Apple, 13 Ekim’de duzenlemiş olduğu Hi, Speed etkinliğinde yılın en cok beklenen akıllı telefon ailesi iPhone 12'yi tanıttı. İki farklı segmentte gelen iPhone 12 ailesinin başlangıc modelleri iPhone 12 mini ve standart iPhone 12 olarak belirlendi. Ust segment olan modeller, tıpkı gectiğimiz yıl olduğu gibi "Pro" takısı ile karşımıza cıktı. iPhone 12 Pro ve Pro Max'in en onemli farklarından birisi ise arka kameraya dahil edilen LIDAR sensoru oldu.
LIDAR sensoru, daha once tanıtılan iPad Pro 2020 tabletinde ilk kez karşımıza cıkmıştı. Cevreyi ve nesneleri algılayıp telefonun hafızasında 3 boyutlu olarak modelleyebilen LIDAR sensoreri, aslında bilimsel calışmalarda yıllardır kullanılan bir teknoloji. Orneğin arkeologlar, yağmur ormanlarının uzerinden LIDAR kameralarıa sahip drone ucuşları gercekleştirip, ormanların altında hizli antik kentleri acığa cıkartabiliyorlar. iPhone 12 Pro'larda yer alan sensor bu kadar gelişmiş olmasa da onemli işlevleri var.

[h=2]LiDAR nedir?[/h] Acılımı Light Detection and Ranging olan LiDAR, 3 boyutlu lazer tanıma tekniğiyle calışan bir teknolojidir. 1960’lı yıllardan beri ceşitli sektorlerde kullanılan bu sensor, başlarda askeri amaclı olarak erişilmesi zor bolgelerin haritalarını cıkarmada kullanıldı. Ardından son yıllarda otonom arabaların cevrelerini ve yayaları algılaması icin kullanıldı. LIDAR'in bir diğer gundelik kullanım alanı da akıllı supurgeler oldu. Bu sensor sayesinde evin 3 boyutlu dijital kopyasını cıkaran supurgeler, yolunu daha kolay bulabiliyorlar.
Aslında LiDAR’ın calışma mantığı oldukca basit. İnsan gozunun goremediği lazer ışınları yayan bu sensor, cevresel etmenlerin tanımlanmasını ve etraftaki nesneler ile kaynak arasındaki mesafenin tespit edilmesini sağlıyor. LiDAR’ın yarasaların yon bulmak icin kullandığı sonar radar sistemiyle bir nevi aynı mantıkta calıştığını soyleyebiliriz.
Teknoloji geliştikce bu sistemin kullanılabileceği alanlar artmaya devam ediyor. Yavaş yavaş GPS sistemleri ve tabletler gibi daha kucuk cihazlarda da kullanılmaya başlanan LiDAR, son olarak karşımıza Apple iPhone 12 Max Pro telefonun kamerasında karşımıza cıktı ve akıllı telefonlarda da kendisine yer edindi.
[h=2]Tum LiDAR sensorleri aynı mı?[/h]
Farklı amaclar icin kullanılan LiDAR sensorlerin yapısı, elbette birbirinden farklılık gosteriyor. Buyuk bir alanın ve kucuk bir odanın haritasını cıkaracak LiDAR sensorlerin aynı olmasını beklemek zaten yanlış olur. Boyutlar ve ışık gucleri, kullanım alanlarına gore değişim gosteriyor.
Yakın zamana kadar kullanılan LiDAR sensorlerin coğu, bir radar canağı şeklindeydi ve etrafı hareket ederek tarayarak 3 boyutlu haritalar cıkarıyordu. Boyle buyuklukte bir şeyin mobil cihazlarda kullanılması hic uygun olmayacağından, LiDAR sensorler daha kucuk ve hareket etmeyen bir sistem olarak yeniden tasarlandı, elektronik cihazlarla arabalara, akıllı ev aletlerine ve telefonlara yerleştirilmeye başlandı.
[h=2]Apple’ın iPhone 12 Pro modellerinde kullandığı LiDAR'ın diğerlerinden farkı ne?[/h]
Daha once ust segment telefonlarda kullanılan ToF yani Time of Flight sensorlerine aşinaydık. Bu sensor, yaymış olduğu kızılotesi ışıklarla etraftaki nesneleri algılayıp mesafe olcumu yapabiliyordu. Bu sayede buyuk kameralara sahip telefonlar hem sahne derinliğini olcebiliyor hem de fotoğraflarda bokeh efekti yaratabiliyordu.
Apple, iPhone Pro Max ve iPad Pro 2020’de kullanılan LiDAR Sensor teknolojisinin bu işi bir tık oteye gotureceği dunden belliydi. Bunun başlıca sebeplerinden birisi de Apple'a gore, artık telefonlarda adam akıllı bir tarayıcı teknolojisine ihtiyac duyulması. Bu nedenle kızılotesi teknolojisinin geride bırakılıp artık lazer ışınlarının kullanılması sağlandı.

Bulunduğu ortamın farklı bolgelerine farklı lazer ışınları yayan Apple LiDAR sensor, 5 metre gibi uzun bir menzile sahip ve "okluzyon mantığıyla" calıştığı icin ağac gibi buyuk nesnelerin ardındaki nesneleri de algılayabilme ozelliğiyle de on plana cıkıyor.
Apple, daha once aynı sensore yer verdiği iPad Pro 2020 lansmanında, LiDAR verilerinin klasik kameradan verilerileri birleştirildiğini soyledi. Boylece cihazlar, cevrenin daha ayrıntılı bir şekilde analiz edilmesi icin işlemciler ve algoritmalarla verileri anlamlandırıyor. Yani kusursuz bir cevre gorunumu icin LiDAR sensor tek başına calışmıyor, cihazın sahip olduğu diğer donanımlar ve yazılımlar da birlikte iş goruyor. İşte burada artrılmış gerceklik devreye giriyor
[h=2]LiDAR sensor ile iPhone 12’de neler yapılabilir?[/h]
LiDAR sensor iPad Pro 2020’de en iyi performansı oda buyukluğundeki genişlikler icin sunuyor. Peki bu teknoloji sayesinde iPhone 12 Pro Max telefonlarda ne yapabiliriz? LiDAR sensor teknolojisinin mobil cihazlarda yeni yeni kullanılmaya başlandığını soylemiştik. Bu yuzden de bu teknolojiden beklentilerimiz cok buyuk olmamalı.
Şu anda LiDAR sensor ile yapılacak en iyi şeylerin arasında artırılmış gercekliğe dayanan oyunlar ve alışveriş uygulamaları bulunuyor. Apple, iPhone 12 Pro Max piyasaya suruldukten sonra bu yılın sonlarına doğru LiDAR sensor ile uyumlu calışacak birkac uygulamanın onizlemesini gosterdi.
[h=2]LiDAR sensor sayesinde artırılmış gercekliğe dayalı oyunlar artacak:[/h]
iOS, iPadOS ve MacOS'a ozel sunulan en ilgic oyun Hot Lava milyonlarca oyuncuya sahip. Gercek hayattaki yerden yuksek oyununun dijital bir versiyonu olan Hot Lava, LIDAR sensorlu bir cihazda gercek hayattaki gibi oluyor. Cevre tarandıktan sonra yerler lavlarla kaplanıyor, yukseltiler guvenli bolge oluyor. Boylece kamerayı cevirdiğiniz her bolge, aslında eşi benzeri olmayan bir oyun alanına donuşuyor. Elbette Hot Lava burada sadece bir ornek. Oyun ve uygulamaların nasıl olacağı geliştiricilerin ve LIDAR sensor sayesinde oyuncuların.hayal gucune bağlı bir durum.
[h=2]LiDAR sensor sadece oyunlarda kullanılmayacak [/h]
LiDAR’ın oyunlara son derece uygun bir teknoloji olduğundan bahsettik. Ancak bu yeni teknoloji sadece oyunlarla sınırlı kalmıyor elbette. Oyunlardan sonra LiDAR’ın en sık kullanılacağı alanlardan birisi de tasarım uygulamaları olarak karşımıza cıkacak. IKEA Place gibi uygulamalar sayesinde mağazada satılan eşyaları artırılmış gerceklikle birlikte kendi odalarınızda deneyebileceksiniz.
Soylenenlere gore LiDAR sensor, onumuzdeki yıllar boyunca geliştirilirse fotoğraf ve video sektorune yepyeni bir boyut getirebilir. Bu teknoloji şu anda en cok CAD programı kullananlara ve sağlık calışanlarının (iPad Pro’da bulunan Complete Anatomy uygulaması sayesinde) işine yarayacak gibi dursa da onumuzdeki donemlerde bizleri nelerin beklediğini duşunmek heyecan verici.
Boyle bir teknolojinin iPhone 12 Pro Max gibi akıllı telefonlara kadar ulaşması, gercekten de buyuk bir avantaj. Ancak LiDAR sensor, asıl olayını şu anda tamamen dedikodudan ibaret bir urun olan Apple Glasses adlı akıllı gozluklerle gosterecek gibi duruyor. Bu konuda henuz bir acıklama yapılmasa da yeni haberleri heyecanla takip ediyor, sizlerle paylaşıyor olacağız.