Gazeteci-yazar Seda Kaya Guler kariyer kadınlarının kitabını yazdı.
Adları kendisinde saklı 100'e yakın girişimci ve yonetici kadınla konuşup, iş hayatındaki kadınları 10 kategoride topladı. Seda Kaya Guler, beş bolumden oluşan "İş, Aşk ve Kadınlara Dair - Ayşegul İşte" de kadınlara da eleştirel bir gozle bakıyor. Hatırlayacaksınız, Guler gecen yıl "İş, Aşk, Seks ve Kadınlara Dair - Ayşegul Yatakta" adlı Ayşegul serisinin ilk kitabını cıkarmış, kadınların aşk ve şekş hayatlarını anlatmıştı. "Ayşegul İşte" bu serinin ikinci kitabı. Kariyer peşinde koşan kadınlara şiddetle tavsiye edilir, bir gun "cok yoruldum" derseniz hemen bu kitabın sayfalarını karıştırın.

Seda Kaya Guler, mesleğe başladığımda bana cok yardımcı olan bir isim. Onun yonetiminde cıkan Melodi'ye yazı yazmam kendisinin isteğiyle olmuştur, bu yuzden de bu roportaj aramızdaki dostluk neticesinde senli benli oldu!

* Neden kariyer kadınlarını yazdın?
Calışan kadınlar arasında değişik kategoriler var; kırsal kesimde calışan kadınlar, vasıfsız işci olanlar, devlet memurları... Ele almak istediğim tepelere oynayan, kariyer yapmak isteyen kadınlar oldu. Cunku onların ornek olmasını istiyorum. Sen de biliyorsun, Turkiye'de kariyer peşinde koşan kadın cok az. Bu kadınlar "neden kariyer yapmak ister, neden calışırlar?" bunu irdelemek istedim.

* Tersten sorayım, bana şu cok garip geliyor: Neden kadınlar calışmak istemez?
Kadın eğitim almadıysa, kendine guveni olmuyor. Annesinden ne gormuşse onu yapıyor. Kadınlar kendilerini aşamıyor. Cevresindekilere bakıyor, cevresindekiler evlenip evde oturuyorsa o da oyle yapıyor.

* Yani kolaycı kadınlar...
Sectikleri yol kolaycılık diye anlatılabilir. Bu kitabı hazırlarken bana televizyonlardaki kadın programları yardıma oldu. O programlara katılan kadınlar genelde "kadın cocuk yapar, evi temizler, kocasına hizmet eder" diye duşunuyor. Kadınların rol modeli yok. Bu yuzden bu kitabımda tepedeki kadınlarla konuştum.

* Universitede koca arayan, mezun olunca evlenip, evde oturmayı hayal eden genc kızlar da var...
Bu da kolaycılıkla, rol modeli olmamasıyla ilgili. Universite mezunu olsa da kadın evde oturuyorsa ilgi alanı daralıyor. Kısa zamanda ev kadınına donuşuyor, kocasının gozunde de başka bir kadın oluyor.

* Neden boyle yapar eğitimli kadınlar?
Bu da kadınların zaaflarından kaynaklanıyor. Aşk ve evlilik zaafı var kadınların. Aşk icin kadınlar herşeyi silebiliyor. İdealist kadınlar bile bir erkeği severlerse erkeğin peşinden gidebiliyorlar. Bunu kabul etmemiz lazım, aşk kadınların gozunu kor edebiliyor. Bir de kadınlar genelde risk almayı sevmiyor; sorumluluğu başkasına yıkmaktan hoşlanıyor. Kadınlar yetki sahibi olmayı istiyor ama sorumluluktan kacıyor, bu da iş hayatında olmaz. Ama aynı kadınlar kocalarından uzaklaşınca cok da başarılı olabiliyorlar.

* Sence kadınların yukselememesindeki temel engel ne? Evlilik mi, cocuk mu, yoksa kendileri mi?
Erkekler "hicbir engel yok kadınların onunde, kadınlar talep etmiyor" derler. Kitabın ikinci bolumunde "Niye kadınlar yukselmiyorlar?" sorusundan yola cıktım. Evet kadınların onunde engeller var ama bu engeller nedeniyle kadınlar da kendilerini engelliyorlar. Erkek icin iş butun hayatını kapsıyor. Erkeğin varolma noktası iş dunyası. Kadın icin oyle değil. Kadından beklenen işler var ve o bunlardan sıyrılamıyor. Banka genel muduru olsa da kadın eve gelince kadın.

* Bir de super kadınlar var. Herşeyi yaparım diyorlar: Cocuk yapıyorlar, kariyer yapıyorlar, kocalarını da ellerinde tutuyorlar... Sen onları yazmışsın aslında.
Evet ama bunu kadınlardan beklemek haksızlık. Bu cok zor bir şey. Herşeye yetişmek durumunda kalıyor kadınlar. Oysa erkekler bunu asla yapmıyor.

Kadınlar belden aşağı vuruyor
* Kadınlar değişiyor ama erkekler değişmiyor. Kariyer yapma peşinde olan bir kadına cocuğa kim bakacak diye sorabiliyor erkek!
Bu dunya erkeklerin dunyası. Herşeyi onlar belirlemişler. Onlar değiştirmek istemiyorlar. Şikayetci olanlar kadınların bazıları. Kimi kadın bu gidişten zaten memnun. Değişim isteyen kadınlar erkek duşmanı olarak algılanıyor. Dediğin doğru, erkekler değişmiyor. Erkekler yeni kadın modelini gorseler iş dunyası ve siyaset dunyasının yeniden şekillenmesi gerekir. Bu olmuyor, bu olmadığı surece de kadınlar değişimin peşinde koşuyor ve cok yoruluyor.

* Peki ya kadınlar yukselirken birbirlerinin eteklerinden cekmiyorlar mı?
Bu cok soruluyor. Erkekler de rekabet ediyor ama kadın rekabeti farklı. Kadınlar birbirlerini belden aşağı vuruyor ve aşağı cekiyor.

* Hani cok bildiğimiz bir laf vardır: Her başarılı erkeğin arkasında bir kadın vardır diye. Her başarılı kadının arkasında bir erkek olamıyor mu? Yoksa var mı?
Kadının arkasında hicbir zaman başarılı bir erkek olmaz. İstisnalar var ama toplumun geneline vurduğumuzda bu cok az. Cok unlu kadınlarla konuştum kitabı hazırlarken, onların modern gorunen cok unlu kocaları vardı. Şoyle sozler duydum: "Bana hic karışmaz ama her akşam yemeğin hazır olmasını ister." Bir kadın holding yonetse bile, kocası bir gun karşısına gecip, "holdingi yonetiyorsun evi yonetemiyorsun" diyebiliyor. Bir de şu var, erkekler asla kariyeri bir kenara koymazlar ama kariyer kadınları "cocuğum ve ailem soz konusu olduğunda kariyerimi bir kenara koyarım" diyor.

* "Cocuk da yaparım kariyer de" kuşağı geldi, değişim başladı mı?
Kadınlar cocuk doğurup işe devam ediyorlar, hayat cok değişti artık ama yukseliyorlar mı? Benim kuşağımdan farklı olarak o kadınların coğu kendileriyle yarışa giriyor.

"Ben geyşa da olurum, cocuk da yaparım, gun icinde farklı kimliklere burunebilirim" diyorlar, biraz once soylediğimiz gibi super kadın olmaya calışan kadınlar var ama erkekler değişmiyor. Bu yuzden de gun geliyor kadın bir anda herşeyden vazgecebiliyor.

Erkek patron yukselmek isteyen kadına 'Beni kullan' diyor
* Kariyer yapma arzusu taşıyan kadınlardan erkek patronları ne bekliyor?
Bir kere asla kadınlığını kaybetmemesini istiyorlar. "Bizi kullanın" diyor erkekler, "bizim zaaflarımızdan yararlanın", boyle yaparsanız istediğiniz yere gelirsiniz, bizimle savaşmayı bırakın, "bizim istediğimiz gibi kadın olun canımızı yiyin!" "Guzel, bakımlı olun, hoş kokun, etrafımızda olun, akıllı, başarılı olun, her işi yapın, angaryaları uzerimizden alın ama bizim ustumuze cıkmayı asla duşunmeyin" mesajını veriyorlar. Kadınların olmasını istiyorlar ama kadınların cok tepelere oynamasını da istemiyorlar. Kariyer kadını olmak bu dengeleri iyi kurmak demek.

* Kariyer kadınları ozel hayatlarına cok dikkat etmek zorunda kalıyorlar. Mesela genc bir sevgili kariyere engel mi?
Toplumun kadına bakışıyla ilgili bu. Erkeğin hakkı olarak gorulen şeyler kadına yasak. Erkeğin yaptığını kadın yapınca jigolo tutmuş denebiliyor. Kadınların coğu boyle ilişkilere girdiklerinde bunu saklıyorlar.
__________________