Gebelikte kansızlık belirtileri hamilelikte kansızlık demir eksikliği ...
Gebelikte kansızlık Hamilelikte Anemi,Gebelikte Anemi Tedavisi ...
Halk arasında kansızlık olarak da bilinen anemi ozellikle ulkemizde onemli bir sağlık sorunudur. Oksijen kanda hemoglobin adı verilen bir proteine bağlanarak taşınır. Alyuvarlarda bulunan hemoglobin aynı zamanda kana kırmızı rengi veren maddedir. Hemoglobinin normalden duşuk olması ise anemi olarak isimlendirilir.
Kadınlarda en sık karşılaşılan anemi turu demir eksikliği anemisidir. Demir, hemoglobinin ana yapısında bulunan bir element. Amerika Birleşik Devletlerinde kadınların %10 -30'unun anemik olduğu duşunuluyor. Kadınlar erkeklere gore
anemiye biraz daha eğilimliler. Bunun temel nedeni adet kanamaları ile duzenli ve surekli olarak kan kaybetmeleri. Ayrıca kadınların beslenme alışkanlıklarının erkeklerden farklı olması da anemiye olan eğilimi artırır.
Hamilelik kansızlığı artırır mı?
Hamilelik anemi riskini artıran bir surec. Kan temel olarak 2 bolumden oluşur. Birinci bolum şekilli elemanlar denilen akyuvar, alyuvar gibi hucreler, ikinci kısım ise bu şekilli elemanları taşıyan sıvı yani plazma. Kırmızı kurelerin (alyuvar, eritrosit) plazmaya gore olan yuzdesine hematokrit adı verilir. Normalde hematokrit %38 - 45 arasındadır. Yani kanın %38 - 45'i şekilli elemanlar geri kalanı ise plazma tarafından oluşturulur. Hamilelik sırasında kan hacmi yaklaşık %50 artar. Bu artışın buyuk bir bolumu plazma kısmındadır. Alyuvarlar plazma kadar hızlı coğalamazlar. Bu durumda kan icinde alyuvar konsantrasyonu azalır ve hamilelik oncesi donemde olduğundan daha aşağılara iner. Bu durum ozellikle hamileliğin ilk yarısında belirgin. Hamilelik ilerledikce alyuvar yapımı artar. Yapım artışı ise demire olan ihtiyacı artırır. İlk başlarda gerek duyulan demir vucuttaki depolardan karşılanır ancak coğu zaman bu depolar ihtiyacı karşılamada yetersiz kalır. Eğer kişi diyet ya da ilaclarla yeteri kadar demir almıyorsa anemi ortaya cıkar. Bu tur anemiye hemodilusyonel anemi adı verilir. Hamile kadınların yaklaşık %20'sinin anemik olduğu bilinir. Genel olarak hemoglobinin 10 gr/dL altında olması anemi olarak tanımlanır. Hemodilisyon varlığında hematokrit duzeyi %38 - 45'den %34 civarına duşer. Coğul gebeliklerde bu değer %30'a kadar inebilir. Gebeliğe bağlı bu fizyolojik hemodilusyon oksijen taşıma kapasitesinde bir azalmaya neden olmaz ve aneminin hamilelikte doğurduğu riskleri arttırmaz. Asıl problem olan hamileliğe anemik olarak başlamak ya da hamileliğin ilk 3 ayında anemik olmaktır.
Hamilelikte gorulen aneminin olası nedenleri
-Demir eksikliği anemisinin en sık karşılaşılan nedeni yetersiz demir alımı. Demir hayvansal gıdalarda ve yeşil yapraklı sebzelerde bol miktarda bulunur.
-Folik asit yetersizliği de anemiye neden olur.
-Basur ya da benzeri patolojiler nedeniyle kronik kan kaybı.
-Gelişmekte olan bebeğin annesinin depolarını tuketmesi.
-Travma, kaza gibi durumlarda ani ve fazla miktarda kan kaybı.
Diğer anemi nedenleri.
Risk faktorleri
-Coğul gebelik
-Beslenme bozukluğu
-Sigara kullanımı (besin maddelerinin emilimini azaltır)
-Alkol kullanımı
-Sindirim sistemi hastalıkları
-Bazı ilacların kullanımı
-Kansızlık belirtileri
-Pek cok olguda kişi anemik olduğunun farkında değildir. Anemi birden değil de yavaş yavaş geliştiğinde vucut bu duruma tolerans geliştirir. Anemi sıklıkla rutin yapılan incelemeler sırasında anlaşılır. En sık karşılaşılan belirtiler şunlar:
-Halsizlik
-Cabuk yorulma
-Soluk gorunum
-Carpıntı
-Merdiven cıkma, yuruyuş gibi aktivitelerde hemen yorulma ve nefes nefese kalma
-Baş donmesi, baygınlık
-Baş ağrısı
-Tırnak diplerinin soluklaşması
-Sarılık (nadir)
-Karın ağrısı (nadir) Bu belirtilerin buyuk bir kısmının hamileliğin erken doneminde de normalde gorulebilen yakınmalar olduğu gozden kacırılmamalı.
Kansızlık tanısı nasıl konur
Aneminin tanısı cok kolaydır. Yapılacak olan bir kan sayımı ile anemi varlığı saptanabilir. İlk kontrolde yapılacak olan kan sayımı hamilelik oncesi anemi varlığının anlaşılması acısından onemli. Hamilelik takipleri sırasında kan sayımı 24 - 28. haftalarda tekrarlanmalı.
Kansızlık tedavisi
Demir eksikliği anemisinin tedavisi basittir. Genelde ağızdan alınan haplar ya da şurup şeklinde demir ilacları ile tedavi yapılır. Nadiren enjeksiyon şeklinde demir alımı gerekebilir. Kansızlığın cok fazla olduğu durumlarda kan verilmesi gerekli olabilir. Hamileliğin başlangıcında anemi olmasa bile pek cok kadında demir kullanılması onerilir. Bunun amacı demir depolarının desteklenmesidir. Kan değerleri normal olan kadınlarda demir kullanımı 24 haftaya kadar geciktirilebilir. Demir ilaclarının kabızlık ve mide bulantısına neden olabileceği, aynı zamanda dışkıyı siyaha boyadığı unutulmamalı.
Komplikasyonlar
Demir eksikliği anemisi hamilelikte bazı sorunlara neden olabilir. Bunların en onemlisi erken doğum riskindeki artış.
-Erken doğum riskinde artış
-Rahim ici gelişme gerilik
-Duşuk doğum ağırlıklı bebek
-Doğum sonrası annenin iyileşmesinde gecikme
-Doğum sonrası annede enfeksiyon riskinde artış
-Doğumda normal miktardaki kan kaybının anemik kadında tehlike yaratacak duzeylere ulaşması
Nasıl onlem alabilirsiniz?
-Yeterli miktarda demir iceren besinler tuketin.
-Yeterli miktarda folik asit iceren besinler tuketin.
-Yeterli miktarda C vitamini alın. C vitamini demirin bağırsaklardan emilimini kolaylaştırır.
-Kontrollerinizi ihmal etmeyin.
-Doktorunuz tarafından verilen vitamin ve demir ilaclarını duzenli olarak kullanın.