Gunluk hayatımızda kullandığımız hemen hemen her teknolojik cihaz, verileri saklayabilmesine olanak tanıyan exFat, FAT32 veya NTFS formatlarında bir veri depolama alanına yani diske sahip. Bu diskler saklayabilecekleri veri kapasitesine ve kullanım amaclarına gore bircok ceşide ayrılıyor.
Bilgilerimizi depoladığımız bu diskler, verilerin birden cok cihazda okunabilmesi ve yine farklı cihazlar uzerinden diske veri yazılabilmesi icin belirli bir standart uzerinde tasarlanıyor. Diskin formatı olarak adlandırdığımız bu standart ceşitlerinden en bilinen uc format olan exFat, FAT32 ve NTFS disk formatları arasındaki benzerlikleri, formatların kendilerine ait ozelliklerini ve birbirlerinden farklarını yazımızda konu edineceğiz.

[h=2]exFAT nedir?[/h] 2006 yılında lanse edilen exFAT disk format sistemi Windows’un XP ve Vista gibi eski versiyonlarında sıklıkla kullanılan bir tur olarak karşımıza cıkıyor. Ozellikle duşuk depolama kapasitesine sahip taşınabilir depolama alanları odaklanarak geliştirilen disk format turu exFAT, FAT32’nin kısıtlamalarını ortadan kaldırmasıyla un salıyor.
4 GB’tan daha buyuk dosya boyutuna sahip tekil dosyaları saklamaya olanak tanıyan exFAT, ceşitli işletim sistemlerine sahip cihazlarla uyumluluk konusunda FAT32 ile benzerlik gostermesi sayesinde populerliğini git gide artırdı. macOS X işletim sisteminde exFAT formatına sahip bir depolama birimi uzerinde hem okuma hem de yazma işlemleri kolaylıkla gercekleştirebilmesi, Apple kullanıcılarını da bu depolama birimini kullanmaya yoneltti.
exFAT ile formatlanan depolama birimleri, Linux işletim sisteminde ozel bir yazılım yuklenmesinin ardından kolaylıkla kullanılabiliyor. Ne var ki işler Sony Playstation ve Microsoft Xbox oyun konsollarına gelince karışıyor. Bu noktada bazı sorunlar yaşayan exFAT Sony Playstation 4 oyun konsolunda tum işlevleriyle calışabiliyor iken Sony Playstation 3 oyun konsolunda ise uyumluluk sorunu yaşıyor. Aynı problem Xbox tarafında da bulunuyor. Microsoft Xbox One oyun konsolunda calışabilen exFAT disk format sistemi, Microsoft’un Xbox 360 oyun konsolunda uyumsuzlukla karşılaşıyor.
Uyumluluk: Microsoft Windows’un tum surumleri ile ve macOS X işletim sisteminin guncel surumleriyle uyumlu. Linux işletim sisteminde ek bir yazılım uyumlu hÂle geliyor. NTFS disk format turunden daha fazla cihaz ile calışabiliyor. Sınırlamalar: exFAT (gercek hayat kullanım koşulları kapsamında) herhangi bir sınırlamaya sahip değil. Kullanım alanları: FAT32’nin sunduğundan daha buyuk dosya boyutlarında tekil dosyalar sahip olunduğu durumlarda ve NTFS disk format sisteminin desteklenmediği platformlarda.
[h=2]exFAT ve FAT32 farkları nelerdir?[/h] Dosya yerleşim tablosu anlamına gelen FAT (File Allocation Table), yazımızda bahsettiğimiz diğer veri depolama alanı format turleri NTFS ve exFAT da dahil olmak uzere en eski disk format ceşidi. Windows 3 ve MS-DOS işletim sistemlerinde kullanılan FAT16 disk formatının yerini alması icin geliştirilen yenilikci FAT32 disk format sistemi, Windows 95 işletim sistemiyle beraber piyasada gun yuzu gordu.
FAT32 disk formatı gunumuzde yaygın bir şekilde kullanılmaya devam ediyor. Herhangi bir teknoloji marketinden satın alınan USB bellekler genellikle FAT32 disk formatına sahip şekilde alıcısıyla buluşuyor. Bunun sebebi ise FAT32 formatının Windows, macOS, Linux işletim sistemleriyle beraber oyun konsolları dahil olmak uzere ceşitli bircok platformda sorunsuz şekilde calışabilme avantajı.
FAT32 formatının en buyuk dezavantajı ise bu disk formatında saklayabileceğiniz en buyuk tekil dosya boyutunun 4 GB’ı gecememesi. Ornek vermek gerekirse, 4 GB’tan daha buyuk bir video dosyasına sahip iseniz ne yazık ki bu video dosyasını FAT32 teknolojisiyle formatlanmış bir veri depolama diskinde barındıramıyorsunuz. FAT32’nin aksine herhangi bir dosya boyutu kısıtlaması bulunmayan exFAT disk format turu bu durumda yerine tercih ediliyor.
Gunluk hayatımızdaki bircok disk teknolojisinin formatı olan FAT32’nin bir diğer dezavantajı ise 8 TB’tan daha buyuk veri depolama birimlerinde kullanılamıyor oluşu. Bilgisayarımızın icerisindeki ve harici depolama birimlerinde gormeye başladığımız 8 TB ve uzeri disk kapasiteleri, FAT32 yerine sınırlamalara sahip olmayan exFAT teknolojisinin tercih edilmesini daha da yaygınlaştırıyor.
Uyumluluk: Windows, macOS, Linux, oyun konsolları ve USB girişine sahip neredeyse her şey. Sınırlamalar: Tekil dosya boyutunun en fazla 4 GB, toplam disk kapasitesinin ise en fazla 8 TB olabilmesi. exFAT disk format sistemi ile bu sorun ortadan kalkıyor. Kullanım alanları: Farklı işletim sistemlerine sahip cihazlar arasında veri aktarımı gercekleştirebilmek icin kullanılabilen taşınabilir depolama birimleri.
[h=2]exFAT ve NTFS farkları nelerdir?[/h] Windows yuklenen her depolama biriminin bu disk format turu ile formatlanmasıyla yaygınlığı bir hayli fazla olan NT File System (NTFS), sahip olduğu sınırlamaların teoride kalması ve gercek hayatta asla karşılaşılamayacak olması unvanını taşıyor. Tarihine baktığımızda Microsoft Windows işletim sistemlerinden Windows NT ile ilk kez kullanılan NTFS disk format sistemi, Windows XP işletim sistemiyle kullanım alanını genişletiyor.
Windows tarafından kullanılan NTFS, FAT32 disk format turunun maksimum 4 GB boyutunda tekil dosyayı barındırabilme sorununu ortadan kaldıran exFAT format turunden daha modern ozelliklere sahip olmasıyla karşımıza cıkıyor.
Guvenliği sağlayabilmek icin dosyalarda izin işlemlerini gercekleştirebilme, sistemin ani kapanması ve hata vermesi durumlarında oldukca yararlı olan ve sistemde gercekleşen butun değişikliklerin satır satır kaydedildiği bir gunlukleme sistemi, dosya kullanımda olsa bile yedeklemesinin gercekleşmesini sağlayan sahte kopya, disk boyut limiti ve daha bircok yeni ozellik exFAT disk format turunde bulunmaz iken NTFS’deki yerini alıyor. Bu ozelliklerin bir işletim sisteminin barındığı depolama birimi icin kritik oneme sahip olması exFAT yerine NTFS’nin tercih edilmesini sağlıyor.

Windows kullanıcılarının hÂlihazırda bilgisayarlarını kullandıkları depolama birimi, Windows yuklenmeden once yazılım tarafından NTFS ile formatlanıyor. Windows işletim sistemi kullanıcıları cihazlarına 2. bir dahili depolama birimi eklemek istediklerinde sorun yaşamamaları icin bu birimin disk format sisteminin de NTFS secilmesi tavsiye ediliyor.
exFAT disk format turune gore avantajlarının yanında NTFS, buyuk bir uyumluluk sorunu yaşıyor. Windows XP işletim sisteminden itibaren butun Windows surumlerinde calışabilen NTFS, konu diğer işletim sistemlerine gelince sınıfta kalıyor. macOS X işletim sistemi exFAT disk format sistemini kullanan bir depolama biriminde hem yazma hem de okuma işlemlerini gercekleştirebilirken NTFS format turunu kullanan bir depolama biriminde ise macOS X işletim sistemi uzerinde sadece okuma işlemi gercekleştirilebiliyor.
Linux işletim sisteminin bazı versiyonları NTFS’e destek verirken bazıları ise sadece okuma işlemini sağlayabiliyor. Sony Playstation oyun konsollarının hicbiri NTFS disk format turune sahip bir depolama birimini desteklemiyor. Microsoft’un kendi oyun konsolu Xbox 360 dahi NTFS format turunde okuma işlemi yapamıyor. Diğer platformların NTFS disk format turune destek verme yuzdesi de hÂliyle bir hayli duşuk.

Uyumluluk: Microsoft Windows’un tum surumleri ile calışıyor, macOS X’te ise sadece yazma işlemi gercekleştirilebiliyor. Bazı Linux versiyonlarında yarım destek veriliyor. Microsoft Xbox One dışında diğer cihazların NTFS disk format turune destek verme ihtimali duşuk. Sınırlamalar: NTFS (gercek hayat kullanım koşulları kapsamında) herhangi bir sınırlamaya sahip değil. Kullanım alanları: Windows işletim sisteminin kurulu olduğu depolama biriminde ve sadece Windows ile kullanılması beklenen diğer dahili depolama birimlerinde. En bilindik 3 disk format turu olan exFAT, FAT32 ve NTFS’nin benzerlikleri ve birbirlerinden farklarının yanında uyumluluk, sınırlama durumlarını ve kullanım alanlarını bu yazımızda derledik.