Cocuklarda Disiplin
Cocuk eğitimindeki disiplin
Cocuk ve Disiplin
Dunku yazımızda, ailede cocukların her istediğinin yerine getirilmesi, onları gelecekte olumsuz yonde etkilediğinden bahsederek, anne babalara, “Arkadaş değil, anne baba olun!” tavsiyesinde bulunmuştuk. Bugun de bu konuda uzmanların goruşlerine yer vereceğiz...

EVİN GENERALİ ANNE-BABA!
Florida’nın onde gelen psikologlarından Dr. Perry Buffington:
“Daha birkac yıl oncesine kadar, cocuklarının her istediğini yerine getirerek onların bağlılığını kazanmaya calışan anne babaların aslında onlara buyuk zarar verdiğini savunan bir avuc insandık. Ama gun gectikce bu gerceği fark edenlerin sayısı hızla artıyor. Evin generali anne babalar olmalı; lider konumda olduklarını cocuklarına gostermeli ve onlara sorumluluklarını surekli hissettirmeliler. Mesela cocuğunuza verdiğiniz isim konusunda bile dikkatli olun ve moda isimlerden uzak durun. Orneğin ailenizde saygı duyduğunuz, değerli insanların isimlerini secin. Boylelikle o kişide hayranlık duyduğunuz değerleri cocuklarınıza da kolaylıkla aşılayabilirsiniz.

Cocuklar disiplini erken yaşlarda oğrenmelidir. Boylelikle buyudukce anne babaları kendilerine sınırlar koymaya başladığında buna uyum gostermekte zorlanmazlar. Anne baba gerektiği zamanlarda cocuklarına karşı sesini yukseltmeli ve gerektiğinde de cezalandırmalıdır.

Verilecek kucuk cezalar cocukların sorumluluk sahibi olarak yetişmelerinde onemli rol oynuyor. Yanlış bir şey yaptıklarında bir hafta boyunca cizgi film izlemelerini yasaklamak, tum hafta sonu evden cıkmalarına izin vermemek, yatağa erken bir saatte gondermek, kısa bir sure de olsa kapının onune koymak, tabaklarındaki tum yemeği bitirmezlerse ertesi akşam yatağa ac gondermek, sebze yemeyi reddettiklerinde sevdiği yemekten mahrum bırakmak, harclığını kesmek, sevdiği oyuncağını elinden almak gibi cezalar verilmelidir.

Cocuğunuza Onur Kırıcı Davranmayın
Prof. Dr. Nahit Motavallı Mukaddes (Cocuk ve Ergen Psikiyatristi):
“Beyin belli bir yaştan sonra tam gelişmesini tamamlar. Bu nedenle kucuk yaştaki cocukları karar vermek durumunda bırakmak uygunsuz bir davranıştır. Dolayısıyla mutlaka belli bir yaşa kadar ailenin cocuğu yonlendirmesi gerekir. Kucuk yaştaki cocuklar henuz karar verme, planlama yeteneklerine kavuşmamıştır. Beyinleri geliştikten sonra bunu yapabilirler.

Disiplinden de anlaşılması gereken; cocuğun her konuda sınırını bilmesidir. Bu katı, ağır ceza anlamına gelmez. Tabii cocuğun zarar verici duzeyde bir davranışı olursa onu sevdiği bir şeyden mahrum bırakarak ceza verilebilir. Ama bu cocuğun kişiliğini zedeleyici, onur kırıcı bir ceza olmamalı...”

Disiplinin iki temel hedefi
Disiplin, bir eğitim aracı olarak duşunulduğunde korkutma, utandırma, gururunu kırma gibi kavramlarla ic ice olmamalıdır. Disiplinin iki temel amacı vardır; Birincisi, cocuğa anlaşılır, kesin ve sınırları olan, guvenli bir ortam sunmaktır. Bu ortam cocuğun sağlıklı gelişimi icin gereklidir. Disiplinin ikinci amacı ise, cocuğun kendi kendini yonetme yeteneği yani ozdenetim kazanmasıdır. Cocuk denetim altında değilken de oğrendiklerini uygulayabilmeli, kurallara uymayı surdurebilmelidir. Ebeveyni yanındayken kurallara uyan, ama denetim kalkınca cığırından cıkan cocuk ozdenetim yeteneği kazanmamış demektir.

Disiplin icin onemli kurallar
Tutarlılık disiplinin en onemli ilkesidir. Ebeveyn cocuklarının uygun olmayan isteklerine birkac kez "Hayır" dedikten sonra sonunda yine "Evet" diyorsa, cocuklar ısrar etmelerinin işe yaradığını oğrenecektirler.

Ebeveynin sozbirliği ve işbirliği oluşturması disiplin icin elzemdir. Anne, cocuğa: "Dışarı cıkmadan once oyuncaklarını topla" dediğinde baba: "Bırak gitsin, arkadaşları bekliyor" diyorsa cocuk işine gelen kuralı dinleyecektir.

Ebeveyn davranışlarıyla cocuğa ornek olduğunu unutmamalıdır. Ebeveynin oğrettikleri kuralları kendilerinin de sergiliyor olması gerekir. Kardeşine vurduğu icin cocuğunu doven bir baba "kimsenin kimseye vurmaması gerekir" kuralını once kendisi bozmuş olur.

Cocuklar anne babaların birbirilerine nasıl davrandıklarını gozlemlerler. Eşini surekli eleştiren ya da ona alaycı bir şekilde yaklaşan bir babanın yanında cocuğun kardeşine olumlu ve saygılı davranması beklenemez.