Farklı alanlarda yapay zekÂnın sektorel kullanımı giderek yaygınlaşıyor. Bugun bile pek cok fabrika tam otomasyon ya da yarı otomasyon sistemleriyle yani ya insansız ya da az insanlı olarak calışıyor. Belki de bu gidişle distopik bilim kurgu filmleri haklı cıkacak ve yapay zek işimizi elimizden alacak. Bugun bile istihdam kapasitesinin daraldığını duşunursek yapay zek tehlikesi hakkında bu tip duşunceler son derece normal.
Otomasyon sistemlerinin bir gun yerinizi alıp almayacağını merak ediyorsanızu size cevabı verecek bir internet sitesi var. İş alanınızı ve mesleğinizi sectikten sonra işinizin yapay zek tarafından ele gecirilme ihtimalini gorebiliyorsunuz. NPR internet sitesi tarafından 2015 yılında geliştirilen bu aracın olcu standartları, gunumuz şartları ile cok fazla uyuşmayabilir. Ancak konu hakkında fikir edinmek icin oldukca yeterli.
[h=2]Yapay zekÂnın işinizi ele gecirme ihtimalini hesaplayan site: [/h]
Elbette Ele gecirme kavramı işin biraz abartılı yonu. Bunun yerine şu an sahip olduğunuz işin, bir gun insansız olarak tam otomasyon sistemiyle yurutulme ihtimali diyebiliriz. Arac 2015 yılında geliştirildiği icin gunumuz ve gelecek paradigmaları ile yuzde yuz uyuşma sağlayamayabiliyor.
Yapay zek sistemlerinin her gecen gun biraz daha geliştiğini duşunursek, site uzerinde gorduğunuz ele gecirme yuzdelerinin biraz daha yuksek olması gerektiğini duşunebilirsiniz. Sonucta artık resim yapan, muzik ureten, roman yazan yapay zekÂlardan bile bahsetmek mumkun.
[h=2]Siteyi nasıl kullanabilirsiniz?[/h] Adım #1: Buradan NPR internet sitesindeki aracı acın. Adım #2: İlk acılır menuden sektorunuzu secin. Adım #3: İkinci menuden mesleğinizi secin. Mesleğinizi bulamıyorsanız en yakın seceneği tercih edin. Adım #4: Cıkan yuzde oranı mesleğinizin otomasyona evrilme ihtimalini gosteriyor.
Sitedeki aracın sunduğu otomasyona evrilme ihtimalinin ne zaman gercekleşeceği elbette tam olarak bilinmiyor. Her gun değişen şartlara gore sunulan yuzde oranı artabilir ya da azalabilir. Aynı şekilde gun gun yaklaşırken, bir anda uzak bir ihtimale de donuşebilir.
Diğer onemli bir nokta da ihtimal yuzdesinin altında bulunan grafiklerdir. Sitede bulunan grafikler aslında sistemin işinizin yapay zek tarafından ele gecirilme ihtimalini nasıl hesapladığını gosteriyor. Belirli kriterler cercevesinde hesaplanan meslekler, ozelliklerine gore bazen daha kolay ya da daha zor bir şekilde otomasyona evrilebiliyorlar.
Grafiklerde turuncu olarak gosterilen sutun, sizin secmiş olduğunuz meslek. İlk grafik akıllı cozumler kriterine gore, ikinci grafik kişisel yardım kriterine gore, ucuncu grafik alan kaplama kriterine gore, dorduncu grafik ise yuz yuze goruşme kriterine gore soz konusu mesleğin otomasyona evrilme ihtimalini gosteriyor.
Asla otomasyona evrilemeyecek bazı meslekler insanlarla yuz yuze iletişim gerektiren, kişisel bir ofis ortamı gerektiren, anlık ve insanı cozum gerektiren, yalnızca insani bir takım yetenekler gerektiren mesleklerdir. Bazıları ise basit bir algoritma sonucu hicbir insana ihtiyac duymayan tam otomasyon sistemlerine evrilebilirler.
[h=2]Sitede sorgulayabileceğiniz sektorler ve meslekler:[/h]
Architecture and Engineering: Mimarlık ve Muhendislik Haritacılık ve Fotogrametristlik (Cartographers and Photogrammetrists) Elektrik ve Elektronik Ressamlığı (Electrical and Electronics Drafters) Mimari ve İnşaat Ressamlığı (Architectural and Civil Drafters) Bilgisayar Donanım Muhendisliği (Computer Hardware Engineers) Petrol Muhendisliği (Petroleum Engineers) Maden ve Jeoloji Muhendisliği (Mining and Geological Engineers Including Mining Safety Engineers) Elektrik Muhendisliği (Electrical Engineers) Nukleer Muhendisliği (Nuclear Engineers) Peyzaj Mimarlığı (Landscape Architects) Biyomedikal Muhendisliği (Biomedical Engineers) İnşaat Muhendisliği (Civil Engineers) Mimarlık (Architects) Uzay Muhendisliği (Aerospace Engineers) Kimya Muhendisliği (Chemical Engineers) Makine Muhendisliği (Mechanical Engineers) Art, Design, Entertainment, Sports and Media: Sanat, Tasarım, Eğlence Spor ve Medya Hakemlik (Umpires and Referees) Teknik Yazarlık (Technical Writers) Tercumanlık ve Cevirmenlik (Interpreters and Translators) Oyunculuk (Actors) Atletler ve Sporcular (Athletes and Sports Competitors) Halkla İlişkiler Uzmanlığı (Public Relations Specialists) Danscılık (Dancers) Muhabirlik (Reporters and Correspondents) Radyo Spikerliği (Radio Announcers) Grafik Tasarımcılık (Graphic Designers) Muzisyenlik ve Şarkıcılık (Musicians and Singers) Editorluk (Editors) Ressamlık, Heykeltraşlık ve İllustratorluk (Fine Artists Including Painters, Sculptors and Illustrators) Yazarlık (Writers and Authors) Ticari ve Endustriyel Tasarımcılık (Commercial and Industrial Designers) El Sanatları Sanatcılığı (Craft Artists) Sanat Yonetmenliği (Art Directors) İc Mimarlık (Interior Designers) Yapımcılık ve Yonetmenlik (Producers and Directors) Fotoğrafcılık (Photographers) Moda Tasarımcılığı (Fashion Designers) Muzik Yapımcılığı ve Bestecilik (Music Directors and Composers) Multimedya Sanatcılığı ve Animatorluk (Multimedia Artists and Animators) Sergi Tasarımcılığı (Set and Exhibit Designers) Kareograflık (Choreographers) Building, Grounds Cleaning Maintenance: İnşaat, Bina Temizliği ve Bakımı Hizmetcilik ve Ev Temizliği (Maids and Housekeeping Cleaners) Kapıcılık ve Guvenlik Elemanlığı (Janitors and Custodians) Business and Financial Operations: İşletme ve Finansal İşlemler Vergi Uzmanlığı (Tax Preparers) Kredi Uzmanlığı (Loan Officers) Kredi Analistliği (Credit Analysts) Butce Analistliği (Budget Analysts) Muhasebecilik ve Denetcilik (Accountants and Auditors) Pazar Araştırması Analistliği (Market Research Analysts) Finansal Temsilcilik (Agents) Finansal Analistlik (Financial Analysts) Mali Mufettişlik (Financial Examiners) Kredi Danışmanlığı (Credit Counselors) Community and Social Services: Toplum ve Sosyal Hizmetler Evlilik ve Aile Terapistliği (Marriage and Family Therapists) Din Adamlığı (Clergy) Ruh Sağlığı, Madde Bağımlılığı ve Sosyal Hizmet Gorevliliği (Mental Health and Substance Abuse Social Workers) Computer and Mathematical: Bilgisayar ve Matematiksel Alanlar Bilgisayar Programcılığı (Computer Programmers) İstatistikcilik (Statisticians) Sigorta Uzmanlığı (Actuaries) Bilgi Guvenliği Analistliği, Web Geliştiriciliği ve Bilgisayar Ağı Mimarlığı (Information Security Analysts, Web Developers and Computer Network Architects) Yazılım Sistemi Geliştiriciliği (Software Developers Systems Software) Matematikcilik (Mathematicians) Yazılım Geliştirici Uygulamacılığı (Software Developers Applications) Yoneylem Araştırması Analistliği (Operations Research Analysts) Veritabanı Yoneticiliği (Database Administrators) Bilgisayar Sistemleri Analistliği (Computer Systems Analysts) Construction and Extraction: İnşaat ve Cıkarma Catı Tamirciliği (Roofers) Ray Doşeme Bakım ve Ekipman Operatorluğu (Rail-Track Laying and Maintenance Equipment Operators) Karayolu Bakım İşciliği (Highway Maintenance Workers) Duvar Ustalığı (Brickmasons and Blockmasons) Marangozluk (Carpenters) İnşaat ve Yapı Mufettişliği (Construction and Building Inspectors) Maden ve Kanal Acma Makinesi Operatorluğu (Mine Cutting and Channeling Machine Operators) Elektrikcilik (Electricians) Education, Training and Library: Eğitim, Oğretim ve Kutuphane Arşivcilik (Archivists) Kutuphanecilik (Librarians) Eğitmen Asistanlığı (Teaching Assistants) Ortaokul Oğretmenliği (Middle School Teachers) Universite Profesorluğu (College Professors) Ozel Eğitim Oğretmenliği (Special Education Teachers Middle School) Lise Oğretmenliği (High School Teachers) Okul Oncesi Oğretmenliği (Preschool Teachers) Kuratorluk (Curators) İlkokul Oğretmenliği (Elementary School Teachers) Food Preparation and Serving Related: Yemek Hazırlama ve Servis Restoran Aşcılığı (Restaurant Cooks) Garsonluk (Waiters and Waitresses) Kafeterya Aşcılığı (Cafeteria Cooks) Barmenlik (Bartenders) Ozel Aşcılık (Personal Chefs) Baş Aşcılık (Head Chefs) Healthcare Practitioners and Technical: Sağlık Hizmetleri Hekim Asistanlığı (Physician Assistants) Optometri Uzmanlığı (Optometrists) Veterinerlik (Veterinarians) Masorluk (Chiropractors) Ortodonti Uzmanlığı (Orthodontists) Fizyoterapi Uzmanlığı (Physical Therapists) Eczacılık (Pharmacists) Ayak Hastalıkları Uzmanlığı (Podiatrists) Diş Hekimliği (Dentists) Hekimlik ve Cerrahlık (Physicians and Surgeons) Diyetisyenlik ve Beslenme Uzmanlığı (Dietitians and Nutritionists) Ağız ve Diş Cerrahisi Uzmanlığı (Oral and Maxillofacial Surgeons) Mesleki Terapistlik (Occupational Therapists) Healthcare Support: Sağlık Destek Hizmetleri Masaj Terapistliği (Massage Therapists) Evde Sağlık Yardımcılığı (Home Health Aides) İnstallation, Maintenance and Repair: Kurulum, Bakım ve Onarım Motosiklet Mekanik Uzmanlığı (Motorcycle Mechanics) Ev Aletleri Tamirciliği (Home Appliance Repairers) Ucak Mekaniği ve Servis Teknisyenliği (Aircraft Mechanics and Service Technicians) Ticari Dalgıclık (Commercial Divers) Legal: Hukuk Avukat Asistanlığı (Paralegals and Legal Assistants) Mahkeme Muhabirliği (Court Reporters) Hukuk Katipliği (Judicial Law Clerks) Hakimlik (Judges) Avukatlık (Lawyers) Life, Physical and Social Science: Yaşam, Doğal ve Sosyal Bilimler Tarihcilik (Historians) Ekonomistlik (Economists) Coğrafyacılık (Geographers) Anket Araştırmacılığı (Survey Researchers) Epidemiyoloji Uzmanlığı (Epidemiologists) Kimyagerlik (Chemists) Hayvan Bilimciliği (Animal Scientists) Sosyoloji Uzmanlığı (Sociologists) Astronomi Uzmanlığı (Astronomers) Sosyal Bilimler ve İlgili Alanlar (Social Scientists and Related Workers All Other) Siyaset Bilimi Uzmanlığı (Political Scientists) Malzeme Bilimi Uzmanlığı (Materials Scientists) Koruma Bilimi Uzmanlığı (Conservation Scientists) Mikrobiyoloji Uzmanlığı (Microbiologists) Adli Tıp Teknisyenliği (Forensic Science Technicians) Ormancılık (Foresters) Antropoloji ve Arkeoloji Uzmanlığı (Anthropologists and Archeologists) Klinik Danışmanlık ve Okul Psikologluğu (Clinical Counseling and School Psychologists) Medikal Bilim Uzmanlığı (Medical Scientists) Management: Yonetim İnşaat Yoneticiliği (Construction Managers) Finans Yoneticiliği (Financial Managers) Bilgisayar ve Bilgi Sistemleri Yoneticiliği (Computer and Information Systems Managers) Doğa Bilimleri Yoneticiliği (Natural Sciences Managers) Başkan Yoneticilik (Chief Executives) Tıp ve Sağlık Hizmetleri Yoneticiliği (Medical and Health Services Managers) Toplum ve Sosyal Hizmetler Yoneticiliği (Social and Community Service Managers) Eğitim Yoneticiliği (Education Administrators) Office and Administrative Support: Ofis ve İdari Destek Veznedarlık (Tellers) Tedarik Memurluğu (Procurement Clerks) Hukuki Sekreterlik (Legal Secretaries) Muhasebecilik (Bookkeepers) Posta Hizmet Memurluğu (Postal Service Clerks) Fatura ve Hesap Uzmanlığı (Bill and Account Collectors) Yazı Katipliği (Correspondence Clerks) Tıbbi Sekreterlik (Medical Secretaries) Posta Dağıtıcılığı (Mail Carriers) Personal Care and Service: Kişisel Bakım ve Servis Manikur ve Pedikurculuk (Manicurists and Pedicurists) Tur Rehberliği (Tour Guides and Escorts) Berberlik (Barbers) Kişisel Bakım Yardımcılığı (Personal Care Aide) Cenaze Gorevlisi (Funeral Attendants) Kapıcılık (Concierges) Fitness ve Aerobik Eğitmenliği (Fitness Trainers and Aerobics Instructors) Cocuk Bakım Uzmanlığı (Childcare Workers) Makyaj Sanatcılığı (Makeup Artists) Production: Uretim Zamanlama Cihaz ve Birleştiricileri Ayarlamacılığı (Timing Device Assemblers and Adjusters) Paketleme ve Dolum Makinesi Operatorluğu (Packaging and Filling Machine Operators and Tenders) Metal ve Plastik Tezgah Operatorluğu (Milling and Planing Machine Setters Operators and Tenders Metal and Plastic) Taşlama ve Parlatma İşciliği (Grinding and Polishing Workers Hand) Değerli Taş ve Metal İşciliği (Jewelers and Precious Stone and Metal Workers) Elektrik ve Elektronik Ekipman Montajcılığı (Electrical and Electronic Equipment Assemblers) Kasaplık (Butchers and Meat Cutters) Soğutma ve Dondurma Operatorluğu (Cooling and Freezing Equipment Operators) Marangozluk (Cabinetmakers and Bench Carpenters) Fırıncılık (Bakers) Makinistlik (Machinists) Metal İmalat ve Montajcılığı (Structural Metal Fabricators and Fitters) Doşemecilik (Upholsterers) Protective Service: Koruma Hizmetleri Geciş Muhafızlığı (Crossing Guards) İcra Memurluğu (Bailiffs) Dedektiflik (Detectives and Criminal Investigators) Polislik (Police and Sheriff's Patrol Officers) Sales and Related: Satış ve Pazarlama Telemarket (Telemarketers) Moda Mankenliği (Fashion Models) Kasiyerlik (Cashiers) Satış Gorevlisi (Retail Salespersons) Sigorta Acenteciliği (Insurance Sales Agents) Reklam Satış Temsilciliği (Advertising Sales Agents) Perakende Satış Yoneticiliği (Retail Managers) Seyahat Acenteciliği (Travel Agents) Menkul Kıymetler ve Finansal Hizmet Satış Temsilciliği (Securities Commodities and Financial Services Sales Agents) Transportation and Material Moving: Ulaşım ve Taşıma Şoforluk (Driver/Sales Workers) Cop Toplayıcılığı (Garbage Collectors) Taksi Şoforluğu (Taxi Drivers and Chauffeurs) Otobus Şoforluğu (Bus Driver) Metro ve Tramvay Operatorluğu (Subway and Streetcar Operators) Ağır Arac Şoforluğu (Heavy and Tractor-Trailer Truck Drivers) Ticari Pilotluk (Commercial Pilots) Ucuş Gorevlileri (Flight Attendants) Ambulans Şoforluğu (Ambulance Drivers) Hava Trafik Kontrolorluğu (Air Traffic Controllers) Sizin icin yapay zekÂnın bir gun işinizi ele gecirip gecirmeme olasılığını hesaplayan internet sitesini ve nasıl kullanacağınızı anlattık. Sitedeki arac size hangi oranı gosterirse gostersin yine de tam otomasyona gecmek icin onumuzde uzun bir surenin daha olacağı tahmin ediliyor.