Hamilelikten once yapılması gerekenler,
Hamile kalmadan once neler yapılmalı,
Hamile kalmadan bilinmesi gerekenler

Pek cok anne adayı doğum uzmanına adetleri geciktikten sonra hamile kaldıklarından şuphelenip baş vurmaktadırlar Bu donemde gebelik yaklaşık 3-6 haftalıktır gebeliğin en onemli donemi ilk uc ay, yani ilk 12 haftadır Bu donemde ceninin temel organ taslaklarının oluşumu tamamlanır Gebeliğin ilk uc ayında alınacak ve organ oluşumunu bozacak herhangi bir maddenin alınması veya hastalık gecirilmesi doğacak cocukta kalıcı ve hatta gebeliği sonlandırabilecek sakatlıkların gelişmesine yol acabilir Gebeliğin ilk 3 ayının sonuna Doğru maruz kalınan olumsuz etkiler cocuğun sakatlıklarla doğma riskini artırır Bu do nemin ilk haftalarında bu etkilere maruz kalma ceninde yaşamla bağdaşmayacak bozukluklara neden olacağından hamilelik genellikle duşukle sonlanır Yukarıda bahsettiğim gibi pek cok anne adayının doğum uzmanına Hamileliğin en erken 5-6 haftasında baş vurduğunu duşunursek, bu kişilere yardımcı olma olanağını onemli olcude kacırmaktayız Bu sebeple hamilelik oncesi doktor kontrolunun onemi buyuktur

Anne adayı teşhis edilmiş hastalıklarını doktora bildirilmesi cok onemlidir Zira bazı Hastalıkların gebelik oncesi tam olarak kontrol altına alınması daha sonra oluşabilecek pek cok sorunun onune gecebilir Bu hastalıklardan başlıcası şeker hastalığıdır tedavi gormediğinden dolayı, şekeri yuksek olduğu sırada hamile kalan kadınların cocuklarında doğumsal Sakatlık riski onemli olcude artar Ayrıca şeker hastalığında kullanılan ve ağızdan alınan bazı ilacların guvenliği anne ve cenin acısından onaylanmıştır Bu yuzden hamile kalmayı planlayan şeker hastası anne adayları ağızdan alınan ilacların yerine insulin hormon tedavisine gecmelidirler kan pıhtılaşmasını onleyen ‘warfarin’ (kumadin) adındaki ilac da ceninin gelişimi acısından tehlikelidir Bu ilacı kullanan anne adayları hamile kalmadan once guvenilir olan heparin tedavisine gecmelidir Kural olarak hamileliğin planlandığı donemde alınan butun ilaclar, doktora danışılmalı, ceninin gelişimini olumsuz yonde etkileyecek hicbir ilac kullanılmamalıdır

Lupus bir romatizmal hastalık olup zaman zaman şiddetinde artış gorulur Hastalığın alevlendiği donemde hamile kalan anne adaylarında, gerek hastalığın seyri, gerekse hamileliğin seyri cok olumsuzdur Hatta hem anne hem de cenin icin hayati tehlike soz konu su olabilir Bu yuzden bu kişilerin hamile kalmadan once en az 6 Ay hastalıksız bir do Nem gecirmiş olması onerilir

Sara hastalığının (epilepsi) tedavisinde kullanılan ilaclar doğacak cocukta doğumsal sakatlık riskini artırır Bu sebeple sara hastası olan annelerin hamile kalmadan once mutlaka sinir hastalıkları uzmanı tarafından gorulmesi ve tedaviye en az sayıda ve en duşuk doz ilac ile devam edilmesi lazımdır

Tiroid hastası olan anne adaylarının hamilelikleri sırasında hastalıklarının kontrolu onemlidir Tiroid hormonun yuksek veya duşuk olması hamileliği kaybetme riskini arttırır Ayrıca hamilelik doneminde tiroid hormon duzeyi duşuk olan annelerin cocuklarının zeka gelişimi sağlıklı annelerin cocuklarına gore daha duşuktur

Astım hastalığının teşhisi ve kontrol altına alınması hamile kalmayı planlayan anne adayları icin cok onemlidirZira hamilelik durumu, hastaların yaklaşık ucte birinde astımın seyrini kotuleştirir Astım hastalığında hastaların solunum yollarında gecici olarak daralma olur Bu daralma şiddetli olursa annenin kanındaki Oksijen duzeyi duşer Dolayısıyla fetusa giden oksijen miktarı da azalacağından doğacak cocukta beyin hasarına kadar varabilecek Sakatlıklar gorulebilir Astım hastalığı teşhisi konmuş anne adaylarının hamilelik oncesi en uygun tedaviye başlanması ve astım nobet sıklığının en aza indirilmesi hatta tamamen onlenmesi amaclanmalıdır

Hamilelik bazı kalp hastalıklarının seyrini de kotuleştirebilir Hatta bazı kalp hastaları icin hamilelik hayati tehlike yaratır Bu sebeple kalp hastalığı teşhisi konmuş veya muayenede bu doğrultuda bulguları olan anne adaylarının gebelik oncesi tetkikleri, gebeliği kaldırabilip kaldıramayacaklarının bilinmesi cok onemlidir Eğer gebelik hayati tehlike teşkil ediyorsa bu hastalara doğum kontrolu tavsiye edilmesi veya ancak gerekli tedbirler alındıktan ve anne adayı gebeliğin kendilerine getireceği riskleri anladıktan sonra hamileliğe musaade edilmelidir

Aynı şekilde bobrek yetmezliği de gebeliği olumsuz yonde etkiler Ayrıca gebelik durumu Bobrek yetmezliği olan hastaların durumunu kalıcı olarak kotuleştirebilir Bu sebeple bobrek yetmezliği olan anne adayları hamilelik oncesi tetkik edilmelidir Bobrek yetmezliği ileri boyutta ise hamilelik tavsiye edilmez Fakat secim, gebeliğin getirdiği riskleri anlıyor ve kabul ediyorsa anne adayına bırakılmalıdır

Yuksek tansiyonun gebeliğin gidiiatına pek cok olumsuz etkisi vardır Bu sebeple bu tur hastalar gebelikleri boyunca yakından takip edilmelidirler Ayrıca gebelikten once yuksek tansiyon teşhisi konmuş anne adaylarının kullandığı bazı ilaclar ceninin gelişimini olumsuz olarak etkiler Bu tip ilacları kullanan annelerin tedavisinin gebe kalmadan once yeniden duzenlenmesi ve gebelik icin guvenilir bir tedaviye gecilmesi gerekir

Gebeliğin erken donemlerinde gecirilebilecek bazı bulaşıcı hastalıklar duşuklere ve hatta doğumsal sakatlıklara neden olabilir Bu tip hastalıkları gecirmekte olan annelere hamile kalmaları tavsiye edilmez Hatta boyle bir riski onlemek icin Kızamıkcık, suciceği, Sarılık gibi bazı hastalıkları gecirmemiş veya bu hastalıklara karşı aşılanmamış anne adaylarına gebelik oncesi aşı yapılabilir Su ciceği ve Kızamıkcık etkeni iceren aşılardan sonra 3 ay hamile kalınmamalıdır Ayrıca hamileliğin planlandığı donemlerde, soz konusu bulaşıcı hastalıklardan sakınmak amacıyla, anne adayları hayvan ve ozellikle kedi dışkısına maruz kalmaktan sakınmalı (orneğin ev kedilerinin dışkıladığı kumu temizlemek gibi), pastorize edilmemiş peynirleri yememeleri (rokfor ve benzeri Peynirler dahil), ciğ sebze ve etlerden kacınmaları (sushi gibi), bahce ile uğraşırken eldiven giymeleri tavsiye olunur Yine aynı sebeple bu donemde anne adayları, ateşli hastalık geciren cocukların yanına yaklaşmamalıdır Bu durum ozellikle okul ve kreş gibi yerlerde calışan anneler icin daha buyuk onem taşır

Hamile kalmayı planlayan butun anne baba adayları, aids hastalığının etkeni olan hiv icin test edilmelidir Bu virusu taşıyan hastalar gebelikleri boyunca uygun tedaviyi alır ve doğum uygun şartlar altında gercekleştirilirse doğacak cocuğa hastalığın geciş riski %1 den azdır

sarılık etkenlerinden biri olan hepatit virusu taşıyan anne adaylarının tespiti de onemlidir Zira doğum sonrası bu annelerin bebeklerinin aşılanması hastalığın gecişini onleyecektir

Hamilelik oncesi sigara, alkol ve diğer madde bağımlılıkların da gundeme getirilmesi lazımdır Bu tip bağımlılıklardan kurtulmak hem doğacak cocuğun hem de annenin sağlığı acısından son derece onemlidir

Anne ve babada olabilecek kalıtımsal hastalıkların tespiti doğacak cocukta da bu hastalığın gorulme olasılığını tespit etme acısından cok onemlidir Kimi durumlarda ebeveynlerden biri hastalığın sadece taşıyıcısı olabilir Bu durumda ebeveynin kendinde veya cocuğunda hastalık gorulmez Fakat her iki ebeveyn de o hastalığın taşıyıcısı ise cocuğun hasta doğma riski vardır

Kimi kalıtımsal hastalıklar belli ırklarda daha sık gorulur ve taşıyıcılarının sıklığı fazladır (orneğin Akdeniz havzasında yaşayan halklarda Akdeniz kansızlığı sıktır) Dolayısıyla taşıyıcıların sık olduğu toplumlar, bazı hastalıkların taşıyıcılık durumunu tespit acısından taranabilirler Ebeveynlerin taşıyıcılık durumunun onceden bilinmesi, doğacak cocukta hastalık gorulme ihtimalinin onceden saptanmasını sağlar Anne, baba adayı ve doktorları bu bilgiler ışığında gebeliğe karar verip, gerekli tedbirleri alabilirler

Kalıtımsal hastalık taşıyıcıların tespitinde, ailenin diğer fertlerinde herhangi bir kalıtımsal hastalığın gorulup gorulmediğinin bilinmesi de yardımcı olur Bu yuzden aile fertleri hakkında detaylı bilgi verilmesi ve hatta gereken durumlarda fotoğraflarının temini, doğum oncesi kalıtımsal hastalık riskinin tahmininde yol gosterici olabilir

Eğer planlanan hamilelik ilk değilse, daha onceki gebeliklerde karşılaşılmış sorunların bilinmesi daha sonra ki gebelilerde bu sorunlara karşı alınacak tedbirlerin planlanmasına yardımcı olacaktır Orneğin 2’den fazla duşuk olmuşsa anne ve babanın genetik acıdan tetkiki duşuklerin kalıtımsal olduğunu gosterebilir Tekrarlayan duşuklerin başka bir sebebi de, annede kanın pıhtılaşm Aya normalden fazla yatkın olmasıdır Hamilelik oncesi pıhtılaşmayı engelleyecek bir tedavinin başlaması bu nedenle oluşabilecek gebelik kayıplarını engelleyecektir

Hamileliği planlayan anne adayı gıdasına da onem gostermelidir Gebelik oncesi bazı Vitaminler bazı doğumsal sakatlıkları onleyecektir Orneğin folik asit isimli vitaminine gebeliğin ilk haftalarında alınmasının, omurilik ile ilgili doğumsal sakatlıkları yaklaşık % 50 azalttığı gosterilmiştir