Menfaat uzere carhı kurulmuş olan siyaset-i hÂzıra, mufteristir, canavar.
Ac olan canavara karşı tahabbub etsen, merhametini değil, iştihasını acar.
Sonra doner, geliyor; tırnağının, hem dişinin kirasını senden ister.
Sozler, Lemaat, s. 791
***
Menfaat uzerine donen siyaset canavardır.
Mektubat, H.Cekirdekleri, No: 36, s. 554
***
…Meclisten biri dedi:
“Neden Şeriat şu medeniyeti (HAŞİYE) reddeder?
Dedim:
“Cunku, beş menfî esas uzerine teessus etmiştir. Nokta-i istinadı kuvvettir. O ise, şe’ni tecavuzdur. Hedef-i kasdı menfaattir. O ise, şe’ni tezahumdur. Hayatta dusturu cidaldir. O ise, şe’ni tenazudur. Kitleler mabeynindeki rabıtası, Âheri yutmakla beslenen unsuriyet ve menfî milliyettir. O ise, şe’ni boyle muthiş tesadumdur. Cazibedar hizmeti, heva ve hevesi teşcî’ ve arzularını tatmin ve metalibini teshildir. O heva ise, şe’ni insaniyeti derece-i melekiyeden, dereke-i kelbiyete indirmektir. İnsanın mesh-i manevîsine sebep olmaktır. Bu medenîlerden coğu, eğer ici dışına cevrilse, kurt, ayı, yılan, hınzır, maymun postu gorulecek gibi hayale gelir.
“İşte, onun icin bu medeniyet-i hÂzıra, beşerin yuzde seksenini meşakkate, şekavete atmış; onunu mumevveh (hayalî

HAŞİYE: Bizim muradımız, medeniyetin mehasini ve beşere menfaati bulunan iyiliklerdir. Yoksa, medeniyetin gunahları, seyyiatları değil ki; ahmaklar, o seyyiatları, o sefahetleri mehasin zannedip, taklit edip, malımızı harap ettiler. Medeniyetin gunahları, iyiliklerine galebe edip, seyyiatı hasenatına rÂcih gelmekle, beşer, iki harb-i umûmî ile iki dehşetli tokat yiyip, o gunahkÂr medeniyeti zîr u zeber edip, oyle bir kustu ki, yeryuzunu kanla bulaştırdı. İnşaallah istikbaldeki İslÂmiyetin kuvveti ile, medeniyetin mehasini galebe edecek, zemin yuzunu pisliklerden temizleyecek, sulh-u umûmîyi de temin edecek.
B. S. N. Tarihce-i Hayatı, İlk Hayatı, s. 143
***
__________________