1960-1970'li yıllarda Turk Sineması binlerce film uretti. Coğu film; koyden şehre gelen aile, zengin kız - fakir oğlanın aşkı gibi hikayeleri konu alsa da o donemde coğu evde televizyon olmadığından Turk sinemasına artan bir talep vardı. Bir de Turkiye'de telif hakkı pek işlenebilir olmadığından yurt dışındaki yapımlar uyarlanmaya başlandı. Amerikan, Hint, Avrupa Sineması filmleri tekrar tekrar kopyalanıyordu. Yapımcılar bazen filmleri değiştirerek, bazen sahne sahne cekerek, bazen paraları olmadığından daha da ileri gidip bu fimlerin muziklerini, ses kayıtlarını ve ozel efektlerini alarak kendi filmlerine ekliyorlardı.
Bu donemde cekilen ve bize kopya kulturunun yaratıcılıkla olan ilişkisini duşunduren bu filmleri şimdilerde keyifle hatırlıyoruz.
İşte; Yabancı Bir Yapımdan Kopyalanan ama Turk Sineması'na Bambaşka Bir Tat Katan 11 Yeşilcam Filmi:
1. Derbeder (1977) - Wuthering Heights (1939)
Yonetmenliğini Temel Gursu'nun yaptığı Derbeder filmi; Ağa kızı İpek’le, fakir ırgat Ferdi’nin aşkını konu alır. Yoksulken İpek ile bir araya gelemeyeceğini anlayan Ferdi, hayallerini gercekleştirmek icin İstanbul'a doğru yola cıkacaktır.
İlginc olan ise, Turkiye'deki koy yaşamını konu eden ve ağa-ırgatlık sistemine değinen bu yapımın; Emily Brontë'un Uğultulu Tepeler adlı romanıyla aynı adı taşıyan 1939 yapımı "Wuthering Heights" filminin uyarlaması olmasıdır. William Wyler tarafından usta bir şekilde cekilen ve şimdilerde klasik olarak gorduğumuz pek cok tekniğin ilk kez kullanılmasını sağlayan filmin baş kahramanı yoksul Heatcliff, bir anda karşımıza koylu ırgat Ferdi olarak cıkmayı başarmıştır...
2. İstanbul Tatili (1968) - Roma Tatili (1953)
Katras Sultanı El Haşim’in kızı prenses Nilgun'un (Filiz Akın) İstanbul'a tatile gelmesi ve korumalarından kacarak bir foto muhabir olan Ali (Kartal Tibet) ile tanışmasını konu alan yonetmenliğini Turker İnanoğlu'nun yaptığı 1968 yapımı film cekildiği donemde oldukca populer olmuş ve izlenmiştir.
Ama İstanbul Tatili, adından da anlaşılacağı gibi başrollerinde Audrey Hepburn ve Gregory Peck'in'in oynadıkları Roma Tatili filminin uyarlamasıdır. Ustelik bu film ilk uyarlama da değil, başrolunde Fikret Hakan'ın oynadığı "İstanbul'da Aşk Başkadır" adlı filmden sonraki ikinci uyarlamadır.
3. Fıstık Gibi Maşallah (1964) - Some Like it Hot (1959)
Fıstık Gibi Maşallah (1964) , bir gece kulubunde komedyenlik yaparak para kazanan Naci (İzzet Gunay) ile Fikret'in (Sadri Alışık) bir gun paralarını alamaması sonucu cıkan olaylarla başlarının derde girmesini ve daha sonra kadın kılığına girerek bir gemide muzisyenlik yapmalarını, burada da Gulten (Turkan Şoray) ile tanışmalarını konu alır.
Televizyonda cokca tekrar yayınlarına denk geldiğimiz bu komedi, başrollerinde Marilyn Monroe, Tony Curtis ve Jack Lemmon'un oynadığı Bazıları Sıcak Sever adlı filmin uyarlamasıdır. 2000 yılında Amerikan Film Enstitusu tarafından tum zamanların en iyi Amerikan komedi filmi secilen bu yapımın, Fıstık Gibi Maşallah'tan başka Turk Sineması'nda iki uyarlaması daha yapılmıştır.
4. Şeytan Tırnağı (1972) - Tom Braks
İstemi Betil namı diğer Laz Ziya'nın başrolunde oynadığı film, unlu cizgi roman Tom Braks'in adını taşıyor. Ancak filmin yerelleştirilen vahşi batı havası ve kıyafetleri dışında cizgi romanla pek alakası yok.
Yine de, eğlenceli sahneleri ve farklı yaklaşımıyla Şeytan Tırnağı, izlenesi uyarlamalardan biri.
5. Tarzan İstanbul'da (1952) - Tarzan the Ape Man (1932)
Tarzan İstanbul'da, ilk Turk fantastik filmi olarak adlandırılabilir. Başrolunde milli atletimiz Tamer Balcı'nın yer aldığı film klasikleşen ve bir cok uyarlaması bulunan Tarzan hikayesinin yerli uyarlaması. Filmin bazı sahneleri Belgrat Ormanı'nda cekilirken bazı sahneleri de 1932 yapımı Tarzan the Ape Man filminden alınmış. Doneme gore gayet başarılı olarak sayılan bu film, bir nevi yerli super kahraman filmlerinin oncusu sayılabilir.
6. Supermen Donuyor (1972) - Superman (1948)
Kripton gezegeninden gelen ve icinde bir bebekle yeşil kripton taşının olduğu roket Turkiye'de yaşayan ve cocukları olmayan yoksul bir ailenin evinin yakınlarına duşer. Tayfun bir yaşına kadar evlatlık olduğunu bilmeden yaşar. Bir gun ailesi bu gerceği ona acıkladıktan sonra Superman olarak hayatına devam eder. Ve onunla aynı gazetede calışan Alev ile, kripton taşını ele gecirmeye calışan kotu adamlara karşı mucadele ederler.
DC'nin klasikleşen ve pek cok uyarlaması cekilen Superman karakteri 1979 yapımı Supermen Donuyor filminde bu kez Turk. Fantastik oğeler bakımından Turk Sineması'na yabancı olan pek cok unsur barındırsa da film oldukca başarılı bir ozgun kopya olarak nitelendirilebilir duzeyde.
7. Ayşecik ve Sihirli Cuceler Ruyalar Ulkesinde (1971) - The Wizard of Oz(1951)
Super kahraman filmlerinin, cizgi romanların yanı sıra dunya masallarının da uyarlaması bir donem Yeşilcam'da yapıldı.
Tunc Başaran'ın yonetmenliğini yaptığı ve Ayşecik olarak tanıdığımız Zeynep Değirmencioğlu'nun başrolunde oynadığı Ayşecik ve Sihirli Cuceler Ruyalar Ulkesinde donemin ozgun kopya dalında uyarlamaları arasındaki en iyi eserlerden biri olarak sayılabilir.
8. Kara Şimşek 1 (1985) - Rocky 1 (1976)
Rocky'in acılış muziği Gonna Fly Now ile başlayan Kara Şimşek filmi başarılı bir uyarlama olduğunu daha ilk saniyelerinden itibaren hissettiriyor. Serdar Kebapcılar'ın başrolunde oynadığı film Rocky ile başlayan boks filmi furyasının ulkemizdeki ilk esintisi. Filmi ilk dakikalarındaki Turkiye - Almanya macında duvarda asılı duran Amerikan bayrakları ise filmin ilk dikkat cekenlerinden.
9. Drakula İstanbul'da (1953) - Dracula (1931)
İstanbul'da yaşayan avukat Azmi'nin Romanya Bistric'e giderek muvekkili Kont Drakula ile tanışmasını, onun şatosunda kalmasını ve daha sonra İstanbul'a donmelerini konu alır.
Mehmet Muhtar'ın yonetmenliğini ustlendiği 1953 tarihli korku filmidir. Ali Rıza Seyfi'nin Bram Stoker'ın romanından uyarladığı Kazıklı Voyvoda adlı romandan uyarlanmıştır. Film orijinalinin Turk versiyonudur. Kucuk bir butce ile cekilmesine rağmen o zamanların teknolojisine gore ustaca cekilmiştir. Filmin butcesi dar olduğu icin bazı sahnelerde reklam konulmuştur.
10. Badi (1983) - E.T (1982)
Şerif Goren'in yapımcısı olduğu, Zafer Par'ın yonetmen koltuğunda oturduğu filmde uzaydan İstanbul'a gelen garip yaratık Badi, kucuk Ali'nin evine gelir. Ali uzaydan gelen bu yaratıkla dost olur. İkisi arasındaki yakın ve samimi ilgi pek cok garip olaya neden olur.
Yonetmenliğini Steven Spielberg'un yaptığı ve hepimizin cok iyi bildiği, tum zamanların en iyi 100 ABD filmi arasında sayılan 1982 yapımı E.T filminden hemen sonra 1983'te yayına girmesi başarılı olacak filmi tespit etmede ve uyarlamada ne kadar başarılı olduğumuzun bir gostergesi adeta.
11. Şeytan (1984) - The Exorcist (1973)
Drakula İstanbul'da gibi Turk korku filmlerinin ilk orneklerinden sayılan, Metin Erksan'ın yonetmenliğini yaptığı 1984 yapımı Şeytan filmi cekildiği donemde oldukca beğenilmiştir. Oyle ki bazı izleyiciler tarafından filmin orjinali The Exorcist'ten bile daha iyi olarak nitelendirilmektedir.
Zengin bir ailenin kızı olan Gul'un icerisine şeytan girmesini ve bu şeytanı cıkartmak icin Tuğrul Bilge ve imamın uğraşlarını konu alan film ozgun kopya niteliğindeki en iyi uyarlamalardan biri.
onedio
Bu donemde cekilen ve bize kopya kulturunun yaratıcılıkla olan ilişkisini duşunduren bu filmleri şimdilerde keyifle hatırlıyoruz.
İşte; Yabancı Bir Yapımdan Kopyalanan ama Turk Sineması'na Bambaşka Bir Tat Katan 11 Yeşilcam Filmi:
1. Derbeder (1977) - Wuthering Heights (1939)
Yonetmenliğini Temel Gursu'nun yaptığı Derbeder filmi; Ağa kızı İpek’le, fakir ırgat Ferdi’nin aşkını konu alır. Yoksulken İpek ile bir araya gelemeyeceğini anlayan Ferdi, hayallerini gercekleştirmek icin İstanbul'a doğru yola cıkacaktır.
İlginc olan ise, Turkiye'deki koy yaşamını konu eden ve ağa-ırgatlık sistemine değinen bu yapımın; Emily Brontë'un Uğultulu Tepeler adlı romanıyla aynı adı taşıyan 1939 yapımı "Wuthering Heights" filminin uyarlaması olmasıdır. William Wyler tarafından usta bir şekilde cekilen ve şimdilerde klasik olarak gorduğumuz pek cok tekniğin ilk kez kullanılmasını sağlayan filmin baş kahramanı yoksul Heatcliff, bir anda karşımıza koylu ırgat Ferdi olarak cıkmayı başarmıştır...
2. İstanbul Tatili (1968) - Roma Tatili (1953)
Katras Sultanı El Haşim’in kızı prenses Nilgun'un (Filiz Akın) İstanbul'a tatile gelmesi ve korumalarından kacarak bir foto muhabir olan Ali (Kartal Tibet) ile tanışmasını konu alan yonetmenliğini Turker İnanoğlu'nun yaptığı 1968 yapımı film cekildiği donemde oldukca populer olmuş ve izlenmiştir.
Ama İstanbul Tatili, adından da anlaşılacağı gibi başrollerinde Audrey Hepburn ve Gregory Peck'in'in oynadıkları Roma Tatili filminin uyarlamasıdır. Ustelik bu film ilk uyarlama da değil, başrolunde Fikret Hakan'ın oynadığı "İstanbul'da Aşk Başkadır" adlı filmden sonraki ikinci uyarlamadır.
3. Fıstık Gibi Maşallah (1964) - Some Like it Hot (1959)
Fıstık Gibi Maşallah (1964) , bir gece kulubunde komedyenlik yaparak para kazanan Naci (İzzet Gunay) ile Fikret'in (Sadri Alışık) bir gun paralarını alamaması sonucu cıkan olaylarla başlarının derde girmesini ve daha sonra kadın kılığına girerek bir gemide muzisyenlik yapmalarını, burada da Gulten (Turkan Şoray) ile tanışmalarını konu alır.
Televizyonda cokca tekrar yayınlarına denk geldiğimiz bu komedi, başrollerinde Marilyn Monroe, Tony Curtis ve Jack Lemmon'un oynadığı Bazıları Sıcak Sever adlı filmin uyarlamasıdır. 2000 yılında Amerikan Film Enstitusu tarafından tum zamanların en iyi Amerikan komedi filmi secilen bu yapımın, Fıstık Gibi Maşallah'tan başka Turk Sineması'nda iki uyarlaması daha yapılmıştır.
4. Şeytan Tırnağı (1972) - Tom Braks
İstemi Betil namı diğer Laz Ziya'nın başrolunde oynadığı film, unlu cizgi roman Tom Braks'in adını taşıyor. Ancak filmin yerelleştirilen vahşi batı havası ve kıyafetleri dışında cizgi romanla pek alakası yok.
Yine de, eğlenceli sahneleri ve farklı yaklaşımıyla Şeytan Tırnağı, izlenesi uyarlamalardan biri.
5. Tarzan İstanbul'da (1952) - Tarzan the Ape Man (1932)
Tarzan İstanbul'da, ilk Turk fantastik filmi olarak adlandırılabilir. Başrolunde milli atletimiz Tamer Balcı'nın yer aldığı film klasikleşen ve bir cok uyarlaması bulunan Tarzan hikayesinin yerli uyarlaması. Filmin bazı sahneleri Belgrat Ormanı'nda cekilirken bazı sahneleri de 1932 yapımı Tarzan the Ape Man filminden alınmış. Doneme gore gayet başarılı olarak sayılan bu film, bir nevi yerli super kahraman filmlerinin oncusu sayılabilir.
6. Supermen Donuyor (1972) - Superman (1948)
Kripton gezegeninden gelen ve icinde bir bebekle yeşil kripton taşının olduğu roket Turkiye'de yaşayan ve cocukları olmayan yoksul bir ailenin evinin yakınlarına duşer. Tayfun bir yaşına kadar evlatlık olduğunu bilmeden yaşar. Bir gun ailesi bu gerceği ona acıkladıktan sonra Superman olarak hayatına devam eder. Ve onunla aynı gazetede calışan Alev ile, kripton taşını ele gecirmeye calışan kotu adamlara karşı mucadele ederler.
DC'nin klasikleşen ve pek cok uyarlaması cekilen Superman karakteri 1979 yapımı Supermen Donuyor filminde bu kez Turk. Fantastik oğeler bakımından Turk Sineması'na yabancı olan pek cok unsur barındırsa da film oldukca başarılı bir ozgun kopya olarak nitelendirilebilir duzeyde.
7. Ayşecik ve Sihirli Cuceler Ruyalar Ulkesinde (1971) - The Wizard of Oz(1951)
Super kahraman filmlerinin, cizgi romanların yanı sıra dunya masallarının da uyarlaması bir donem Yeşilcam'da yapıldı.
Tunc Başaran'ın yonetmenliğini yaptığı ve Ayşecik olarak tanıdığımız Zeynep Değirmencioğlu'nun başrolunde oynadığı Ayşecik ve Sihirli Cuceler Ruyalar Ulkesinde donemin ozgun kopya dalında uyarlamaları arasındaki en iyi eserlerden biri olarak sayılabilir.
8. Kara Şimşek 1 (1985) - Rocky 1 (1976)
Rocky'in acılış muziği Gonna Fly Now ile başlayan Kara Şimşek filmi başarılı bir uyarlama olduğunu daha ilk saniyelerinden itibaren hissettiriyor. Serdar Kebapcılar'ın başrolunde oynadığı film Rocky ile başlayan boks filmi furyasının ulkemizdeki ilk esintisi. Filmi ilk dakikalarındaki Turkiye - Almanya macında duvarda asılı duran Amerikan bayrakları ise filmin ilk dikkat cekenlerinden.
9. Drakula İstanbul'da (1953) - Dracula (1931)
İstanbul'da yaşayan avukat Azmi'nin Romanya Bistric'e giderek muvekkili Kont Drakula ile tanışmasını, onun şatosunda kalmasını ve daha sonra İstanbul'a donmelerini konu alır.
Mehmet Muhtar'ın yonetmenliğini ustlendiği 1953 tarihli korku filmidir. Ali Rıza Seyfi'nin Bram Stoker'ın romanından uyarladığı Kazıklı Voyvoda adlı romandan uyarlanmıştır. Film orijinalinin Turk versiyonudur. Kucuk bir butce ile cekilmesine rağmen o zamanların teknolojisine gore ustaca cekilmiştir. Filmin butcesi dar olduğu icin bazı sahnelerde reklam konulmuştur.
10. Badi (1983) - E.T (1982)
Şerif Goren'in yapımcısı olduğu, Zafer Par'ın yonetmen koltuğunda oturduğu filmde uzaydan İstanbul'a gelen garip yaratık Badi, kucuk Ali'nin evine gelir. Ali uzaydan gelen bu yaratıkla dost olur. İkisi arasındaki yakın ve samimi ilgi pek cok garip olaya neden olur.
Yonetmenliğini Steven Spielberg'un yaptığı ve hepimizin cok iyi bildiği, tum zamanların en iyi 100 ABD filmi arasında sayılan 1982 yapımı E.T filminden hemen sonra 1983'te yayına girmesi başarılı olacak filmi tespit etmede ve uyarlamada ne kadar başarılı olduğumuzun bir gostergesi adeta.
11. Şeytan (1984) - The Exorcist (1973)
Drakula İstanbul'da gibi Turk korku filmlerinin ilk orneklerinden sayılan, Metin Erksan'ın yonetmenliğini yaptığı 1984 yapımı Şeytan filmi cekildiği donemde oldukca beğenilmiştir. Oyle ki bazı izleyiciler tarafından filmin orjinali The Exorcist'ten bile daha iyi olarak nitelendirilmektedir.
Zengin bir ailenin kızı olan Gul'un icerisine şeytan girmesini ve bu şeytanı cıkartmak icin Tuğrul Bilge ve imamın uğraşlarını konu alan film ozgun kopya niteliğindeki en iyi uyarlamalardan biri.
onedio
__________________