Muhim bir ihtar ve bir ifade-i meram

Bu ehemmiyetli risalenin, herkes herbir meselesini anlamaz. Fakat hissesiz de kalmaz. Buyuk bir bahceye giren bir kimsenin, o bahcenin butun meyvelerine elleri yetişmez. Fakat, eline girdiği miktar yeter. O bahce yalnız onun icin değil; belki, elleri uzun olanların hisseleri de var.

Bu risalenin fehmini işkÂl eden beş sebep var:

Birincisi: Ben kendi muşahedatımı kendi fehmime gore ve kendim icin yazdım. Sair kitaplar gibi başkalarının fehmine ve telÂkkisine gore yazmadım.

İkincisi: İsm-i Âzam cilvesiyle tevhid-i hakiki Âzamî bir surette yazıldığından, meseleleri hem gayet geniş, hem gayet derin ve bazen cok uzun olduğundan, herkes birden ihata edemez.

Ucuncusu: Herbir mesele buyuk ve uzun bir hakikat olması sebebiyle, hakikatı parcalamamak icin bazen bir sahife veya bir yaprak, birtek cumle olur. Birtek delil hukmunde cok mukaddemat bulunur.

Dorduncusu: Ekser meselelerinin herbirisinin pek cok delilleri ve huccetleri bulunduğundan, bazen on, bazen yirmi delili birtek burhan yapmak cihetiyle mesele uzunlaşır; kısa fehimler kavramaz.
__________________