
Turkiye'nin kaz yetiştiriciliği merkezi konumundaki Kars'ta besiciler, hayvanlarını, hem yağlanmaları hem de iyi beslenmeleri amacıyla kış oncesi meralarda otlatıp soğuk sularda yuzdurerek kış sezonuna hazırlıyor.
Kentte kaz ureticiliği ile gecimini sağlayanlar icin onemli bir gelir kapısı olan ve damızlık kazlardan elde edilen yavru kazlar, nisan ayında yumurtadan cıktıktan sonra kasım ayına kadar titizlikle besleniyor.
İyi beslenmeleri amacıyla yaz boyunca meralarda beslenen ve sonbaharla meradaki son zamanlarını yaşayan kazlar, kesilip sofralara getirilecekleri kış oncesi besiye alınıyor.
Cobanları nezaretinde kışa hazırlanmaları icin soğuk suda yuzdurulen kazlar, kesim hazırlıkları kapsamında suni gollere veya sulak alanlara goturuluyor.
Ozellikle kesim işleminin yapılacağı kış oncesi kapalı alanlarda besiye alınan kazların, hem yağlanmaları hem de kışa hazırlanmaları icin acık havada suyla buluşması ilginc goruntuler oluşturuyor.
Kaz eti, kışın hem yore sakinlerince tuketiliyor hem de yoreye gelenlere ozel yemek olarak servis ediliyor.
Yoredeki besiciler icin onemli bir gelir kapısı olan ve kesime hazırlık icin son hazırlıkları yapılan kazların eti, tuzlanıp kurutularak diğer kentlere de satılıyor.
Buyuk oranda aile işletmelerinde uretiliyor
Turkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yonetim Kurulu Uyesi ve Doğu Anadolu Bolge Sorumlusu Adem Ertaş AA muhabirine yaptığı acıklamada, Kars'ta yaklaşık 210 bin 308 damızlık dişi kaz bulunduğunu belirterek, "Kars'ta anac kazlardan yılda yaklaşık olarak 1 milyon 51 bin 540 kaz uretimi gercekleştirilmektedir. İlimiz kaz uretimi bakımından ulkemiz genelinde birinci sırada yer almaktadır. Kazlar ilimizde buyuk oranda aile işletmelerinde uretilmekte olup, profesyonel kaz ciftliği, yok denecek kadar azdır." diye konuştu.
Ertaş, "Kazlar yaz aylarında merada otlatılarak beslenmekte, sonbahar aylarında kar yağdıktan sonra kesilerek kış aylarında tuketimi yapılmaktadır. Kaz yemeği Kars halkı icin bir gelenek haline gelmiştir. Evlerine gelen kıymet verdikleri misafirlerini kaz yemeği ile ağırlarlar. Kesilen kazlar son yıllarda ilde turizmin de canlanması nedeniyle yoğun olarak lokantalarda da tuketilmeye başlanmıştır." ifadelerini kullandı.
Besici Taner Oğul da kaz varlığı bakımından Turkiye'de ilk sırada yer alan Kars'ta yetişen kazların etinin, diğer illere gore daha lezzetli olduğunu soyledi.
"Bizim kazlar kar yemeden kesilmiyor"
Kars ve cevre illerde kaz besiciliğinin giderek arttığını anlatan Oğul, "Bolgemizde kaz eti cok seviliyor ve tuketiliyor, kulucka makinelerinde yumurtaları alıp daha sonra yavrularını kendi doğal ortamlarında yetiştiriyoruz. Merada, sulak alanlarda buyutup piyasaya suruyoruz." dedi.
Oğul, yaklaşık 2 bin kaz beslediğini ve hayvanları veterinerler kontrolunden gecirdiklerini ifade ederek, "Kazlarımız doğal ortamda buyuyor, eti lezzetli olduğu icin ilgi oldukca fazla. Kazları sabah arpa ile besleyip daha sonra cobanlar eşliğinde meraya bırakıyoruz. Cobanlarımız kazları otlatıyor. Kazlar merada guzelce doyduktan sonra soğuk suda yuzduruyor. Akşam da ciftliğe getirilerek dinlenmeye alınıyor." diye konuştu.
Kazların, kar yedikten sonra kesileceğini anlatan Oğul, sozlerini şoyle tamamladı:
"Kazlarımız her ay bakımları yapılarak veteriner kontrolunden geciyor, cok şukur sağlıklılar. Allah'ın izniyle 1 ay sonra kar yağmasıyla kesime gonderilecekler. Kazlarımız etinin lezzetli olması icin kar yemeden kesilmiyor, o nedenle kar yağışını bekliyoruz. Kazlar kesildikten sonra tuzlanıp guneşte askıya alınarak kurutuluyor. Kaz etini kışın, hazır olduktan sonra muşterilerimize ya da isteyen vatandaşlara gonderiyoruz. Kazın tanesinin fiyatı 150-250 lira arasında değişiyor. Kaz eti Turkiye'nin tum illerine gonderiliyor, her yerden talep geliyor."
Kaynak: Anadolu Ajansı / Cuneyt Celik