Daha ‘iyi’ bir hayat surmeniz icin cevrenizle ilgili yapmanız gereken değişiklikleri, ilişkilerinizde dikkat etmeniz gereken konuları biliyor muydunuz? Osman Muftuoğlu anlatıyor…
Cevrenizi iyileştirin
İyi ve guzel bir hayat surmenin sırlarından biri cevrenizde gizlidir. İcinde yaşadığınız cevre, ilişkide bulunduğunuz kişiler, nefes alıp verdiğiniz ortam, kısacası gorduğunuz, duyduğunuz, dokunduğunuz her şey hayatınızı etkiler. Yaşadığınız, calıştığınız, uyuduğunuz, eğlendiğiniz yerler, duyduğunuz sesler, soluduğunuz havanın nemi, kokusu, kulağınıza gelen gurultu, ses kirliliği ve daha pek cok şey duygularınızı (ve davranışlarınızı) derinden etkiliyor.
Coğu başarılı cerrahın iyi ameliyat sırlarından birinin dinledikleri muzikte yattığını biliyor muydunuz? Uzmanlar muzik dinlemenin cerrahların calışma kalitesi ve verimliliğini, dikkat ve başarısını etkilediğini gosteriyor. Yani muzik sadece “boş zamanları değerlendirmek icin başvurulan bir eğlenme aracı” değil.
Sosyalleşin
Hayata daha sıkı tutunmanın bir yolu da sosyal bir kelebek olabilmek! Guvenilir bircok calışma başkalarıyla birlikte hoş zamanlar gecirmenin, keyifli sohbetlerin yaşamın guzelliğini artırdığını, hayat kalitesini yukselttiğini gostermiş. Sosyal ilişki alanı zayıf ve dayanışma organizasyonlarınız gucsuzse endişe ve korkular sizi daha kolay etkiliyor. Bu durumda kaygı artıyor, kavgacı, guvensiz, stresli bir kişilik ortaya cıkıyor. Sosyal yanları guclu olanlar daha az hastalanıp, daha kolay iyileşiyor. Acılarını daha kolay atlatıyor. “Ait olma” duygusu kendinizi iyi hissetmenin en etkili yollarından biri olarak gosteriliyor.
Ver coşkuyu
Gecen yıllarda cok moda olan bir deyimi aslında hayatımızın kalıcı bir parcası haline getirmemizde fayda var: “Ver coşkuyu”. Birbirine ovguler duzmede comert, eleştiri yoneltmede kıskanc olanların mutlu olma, kendini iyi hissetme olasılığı artıyor, hastalanma ihtimali azalıyor. “İltifatın marifete tabi olduğu” duşuncesini bir kenara atmalı, marifet olmayan kucuk başarıları bile ovmeye, desteklemeye, buyutmeye calışmalısınız. Kısacası başkalarına coşku yuklemekten de, verilen coşkuyu icinize cekmekten de korkmamalısınız.
Empati iyi gelir
Empatiye onem vermek de onemli noktalardan biri. “Olaylara bir başkasının penceresinden bakmak, onun o konudaki duygu ve duşuncelerini anlamaya calışmak sureci”, “empati kurmak” olarak biliniyor. Empati bizi de cevremizdekileri de yalnızlıktan kurtarıyor. Birlikte beraber duşunme, başarma, uretme, dayanma, direnme gucumuzu arttırıyor. Sevgiyi, dostluğu, yakınlığı inşa etme sureclerini ise oldukca kısaltıyor. Eğer bu yeteneğinizi geliştirebilirseniz acılarınızla, kayıplarınızla baş etmeniz de, sevinclerinizi, keyiflerinizi, coşkularınızı derinleştirmeniz de kolaylaşıyor.
Kalabalıklaşın
“Kalabalıklaşmak”, eş, dost, sevdik insanların icinde daha sık bulunmak da hayatı iyileştirmenin kolay bir yoludur. “Tek kişilik masalar”ın sıkıcı ve bunaltıcı olduğunda butun uzmanlar hem fikir! Yeni arkadaşlar edinmek, bekÂrsanız evlenmek, emekliyseniz bir koşeye cekilmemek, spor etkinliklerine, sosyal toplantılara katılmak, yeni gonul ve ruh bağları oluşturmak bedeni ve ruhu gencleştiriyor.
Yalnızlığı yenmenin yollarından biri de evcil hayvan edinmektir. Coğumuz evcil hayvanların sahipleri icin birer “mutluluk bastonu” olduklarından habersiziz. Evcil hayvan besleyenler daha cok hareket ediyor. Daha sakin ve huzurlu oluyor. Bu durum kilo kontrolu, tansiyon ve kolesterol gibi sorunları kontrol altına almayı kolaylaştırıyor. Hayvan beslemenin ruhsal faydaları ihmal edilmeyecek kadar cok gibi gorunuyor.
Sadece kendinizi iyi hissetmek ve “kalabalıklaşmak” icin değil, bir gorev olduğu icin de değil, daha iyi bir hayat surmek ve cocuklarınıza gelecekte sizinle ilgili daha doğru davranış kalıpları vermek icin de “ana babanızı ihmal etmeyin”. Ana babasının bakımının sorumluluğunu ustlenenler kısa vadede daha cok yoruluyor olsalar bile orta ve uzun vadede kendileri ve ailelerine kalıcı bir yatırım yapıyorlar. Anne babalarının sorunlarıyla ilgilenenlerin kendilerini daha iyi hissettikleri, daha iyi ve guvenilir ilişkiler kurdukları belirtiliyor.
Bilgi kirlenmesine dikkat edin
“Bilgi kirliliğinden korunmak” da onemli bir nokta. Aşırı bilgi yuklenmesi zamanla huzurlu bir hayatın tehdidi haline gelebiliyor. Teknoloji yalnızca manyetik dalgaları, gurultusu, patırtısı ile değil, yarattığı bilgi bombardımanı, bilgi kirliliği ve “aşırı bilgi yuklemesi” sorunu nedeniyle de hayatı zorlaştırıyor. Aşırı bilgi ozguveni azaltıyor, dağınıklığı artırıyor. Uyku bozukluklarına, yorgunluk dalgalarına hatta bazen depresyona neden olabiliyor. Biz uzmanın dediğine bakılırsa New York Times gazetesinin bir Pazar sayısı yuz yıl kadar once bir kişinin yaşamı boyunca karşılaştığı bilgiden daha fazlasını aktarıyor. Yine aynı uzmana gore (Dr. Garry Small) “Cok fazla bilgi insanları duyarsızlaştırıyor, kararsızlaştırıyor, hayal kırıklığına uğrama ihtimalini artırıyor. E-posta kullananların yuzde 60'ı gunde bir kez gelen postaları kontrol ediyor. Blackberry bir bağımlılık haline gelebiliyor.”
Bilgi kirliliğinden korunmak oyle kolayca başarılacak bir iş gibi de gorunmuyor. Dr. Garry Small'a gore e-posta adresinizi kontrol altına almanız, haber gruplarına hayır demeyi başarmanız, Web'de kaybolmamayı başarmanız, telefon goruşmelerine ayırdığınız zamanları sınırlandırmanız bu işi başarmanın en etkili yolları.
İlişki detoksu şart
İyi bir hayat icin “kalabalıklaşmak” tabii ki onemli ama kalabalıklaşacağım derken cevrenizi kirletmemeye de ozen gostermeniz gerekiyor! Gereksiz ilişkileri sonlandırmak -ilişki detoksu da deniyor-, anlamsız ilişkileri temizleyip ayıklamak zaman zaman yapacağınız birikmiş evrak temizliği kadar onemli bir uygulama olmalı. Sizi aşağı ceken sorun, stres, kavga, gerginlik yukleyen ilişkileri temizlemezseniz duygusal bagajınızı da boşaltmanız mumkun olmuyor.
Daha sık seyahate cıkmak, yeni ve farklı ortamlar, yaşamlar, mutfakların farkına varmak değişimin onemli araclarından biri. Surekli aynı yerlere gitmek yerine farklı yerlere yolculuk yapmaya ozen gosterin. Bunu yaparken de guvenlik ve konfor gibi temel faktorleri gozden kacırmayın.
Yaşlanmayı kabullenin
Onemli bir nokta da iflah olmaz bir “yaşlanma duşmanı gibi davranmamak”tır. Yaşlılığı hayatın olması gereken bir bolumu gibi kabul etmek, onun ruhsal ve fiziksel değişimlerini kabullenmek, hatta kazanılmış bir servet gibi gorebilmek onemlidir. Abartılmış estetik girişimler, tekrarlanan kozmetik prosedurler, dalga gecilecek boyutlara ulaşan kas geliştirmeler, olcusunu yitirmiş antrenman, egzersiz tutkuları bedeni değilse bile ruhu kesinlikle yoruyor. Gencleştirmek bir yana daha erken yaşlandırıyor. Yaşlanmaktan değil, sağlıklı yaşlanamamaktan korkmak, iyi ve guzel, huzurlu ve keyifli yaşayamamaktan endişe etmek en doğru yaklaşımlar olarak gosteriliyor.
Bağışlayın
Biri bana en sevdiğin ilk on cumleyi yaz dese “bağışlamak unutmaktır” bunların icinde mutlaka yer alırdı. İyi yaşlanmak istiyorsanız affetmeyi de oğrenmek zorundasınız. Bununla da kalmamalı, affettiğiniz şeyi-kişiyi daha o anda unutmalısınız. Kin tutanlar, ofke duygusundan sıyrılamayanlar kalp damar hastalıkları, kanser, depresyon ve benzeri sorunlarla daha cok ve sık yuzgoz oluyorlar.
__________________