ESKİŞEHİR'de, gezdiği dağ ve tepelerden topladığı taşlarla hediyelik eşya ile takı yapan Kayhan Dumral'ın (60), bulduğu fosillerin yaklaşık 200 milyon yıllık ammonit ve 550 milyon yıllık trilobit deniz canlısı fosilleri olduğu ortaya cıktı. Dumral, dukkanında sergilediği fosillerin universiteler icin tarihi kaynak olduğunu ifade ederken, fosilleri inceleyen Jeoloji Muhendisleri Odası Guney Marmara Şube Başkanı Jeoloji Yuksek Muhendisi Engin Er ise fosillerin ekonomik değerinden cok bilimsel değerleri olduğunu belirterek, deniz canlısı olan ammonitlerin yaklaşık 145- 200 milyon yıl once, trilobitlerin ise 550 milyon yıl once yaşadıklarını, dinozorlarla beraber yaşam şanslarını kaybettiklerini soyledi.Eskişehir'de yaşayan bobinaj ustası evli ve 2 cocuk babası Kayhan Dumral, emekli olduktan sonra hobi olarak doğadan taş toplayıp hediyelik eşya ve takı yapmaya başladı. Odunpazarı ilcesine bağlı Deliklitaş Mahallesi Hamamyolu Caddesi'nde bulunan dukkanındaki atolyesinde yaptığı urunleri satışa sunan Dumral, taş toplarken bulduğu jeolojik donemlere ait yaklaşık 200 milyon yıllık ammonit ve 550 milyon yıllık trilobit fosillerini dukkanında sergiliyor. Bulduğu fosillere Eskişehir ve cevresinde sıkca rastladıklarını ifade eden Dumrul, "Ben aslında 30 yıllık bobinaj ustasıydım. Emekli olduktan sonra bu işe hobi olarak başladım. Değişik illerde, değişik arazilerde bolgenin jeolojik yapısını araştırarak o bolgelere turlar duzenliyoruz. Daha cok sus taşı olabilecek, dikkat cekici ve sıra dışı taşları toplayıp, atolyemizde işleyerek hediyelik eşya veya takı olarak muşterilerimize sunuyoruz. Arazi gezisinde bazen fosiller denk geliyor. Fosil bulmak cok daha zor ama ilginctir. Eskişehir bolgesinde bir goletin etrafında değişik deniz canlılarına ait fosiller cıkıyor. Bunlar genellikle universiteler icin bir kaynak ve tarihtir. Universitelerden gelen hocalara oğrencilerin gormesi ve araştırması icin numune veriyorum. Bazı fosillerin isimlerini de o hocalarımızdan oğreniyoruz. Burada mevcut olan fosillerin bir kısmı deniz canlılarına ait bir kısmı vahşi hayvanlara ait. Bunlarda kesin tarih belirlemek imkanı cok zor. Tarihlerini belirlemek izin universitelerin laboratuvarlarında tahliller, karbon testleri yapılması lazım" dedi.
'TRİLOBİTLER DİNOZORLARDAN ONCE YOK OLMUŞ'Kayhan Dumral'ın bulduğu fosillerini inceleyen Jeoloji Muhendisleri Odası Guney Marmara Şube Başkanı Jeoloji Yuksek Muhendisi Engin Er, ammonitlerin yaklaşık 145- 200 milyon yıl once, trilobitlerin ise 550 milyon yıl once yaşadıklarını soyledi. Trilobitlerin dinozorlardan daha once yok olduklarını ifade eden Er, "Burada 2 tane fosil var. Bunlardan biri ammonit dediğimiz fosiller, diğeri trilobit dediğimiz fosiller. Bunların taş olarak adlandırılması doğru değil. Bunlar taşlaşmış fosiller. Jeolojik zamanlarda yaşamış, bulundukları ortamlarda hayatlarını kaybetmiş ve taşlaşarak fosil haline gelmiş canlılardır. Bunların pek cok ornekleri vardır. Jeolojik zamanların takip edilmesi bu şekilde olur zaten. Orneğin ammonit dediğimiz ve kafadan bacaklı olarak adlandırdığımız, jeolojik zamanlarda yaşamış fosillerdir. Yani yaklaşık bundan onceki 145 ile 200 milyon yıl arasında daha yoğun olarak deniz ortamında yaşamış ammonitlerdir. Bunlar dinozorlarla beraber yaşam şanslarını kaybetmişlerdir. Artık ammonit diye bir canlı dunyada bulunmamaktadır. Nesli kesin olarak yok olmuştur. Trilobit olarak adlandırdıklarımız da, kambriyen devri oncesi dediğimiz 550 milyon yıldan başlayan donemde dinozorlardan once yok olmuş canlılardır. Deniz tabanı ve tabanın 100 metre yuksekliği arasında yaşamış ve deniz tabanında taşlaşmış fosillerdir. Bu fosillerin ekonomik değerinden cok bilimsel değerleri daha fazladır" diye konuştu.
'DUNYANIN OLUŞUMU İLE İLGİLİ ONEMLİ VERİLER SAĞLIYOR'Deniz canlısı olan ammonitler ve trilobitlerin dunyanın oluşumu ile ilgili onemli veriler sağladığını belirten Er, "Biz bir ortamda oluşan sedimenter kayanın yaşının belirlenmesinde bu fosilleri kullanıyoruz. Ammonitler ve trilobitler, jeolojik donemlerdeki en onemli ayıraclardan bir tanesidir. İnsanlığın oluşumu ile ilgili jeolojik olarak bir kac 10 bin yıldan bahsedilip, en fazla 1 milyon yıl geriye gidilirken bunlarda en ufak bahsettiğimiz sure 200 milyon yıldır. Bu fosiller insanlık tarihi ile ilgili değil, dunyanın oluşumu ile karaların ve denizlerin oluşumu ile ilgili cok onemli veriler sağlıyor" dedi.Kahyan Dumral'ın takı ve hediyelik eşya tasarladığı dukkanında ammonit ve trilobitlerin yanı sıra ağac, istiridye, deniz yıldızı, yaprak, gastropod fosilleri de yer alıyor.
- EskişehirKaynak: Demiroren Haber Ajansı / Hakan TURKTAN