar sonucunda kaleme aldığı, belge, fotoğraf, gozlem ve haritalar ışığında masaya yatırdığı elinizdeki bu kitapta da yabancı seyyahların ışığında yol aldığımızı goruyoruz. Buna karşın, kendi iclerindeki celişkileri de yine karşıt belgelerle dile getiren Beyru, boylece farklı perspektiflerle, İzmir kentini mumkun olduğunca doğru okumamıza ve oryantalist bakış acısını kırmaya calışmıştır.
Kitapta; 18. ve daha onceki yuzyıllarda, İzmir kentinin fiziksel yapısı, bu konudaki, kaynakların sınırlılığı ve oznelliği nedeniyle, fazla ayrıntılara inilmeden kısaca anlatılmaya calışılmıştır… Yazılı ve ozellikle de gorsel belgelerin daha kolay bulunabildiği 18. yuzyıl sonlarından 20. yuzyılın ilk donemlerine uzanan surecte İzmir kenti; yaşam bicimi, ticari hayat, kulturel gelişim, yerleşim, nufus dağılımı gibi farklı başlıklar altında incelenerek, kitabın dunden bugune bir kopru oluşturma niteliği taşıması amaclanmıştır.
Sadece bilgi edinmekle kalmayıp, bugune dair sorduğumuz soruların cevabının gecmişte yattığının da altı cizilmiş, bu yonuyle de kitap, adeta “bir pusula” işlevini yuklenmiştir.
İzmir’in en fakir mahallelerinde Turk ve Museviler yaşadığı icin, buradaki yaşam bicimi yabancı seyyahlarca kayda değer gorulmemiş, daha cok Frenklerin yaşadığı, kentin batıya donuk yuzu -İzmir’in sahil bolgesine doğru olan bolgeleri- kaleme alınıp, resmedilmiştir. Turk ve Musevi mahallelerinin gunumuzde de bazı değişimlere rağmen varlıklarını korumuş olmaları, o donemin bilgi ve belge yoksunluğunu bir olcude telafi eder gibidir. “Turk mahallesinin sokakları tam bir labirent gorunumundedir.ve yolunuzu kaybettiğinizde istediğiniz yeri bulabilmek icin saatlerce dolaşmanız gerekebilecektir.” Kitapta gecen, adı belirsiz bir yazarın 19. yuzyıldaki Turk mahallesi hakkındaki bu izlenimi bugun icin hala tanıdık bir kavram…Rum, Ermeni ve Frenk mahalleleri ise, 1922 yangınından sonra tamamen yok olmuş ve İzmir’in yeni yerleşim bolgeleri oluşturulmuştur. Bu bakımdan, kitap, kentin yok olan semtlerinin fiziksel ve yaşamsal yapısını aydınlatması acısından bir hayli onem taşımaktadır.
Başta Paris Milli Kutuphanesi, Pensilvanya Universitesi Kutuphanesi, Atina Gennadion Kutuphanesi, Riyad King Saud Universitesi Kutuphanesi olmak uzere bircok ulke kitaplığından yararlanılarak hazırlanan elinizdeki bu kitabın oluşum sureci 15 yıllık bir araştırmanın urunu. “19. Yuzyılda İzmir Kenti”, aslında daha once yine Literatur Yayınevi tarafından yayınlanan, Rauf Beyru imzalı “19. Yuzyıl ve Oncesinde İzmir’de Yaşam” adlı kitabın bir devamı, tamamlayıcısı niteliğindedir.
İcindekiler
Giriş
19. Yuzyıl Oncesinde İzmir Kenti
19. Yuzyıl İcinde İzmir Kentinin Gelişme Sureci
İzmir’de Yaşama Alanları
Yakın Cevre Yaşama (Konut) Alanları
İzmir’de İş Ve Calışma Alanları
Tarımsal Etkinlikler Ve Tarım Alanları
Sanayi Etkinlikleri Ve Alanları
Ticaret Etkinlikleri Ve Alanları
19. Yuzyılda İzmir’in İlginc Mekanları
İzmir Carşıları
İzmir Carşılarının Mekansal Ve İşlevsel Dağılımı
Kentin Gezinti, Dinlenme Ve Eglence Agırlıklı Kesimleri
Marina
Kordonlar
Meyhane Boğazı -
Gul (Guller) Sokağı
Kervan Koprusu
Mezarlıklar
19. Yuzyılda İzmir’de Ulaşım
Kara Ulaşımı- Deniz Ulaşımı
Demiryoru Ulaşımı
Kentici Toplu Taşınım Ve Yeni Projeler- Kent
Sayfa Sayısı: 420
Baskı Yılı: 2011
Dili: Turkce
Yayınevi: Literatur Yayıncılık
Kitap Adı: 19. Yuzyılda İzmir Kenti Yazar: Rauf Beyru Yayınevi: Literatur Yayıncılık İlk Baskı Yılı: 2011 Dil: Turkce Barkod: 9789750405259