Altıncı Mesele

Menfî milliyette ve unsuriyet fikrinde ifrat edenlere deriz ki:

EvvelÂ: Şu dunya yuzu, hususan şu memleketimiz, eski zamandan beri cok muhaceretlere ve tebeddulÂta maruz olmakla beraber, merkez-i hukûmet-i İslÂmiye bu vatanda teşkil olduktan sonra, akvam-ı saireden, pervane gibi, cokları icine atılıp tavattun etmişler. İşte bu halde, Levh-i Mahfuz acılsa, ancak hakikî unsurlar birbirinden tefrik edilebilir. Oyle ise, hakikî unsuriyet fikrine hareketi ve hamiyeti bina etmek, manasız ve hem pek zararlıdır. Onun icindir ki, menfî milliyetcilerin ve unsuriyetperverlerin reislerinden ve dine karşı pek lÂkayt birisi, mecbur olmuş, demiş: “Dil, din bir ise millet birdir.” Madem oyledir; hakikî unsuriyete değil, belki dil, din, vatan munasebatına bakılacak. Eğer ucu bir ise, zaten kuvvetli bir millet; eğer biri noksan olursa, tekrar milliyet dairesine dahildir.

Saniyen: İslÂmiyetin mukaddes milliyeti, bu vatan evlÂdının hayat-ı ictimaiyesine kazandırdığı yuzer fÂideden iki fÂideyi misal olarak beyan edeceğiz.

• Birincisi: Şu devlet-i İslÂmiye yirmi otuz milyon iken, butun Avrupa’nın buyuk devletlerine karşı hayatını ve mevcudiyetini muhafaza ettiren, şu devletin ordusundaki nur-u Kur’Ân’dan gelen şu fikirdir: “Ben olsem şehidim, oldursem gaziyim.” KemÂl-i şevk ile ve aşk ile olumun yuzune gulerek istikbal etmiş, daima Avrupa’yı titretmiş. Acaba dunyada basit fikirli, sÂfî kalpli olan neferatın ruhunda şoyle ulvî fedakÂrlığa sebebiyet verecek hangi şey gosterilebilir? Hangi hamiyet onun yerine ikame edilebilir ve hayatını ve butun dunyasını severek ona feda ettirebilir?

• İkincisi: Avrupa’nın ejderhaları (buyuk devletleri) her ne vakit şu devlet-i İslÂmiyeye bir tokat vurmuşlarsa, uc yuz elli milyon İslÂm’ı ağlatmış ve inletmiş. Ve o mustemlekÂt sahipleri, onları inletmemek ve sızlatmamak icin elini cekmiş, elini kaldırırken indirmiş. Şu hicbir cihette istisgar edilmeyecek manevî ve daimî bir kuvvetu’z-zahr yerine hangi kuvvet ikame edilebilir, gosterilsin. Evet, o azîm manevî kuvvetu’z-zahrı menfî milliyet ile ve istiğnakÂrÂne hamiyet ile gucendirmemeli.

Mektubat, Yirmi Altıncı Mektub, s. 380

***
__________________