1858 Kız Ruştiyeleri acıldı.
1869 Kadınlar icin ilk surekli yayın olarak nitelenen (haftalık) Terakk-i Muhadderat dergisi yayımlandı.
1869 Kızların eğitimine ilk kez yasal zorunluluk getiren Maarif-i Umumiye Nizamnamesi yayımlandı.
1870 Kız oğretmen okulu Dar-ul Muallimat acıldı.
1871 Mecelle'nin (Osmanlı Medeni Kanunu) uygulanması icin cıkarılan Hukuk-ı Aile Kararnamesi ile; evlilik sozleşmesinin resmi memur onunde yapılması, evlenme yaşının erkeklerde 18, kadınlarda 17 olması, zorla evlendirmelerin gecersiz sayılması duzenlendi.
1876 Kanun-i Esasi (ilk Anayasa) kabul edilerek temel haklar duzenlendi. Kız ve erkekler icin ilkoğretim zorunlu hale getirildi.
1897 Kadınlar ucretli işci olarak calışmaya başladı.
1913 Kadınlar ilk kez devlet memuru olarak calışmaya başladı.
1914 Kadınlar tuccarlık ve esnaflığa başladı.
1914 İnas Darulfununu adı altında kızlar icin bir yuksek oğretim kurumu acıldı.
1921 Darulfununda karma oğretime gecildi.
1922 Yedi kız oğrenci Tıp Fakultesine kayıt yaptırarak eğitime başladı.
Haziran 1923 Nezihe Muhittin'in başkanlığında ilk kadın partisi olan Kadınlar Halk Fırkası'nın kurulması girişiminde bulunuldu, kadınlara oy hakkı tanımayan 1909 tarihli Secim Kanunu gereğince valilikce partinin kuruluşuna onay verilmediğinden dernekleşmeye gidildi.
29 Ekim 1923 Cumhuriyet ilan edildi. Cumhuriyetin ilanıyla birlikte kadınların kamusal alana girmesini sağlayan yasal ve yapısal reformlar hızlandı.
3 Mart 1924 Tevhid-i Tedrisat Kanunu (Oğrenim Birliği) cıkarıldı. Boylece eğitim laikleştirilerek tum eğitim kurumları Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlandı. Kız ve erkekler eşit haklarla eğitim gormeye başladı.
17 Şubat 1926 Turk Medeni Kanunu'nu kabul edildi. Kanun ile erkeğin cok eşliliği ve tek taraflı boşanmasına ilişkin duzenlemeler kaldırıldı, kadınlara boşanma hakkı, velayet hakkı ve malları uzerinde tasarruf hakkı tanındı. 4 Nisan 1926 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan kanun 4 Ekim 1926 tarihinde yururluğe girdi.
1930 Belediye yasası cıkarıldı. Yasa ile kadınlara belediye secimlerinde secme ve secilme hakkı tanındı.
1930 Kadın ve cocukların korunmasına ilişkin ilk duzenleme Umumi Hıfzısıhha Kanunu ile yapıldı.
1930 Doğum izni duzenlendi.
10 Haziran 1933 Kız cocuklarına mesleki eğitim vermek amacıyla Kız Teknik Oğretim Mudurluğu kuruldu.
26 Ekim 1933 Koy Kanunu'nda değişiklik yapılarak kadınlara koylerde muhtar olma ve ihtiyar meclisine secilme hakları verildi.
5 Aralık 1934 Anayasa değişikliği ile kadınlara secme ve secilme hakkı tanındı.
8 Şubat 1935 Turkiye Buyuk Millet Meclisi 5. Donem secimleri sonucunda 17 kadın milletvekili ilk kez meclise girdi, ara secimlerde bu sayı 18'e ulaştı.
8 Haziran 1936 İş Kanunu yururluğe girdi. Kadınların calışma hayatına duzenleme getirildi.
1937 Kadınların yeraltında ağır ve tehlikeli işlerde calıştırılması 1935 tarihli 45 sayılı ILO sozleşmesi ile yasaklandı.
1945 Analık sigortası (doğum yardımı) 4772 sayılı yasa ile duzenlendi.
1949 Yaşlılık sigortasının kadın ve erkekler icin eşit esaslara gore duzenlenmesi 5417 sayılı yasa ile sağlandı.
1950 İlk kadın belediye başkanı (Mufide İlhan) Mersin'den secildi.
1952 Sağlık Bakanlığı bunyesinde ana cocuk sağlığı hizmetleri verilmeye başladı.
1965 Gebeliği onleyici aracların satış ve dağıtımının serbest bırakılmasını ve tıbbi zorunluluk halinde kurtaj hakkı tanınmasını duzenleyen Nufus Planlaması Hakkında Kanun cıkarıldı.
22 Aralık 1966 Eşit değerde iş icin kadın ve erkek işciler arasında ucret eşitliğini sağlayan 1951 tarihli 100 sayılı ILO sozleşmesi onaylandı.
26.03.1971 İlk kadın bakan (Turkan Akyol) atandı.
1975 Birleşmiş Milletler tarafından Mexico City'de Birinci Dunya Kadın Konferansı duzenlendi ve bunu takiben 1975-85 yılları arasındaki donem "Kadın On Yılı" olarak ilan edildi.
27 Mayıs 1983 10 haftaya kadar olan gebeliklerin kurtajla sona erdirilmesi ve gonullu cerrahi sterilizasyon yontemlerine izin verilmesi Nufus Planlaması Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle sağlandı. Kurtaj icin evli kadınlara kocadan izin alma koşulu getirildi.
1985 Turkiye, Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Her Turlu Ayrımcılığın Onlenmesi Sozleşmesini (CEDAW) imzaladı ve sozleşme 1986 yılında yururluğe girdi.
1985 5. Beş Yıllık Kalkınma Planı'nda kadın konusu ilk kez bir sektor olarak yer aldı ve bu konuda politikalar belirlendi.
1987 Devlet Planlama Teşkilatı'nda Kadına Yonelik Politikalar Danışma Kurulu kuruldu.
1989 İstanbul Universitesi'nde ilk Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi kuruldu. Bugun universiteler bunyesinde kurulan bu merkezlerin sayısı yurt capında 13'e ulaştı.
24 Ocak 1989 İcişleri Bakanlığı kaymakamlık sınavlarına kadınların da alınacağını acıkladı.
29 Kasım 1990 Kadının calışmasını kocanın iznine bağlayan Medeni Kanun'un 159. maddesi Anayasa Mahkemesi'nce iptal edildi. İptal kararı 2 Temmuz 1992 tarih ve 21272 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı.
1990 Tecavuz mağdurunun hayat kadını olması halinde cezanın indirilmesini ongoren Turk Ceza Kanunu'nun 438. maddesi Turkiye Buyuk Millet Meclisi tarafından yururlukten kaldırıldı.
14 Nisan 1990 Kadın Eserleri Kutuphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı, ilk kadın kutuphanesi ve bilgi merkezini actı.
1990 Sosyal Hizmetler ve Cocuk Esirgeme Kurumu Genel Mudurluğu bunyesinde, şiddete uğrayan kadınlara ve cocuklara destek hizmeti vermek uzere ilk kadın konukevleri acılmaya başlandı. 2000 yılı itibariyle bu sayı yediye yukselirken kapasiteleri 170'e ulaştı.
1990 422 Sayılı Kanun Hukmunde Kararname ile Kadının statusu ve Sorunları Başkanlığı kuruldu. 25.10.1990 tarihinde kadın sorunları konusunda ulusal mekanizma olarak Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu (KSSGM) 3670 sayılı kanunla Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığına bağlı olarak kuruldu ve 24.06.1991 tarihinde de Başbakanlığa bağlandı.
Eylul 1990 Yerel yonetimler kadın konusunda ozellikle şiddete uğrayan kadınlara yonelik hizmet vermeye başladı. Turkiye'deki ilk kadın sığınma evi Bakırkoy Belediyesi tarafından acıldı.
1991 48. Hukumet doneminde ilk kadın vali (Lale Aytaman) Muğla iline atandı.
17-20 Şubat 1992 Birleşmiş Milletler Uluslararası Kadının İlerlemesi İcin Araştırma ve Eğitim Merkezinin (INSTRAW) toplantısında, Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu Turkiye'de kadın konusunda odak noktası olarak kabul edildi.
1993 Turkiye Cumhuriyeti Hukumeti ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı işbirliği ile "Kadının kalkınmaya Katılımını Guclendirme Ulusal programı Projesi" uygulamaya başlandı. Kadının Statusu ve Sorunları genel Mudurluğu'nun yuruttuğu proje kapsamında; eğitim programları, araştırma projeleri, pilot projeler ve istatistik/yayın faaliyetleri yurutuldu. 16 araştırma projesinin yanı sıra pek cok eğitim programı ve pilot proje desteklendi, araştırma projelerinin bir kısmı ve toplumsal cinsiyet temelinde farklı konularda oluşturulan ozet gostergeler kitap haline getirildi.
Ayrıca cinsiyete dayalı veri tabanı oluşturulması amacıyla Devlet İstatistik Enstitusu'nde Toplumsal Yapı ve Kadın İstatistikleri Şubesi kuruldu.
1993 İstanbul Universitesi'nde ilk Kadın Araştırmaları Ana Bilim Dalı acıldı ve yuksek lisans programı vermeye başladı. Bugun Kadın Calışmaları Ana Bilim Dalı acarak Yuksek Lisans Programı veren universite sayısı dorde ulaştı.
1993 Kadın Dayanışma Vakfı, Altındağ Belediyesinin desteğiyle kadın danışma merkezi ve kadın sığınma evini actı.
25 Haziran 1993 Turkiye'nin ilk kadın başbakanı (Tansu Ciller) hukumeti kurdu.
5-8 Aralık 1993 Kadın ve Sosyal Hizmetler Musteşarlığı ve Ankara Universitesi. Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi işbirliği ile "Kadın Kimliği Kongresi" duzenlendi. Kongre gundemini; kadın emeğinin bicimleri, siyasette kadın kimlikleri, kadın bedeninin tanınması, kadın imgesinin uretimi ve dolaşımı, sanatın icinden kadın ve kadın orgutlenme bicimleri başlıklı konular oluşturdu.
1993 Halk Bankası'nca kadınları girişimciliğe ozendirmek amacıyla kadınlara ozel, duşuk faizli kredi uygulaması başlatıldı.
1994 Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu bunyesinde, şiddete uğrayan kadınlara hukuki ve psikolojik danışmanlık, girişimcilik ve el emeğinin değerlendirilmesi konularında hizmet vermek amacıyla Bilgi Başvuru Bankası (3B) kuruldu.
5 Nisan 1994 Dunya Bankası ve Turkiye Cumhuriyeti .Hukumeti arasında imzalanan İkraz Anlaşması gereğince başlayan İstihdam ve Eğitim Projesi'nin alt bileşenlerinden Kadın İstihdamının Geliştirilmesi Projesi (KİG) Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu'nce yurutulmeye başlandı. Proje kapsamında on altı araştırma projesi gercekleştirildi, on uc tanesi kitap haline getirildi.
Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu'nde kitap, makale, tez, seminer, konferans dokumanları ve gazete kesiklerinin derlendiği ve Ankara'nın tek kadın kutuphanesi olarak da nitelendirilebilecek bir Dokumantasyon Merkezi kuruldu. 1000 saydamdan ve web sayfasından oluşan "Kadınlara Gorsel Tanıklık" adlı kadın fotoğrafları arşivi oluşturuldu. Kadınların calışma yaşamlarına dair "Kadın Calıştıkca" adlı bir belgesel/tanıtım filmi yaptırıldı.
Toplumsal cinsiyet yaklaşımını ana plan ve programlara yerleştirmek icin resmi, ozel ve sivil toplum kuruluşları calışanlarına yonelik olarak kullanılması planlanan ve moduler bir eğitim materyali olan Toplumsal Cinsiyet Eğitim paketi hazırlandı ve pilot uygulamaları yapıldı. Haziran 2000 tarihinde proje sonuclandı.
1994 Turkiye Kahire'de yapılan Birleşmiş Milletler Nufus ve Kalkınma Konferansına katıldı. Konferans'da kadının statusu ve sağlık ilişkisini vurgulayan "ureme sağlığı" kavramı uzerinde duruldu ve kadın sağlığında "butuncul" bir yaklaşım benimsendi. Bu yaklaşım doğrultusunda Sağlık Bakanlığı koordinatorluğunde ilgili kesimlerden sağlanan katılımla "Kadın Sağlığı ve Aile Planlaması Ulusal Eylem Planı" hazırlandı. 1998 yılında kamuoyuna sunulan Eylem Planı 6 ana calışma grubu tarafından oluşturuldu. Kadının Statusu grubunun koordinasyonunu Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu ustlendi.
1995 Kurulduğundan bu yana, actığı kadın danışma merkezi ile şiddete uğrayan kadınlara danışmanlık hizmeti veren Mor Catı Kadın Sığınağı Vakfı, kadın sığınağını actı.
1995 Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu'nce Dunya Bankası Japon Hibe Fonundan 1993 yılında elde edilen finansman ile ulkemizde kadın girişimcilere sağlanan finans ve finans dışı hizmetlerin neler olduğunu ve kadın girişimcilerin bu hizmetlere ulaşımlarını ortaya koymak uzere bir araştırma projesi olan Kucuk Girişimcilik Projesi gercekleştirildi. Proje kapsamında belli illerde alan calışmaları yapıldı ve elde edilen bilgiler kitap haline getirildi.
Şubat 1995 Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu'nce gonullu kadın kuruluşları arasındaki iletişim ve dayanışmayı guclendirmek, bilgiyi yaygınlaştırmak icin aylık "Kadın Bulteni" cıkarılmaya başlandı. 11 sayı yayımlandı.
08-11Haziran 1995 Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu'nce Sinop'ta sivil toplum kuruluşları ve kamu kurumları temsilcileri, parlamenterler, gazeteciler ve akademisyenlerin katıldığı, "Turkiye'de Kadına Yonelik Politikaların Oluşturulması" konulu dort gun suren bir toplantı duzenlendi. 4. Dunya Kadın konferansı oncesi yapılan bu toplantıda, kurumsallaşma, siyasal alan, calışma yaşamı, kadın sağlığı ve eğitim konularında kadına yonelik politikalar belirlendi.
17-19 Temmuz 1995 Avrasya ulkeleri kadınları arasındaki işbirliğini geliştirmek, Pekin Konferansında Turkiye ile birlikte hareket edebilmelerine yardımcı olmak amacıyla KSSGM ve Turk İşbirliği ve Kalkınma Ajansı Başkanlığı (TİKA) işbirliği ile "Pekin'e Giderken; Avrasya Ulkeleri Kadınları İşbirliği Kongresi" başlıklı bir toplantı gercekleştirildi. Kongrenin sonuc bildirgesinde bir işbirliği grubu oluşturulması tavsiye edildi. Bu doğrultuda 27-29 Mart 1996 tarihleri arasında Ankara'da "Avrasya Ulkeleri Kadınları işbirliği Grubu Birinci Toplantısı" gercekleştirildi. Toplantıda bu işbirliğinin kurumsallaşması icin bir protokol hazırlandı, protokolun yururluğe girmesi icin yedi katılımcı ulkenin imzasının tamamlanması gerekmektedir.
30 Ağustos 8 Eylul 1995 Turkiye Pekin'de yapılan ve 189 ulkenin katıldığı 4. Dunya Kadın Konferansı'na katılarak taahhutleri cekincesiz olarak kabul etti.
Kasım 1995 Guneydoğu Anadolu Projesi Bolge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından bolgedeki kadınların durumunun iyileştirilmesi ve kalkınma surecine entegre edilmesi amacıyla planlanan Cok Amaclı Toplum Merkezlerinin (CATOM) ilki Urfa'da acıldı. 2000 yılı itibariyle bolgedeki sayısı 21'e ulaştı.
1996 Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu'nce, 4. Dunya Kadın Konferansı'nda kabul edilen eylem planı ve taahhutler cercevesinde kamu kurum ve kuruluşları, universiteler, gonullu kadın kuruluşları, siyasal partiler, sendikalar, meslek orgutleri ve basının katılımı sağlanarak ulusal eylem planı hazırlandı.
1996 Kadın Calışmaları alanında ilk yuksek lisans diploması İstanbul Universitesi Kadın Calışmaları Ana Bilim Dalı tarafından verildi.
1996 4. Dunya Kadın Konferansında verilen taahhutler gereğince Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu koordinasyonunda gonullu kadın kuruluşlarının katılımıyla kadın sorunlarının yoğunlaştığı dort alanda; eğitim, sağlık, hukuk ve istihdam komisyonları oluşturuldu.
29 Haziran 1996 Anayasa Mahkemesi Turk Ceza Kanunu'nun erkeğin zinasını suc olarak duzenleyen 441. maddesini anayasanın eşitlik ilkesine aykırılığı gerekcesiyle iptal etti. 27.12.1996 tarih ve 228600 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan kararda verilen bir yıllık sure icinde yasal duzenleme yapılmaması nedeniyle erkeğin zinası 27.12.1997 tarihinden itibaren suc olmaktan cıktı.
1996 Tarım ve Koyişleri Bakanlığı bunyesinde "Kırsal Kalkınmada Kadın Daire Başkanlığı" kuruldu.
1997 Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu koordinasyonunda 13 il valiliği bunyesinde "Kadının Statusu Birimleri" kuruldu.
22 Mayıs 1997 Kadının evlendikten sonra kocasının soyadını almakla birlikte, kendi soyadını da kullanabilmesi Medeni Kanun'un 153. maddesinde yapılan değişiklikle sağlandı.
19.11.1997 Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu'nun onerisi uzerine İcişleri Bakanlığı'nca nufus cuzdanlarında medeni hal kısmında "evli/ bekar/ dul/ boşanmış" gibi ifadelerin yerine sadece "evli" veya "bekar" ifadelerinin kullanılmasını duzenleyen genelge yayımlandı.
18 Ağustos 1997 Zorunlu temel eğitimi beş yıldan sekiz yıla cıkaran 4306 sayılı kanun yururluğe girdi.
13-14 Kasım 1997 Turkiye Cumhuriyeti, amacı uzman bakanların calışma alanları ile ilgili konularda Avrupa Konseyi faaliyetlerine etkin bir şekilde katılmalarını teşvik etmek olan Kadın-Erkek Eşitliğinden Sorumlu Avrupa Bakanlar Konferansı'nın dorduncusune ev sahipliği yaptı. Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu'nce İstanbul'da gercekleştirilen konferansa Avrupa Konseyine uye 40 ulkeden 38'i katıldı. 176 kişinin katıldığı konferans sonucunda uye ulkelerin eşitlik politikalarına yon verecek bir deklarasyon hazırlandı.
23 Haziran 1998 Anayasa Mahkemesi kadının zinasını suc olarak duzenleyen Turk Ceza Kanunu'nun 440. maddesini anayasanın eşitlik ilkesine aykırılığı gerekcesiyle iptal etti. Gerekceli karar 13.03.1999 tarih ve 23638 sayılı Resmi Gazetede yayımlandı.
17 Şubat 1998 743 sayılı Turk Medeni Kanun'un yerini almak uzere Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan Turk Medeni Kanunu Tasarısı Adalet Bakanlığı ve Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu'nun ortaklaşa yaptığı bir toplantı ile kamuoyunun bilgisine sunuldu.
21 Ekim 1998 Adalet Bakanlığı, Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu, ve kadın kuruluşlarının oluşturduğu gundem sonucunda bekaret kontrolunun, ancak takibi şikayete bağlı suclarda, mağdurun rızası alınarak, ırza gecme gibi re'sen takip edilen suclarda ancak hakim kararı ile gecikmesinde sakınca bulunan hallerde ise Cumhuriyet savcısının yazılı izni ile yapılabileceğini duzenleyen bir genelge yayınladı.
1998 İcişleri Bakanlığı'nca nufus cuzdanlarında yapılan duzenlemeye paralel olarak Emekli Sandığı Genel Mudurluğu'nce verilen dul ve yetim tanıtım kartlarındaki "Emekliye Yakınlığı" bolumunde yer alan "dul kadın vb." ifadelerin yerine sadece "eşi, kızı, oğlu, annesi, babası" gibi ifadelerin kullanılması sağlandı.
1998 Turkiye Buyuk Millet Meclisi'nde, Kadınlara Karşı Her Turlu Ayrımcılığın Onlenmesi Sozleşmesi'nin ana hedefleri cercevesinde Turkiye'de kadının durumunu değerlendirmek amacıyla bir Araştırma Komisyonu kuruldu ve hazırlanan rapor kitap olarak Kadının Statusu ve Sorunları Genel Mudurluğu'nce yayımlandı.
17 Ocak 1998 Aile ici şiddete uğrayan kişilerin korunması icin gerekli tedbirlerin alınmasını duzenleyen 4320 Sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanun yururluğe girdi.
1998 Gelir Vergisi Kanunu'nda yapılan bir değişiklikle aile reisinin beyanname vermesi esası kaldırılarak kadınların kocalarından ayrı olarak beyanname vermesi sağlandı.
1998 Ankara Barosu Kadın Hukuku Komisyonu tarafından Ankara Adliyesi icinde şiddete uğrayan kadınlara hukuki danışmanlık ve psikolojik destek hizmetleri vermek uzere Kadın Danışma Merkezi kuruldu.
1999 İstanbul Barosu Kadın Hukuku Komisyonu Kadın Hakları Uygulama Merkezi'ni kurdu.
20 Mart 1999 Barolar bunyesindeki Kadın Hakları/Hukuku Komisyonları arasında koordinasyonu sağlamak amacıyla "Turkiye Barolar Birliği Kadın Hakları Komisyonları Ağı (TUBAKKOM)" kuruldu. Giderek artan komisyonların sayısı 2001 yılı itibariyle kırk civarındadır.. TUBAKKOM bunyesindeki Kadın Danışma Merkezlerinin kurumsallaşmış olarak sayısı iki olmakla birlikte pek cok komisyon danışma hizmetleri de vermektedir.
Eylul 1999 Turkiye, Kadınlara Karşı Her Turlu Ayrımcılığı Onleme Sozleşmesi'ni onaylarken koyduğu aile hukukunu ilgilendiren 15 ve 16. maddelerine ilişkin cekinceleri kaldırdı.
1999 Kadın erkek eşitliği acısından onemli değişiklikler iceren Medeni Kanun Tasarısı hazırlanarak Turkiye Buyuk Millet Meclisi'ne sunuldu.
__________________
Adım Adım Kadın-Erkek Eşitliği
Kadınca0 Mesaj
●23 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Kültür & Yaşam & Danışman
- Kadınca
- Adım Adım Kadın-Erkek Eşitliği
-
13-09-2019, 21:20:21