Kim kazanır bu kavgayı dersiniz? Kazanmak bir yana bu savaşta pek cok kişinin canı yanar; en başta her iki kadının, arada ezilen eşin, varsa cocukların ve bazan da ilgili diğer aile bireylerinin.

Kayınvalide – Gelin problemleminin tarihcesi cok eski donemlere dayanmaktadır. Bu iki kadının guc kavgası, ego tatmini, ve en onemlisi cok sevdikleri aynı erkeğin gozunde onemli olma isteği kayınvalideler ve gelinler arasında bitmez tukenmez cekişmeler yaşanmasına yol acmıştır. Kıskanclık ve cekememezlik zaman zaman had safhalara cıkmış ve iki kadının birbirlerini uzmek adına inanılmaz kotulukler yaptıkları gozlenmiştir. Sonucta kim kazanır bu kavgayı dersiniz? Hic birisinin kazanmadığını soylersek pek de yanlış bir şey soylememiş oluruz. Bu savaşta pek cok kişinin canı yanar; en başta her iki kadının, arada ezilen eşin, varsa cocukların ve bazen de ilgili diğer aile bireylerinin.

Peki bu tarihsel soruna cozum bulundu mu hic? Genel olarak evliliklere baktığımız zaman:

* Evliliğin başında: Kayınvalide agresif, guclu, mutlu... Gelin ise pasif, mağdur ve mutsuz...
* Evliliğin ortalarında: Kayınvalde ve gelin birbirinin ayaklarına basmamaya calışır. Gizli cekişme surer ama goruntude anlaşır gorunurler. Eğer gelin bu arada guclenmişse kayınvalide artık geri cekilmeye başlamıştır. Eğer kayınvalide hala dominant ise gelin goruntude dikkatlidir ama fırsatını bulunca da saldırmaktan kacınmaz. Gelin artık kayınvalideden uzaklaşır. Mumkun olduğu kadar onu dışlamaya gayret eder.
* Evliliğin olgun doneminde: Artık gelin ağırlığını iyice evde hissetirir. Gelin agressif ve mutlu (intikam alan) kayınvalide ezilmiş ve acı ceken duruma gelir.

Gorduğunuz gibi sonsuza kadar bu cekişme surer. Peki cozum var mı? Hic birbiri ile gecinen kayınvalide-gelin ornekleri yok mu? Bu cekişme neden olur?

Tabii ki bircok iyi gecinen hatta ana-kız gibi olan kayınvalide-gelin olmuştur ve var olmaya devam edecektir. Eğer hem kayınvalide hem gelin karşı tarafın haklı olabileceği tarafları bulabilirse, ne hissettiğini anlamaya calışırsa, empati yapabilirse yani kendini karşı tarafın yerine koyabilirse, saygılı ve tolaranslı olabilirse yaşanan problemlere belli oranda cozum uretilebilirler. Tecrube konuşuyor. Denenmiştir.

Gelin hep beraber farklı yapılardaki gelinlerle kaynanaların olası duşuncelerini inceleyelim:

Gelinini sorun eden bir kayınvalide ne duşunur?:
“Bu cocuğu ben doğurdum, onu buyutunceye kadar gozumu budaktan kıskanmadım. Onun icin canımı veririm. Onun bana hep ihtiyacı var. Onu korumalıyım. Ona zarar verecekleri engellemeliyim. El kızı (gelin) oğlumu avucunun icine aldı. Oğlumu uyarmalıyım. Oğlumun yakınında olmalıyım. Oğlum beni unutmasın. Sahayı boş bırakmamalıyım. Ben bu kadar zaman oğlum icin calıştım şimdi sıra oğlumda ve gelinimde onlar da beni mutlu etsinler ve benim arzularımı yerine getirsinler. Hala kontrolun bende olduğunu gostermem gerek. Oğlumun evi benim evimdir. Bu cocuk benim!!!”

Gelinini sorun etmeyen bir kayınvalide ne duşunur?:
“Ben oğlumu cok seviyorum ve onun mutlu olmasını, kendi yaşamını eşi ile birlikte surdurmesini istiyorum. Oğlum benim sahip olduğum bir mal değil, varlığından mutlu olduğum bir birey. Artık kendi ayaklarının uzerinde durabiliyor dolayısı ile korunmaya, hele de eşinden korunmaya ihtiyacı yok. Elbette ki eşi ile yaşamı paylaşırken problemleri olacaktır bu benim sorunum değildir. Onlar bu durumla baş edecekler ve kendi tecrubelerini kazanarak birlikte yaşamayı oğreneceklerdir. Ben araya asla girmeyeceğim. Elbetteki eğer gelinimi de benim kızım olarak kabul edeceksem onunla samimi bir ilişki kurmaya gayret etmem gerekir. Farklılıklarını hoş gorup oğlumun eşini değiştirme ve ailemize uydurma cabası gostermeyeceğim. Benim ve oğlumun eşi arasında bir sorun var ise bunu gelinim ile cozeceğim, oğlumla değil. Bir ihtiyacları olduğu zaman ben hep onlar icin var olacağım ama bu onların yaşamlarına karışmak veya yonlendirmek anlamına gelmiyor. Yadırgasam da onların ne cocuk buyutme şekillerine ne de yaşam tarzlarına karışma hakkını kendimde gormeyeceğim. Kendimi onemsetmek adına onlara duygusal veya başka bir aracla (Para veya maddiyat) gibi baskılar ile onları satın almaya calışmayacağım. Kısaca farklılıklarına saygı gostereceğim ve anlamaya calışacağım, Kendi deneyimlerini yaşamalarına izin vereceğim.”

Kayınvalideyi sorun eden gelin ne duşunur?:
Kayınvaldem evliliğimizin tek sorunu. Bu kadın her konuda yaşamımıza karışıyor. Surekli bana ne yapmam gerektiğini soyluyor. Oğluna hizmetci tutmuş gibi davranıyor. Sanki benim tek işim oğlunu mutlu etmek. Surekli dedikodumu yapıyor, orda burda beni insanlara kotuluyor. Her fırsatta oğluna benim hakkımda kotu laflar soyleyip şikayet ediyor, bizi kavga ettiriyor. Oğlundan beni ayırmak icin elinden geleni ardına koymuyor. Oğlu da onu susturmuyor, beni mudafaa etmiyor. Ya anasını secmeli ya beni. Bu kadın her fırsatta benim hatalarımı ortaya cıkarmak icin uğraşıyor. Onun yuzunu gormek şoyle dursun sesini bile duymaya tahammul edemiyorum. Bu kadından nasıl kurtulabilirim Allahım? Nefret ediyorum, ne olurdu sanki yok olsa. Cocuklarımın bu kadına gitmesine tahammul edemiyorum. Kesin bana karşı cocuklarımı dolduruyordur. Evime gelmesini istemiyorum, eşyalarımı karıştırmasından nefret ediyorum, evimi duzeltmeye kalkmasından ve beni beceriksiz gibi gostermesini hic sevmiyorum. Helede mutfağa girip oğluna en sevdiği yemekleri yapmaya kalkması ve oğlunun gozunde beni yetersiz gostermeye calışması... Bu kadından nefret ediyorum...”

Kayınvaldeyi sorun etmeyen gelin ne duşunur?:
“Bu benim eşimin annesi. Tabii ki benim annemden farklı. Onu olduğu gibi kabul etmem gerekiyor. Anlayışlı, sabırlı ve hoşgorulu olmalıyım. Bizim yaşamımıza karışmaya calıştığı zaman guzel bir dille eşimle birlikte duşunup karar verdiğimizi soylemek gerekiyor. Davranışlarını kişisel algılamak yerine, oğlunu kaybetmekten korkan bir kadının paniği olarak duşunup anlamaya calışmalıyım. Acık ve samimi olmalıyım. Kotu biri olmadığını biliyorum. İstemediğim bir şeyi sırf olay cıkmasın diye yapmamazlık etmeyeceğim ama inat olsun yada intikam almak icinde onun istemediği davranışlarda bulunmayacağım. Kayınvaldemin beni uzmesine izin vermeyeceğim ama bende kayınvalidemi uzmek icin cabalamayacağım. Kayınvalidem ile bir problemim var ise bunu benim adıma eşimin cozmesini beklemeyeceğim. Eşimi ikimizin arasına sokmayacağım ve bir secim yapmak zorunda bırakarak ne evliliğimi ne de eşimi yıpratmayacağım. Eşimin annesine saygı duyuyorum ve mumkun olduğunca anlaşmanın bir yolunu arıyorum...”

Kayınvalide – Gelin problemleminin gercekten cozumu var, butun mesele anlayışlı olmayı, on yargılarımızdan kurtulmayı, iyi niyetle yaklaşmayı, empati yapabilmeyi ve hepsinden onemlisi guc kavgasına girmemeyi başarabilmekte yatıyor. Bunu başarabilen tum kaynanaları ve gelinleri tebrik ediyorum, cunku gercektende başarılması soylendiği kadar kolay değil. En azından kayınvalidem ile birlikte 30 yıllık ilişkimizden sonra bunu guvenle soyleyebilirim.

Butun kayınvalidelere ve gelinlere saygı, sevgi ve anlayışa dayalı bir ilişki kurabilmeleri dileklerimle..
Yazar:Perihan Yazıcı
__________________