Fenler, kendi dilleriyle Allah’ı anlatıyor

(Dunden devam)

MeselÂ, nasıl ki mukemmel bir eczahane ki, her kavanozunda harika ve hassas mizanlarla alınmış hayattar macunlar ve tiryaklar var. Şuphesiz, gayet maharetli ve kimyager ve hakîm bir eczacıyı gosterir. Oyle de, kure-i arz eczahanesinde bulunan dort yuz bin ceşit nebatat ve hayvanat kavanozlarındaki zîhayat macunlar ve tiryaklar cihetiyle, bu carşıdaki eczahaneden ne derece ziyade mukemmel ve buyuk olması nisbetinde, okuduğunuz fenn-i tıp mikyasıyla kure-i arz eczahane-i kubrasının eczacısı olan Hakîm-i ZulcelÂl’i, hatta kor gozlere de gosterir, tanıttırır.

Hem meselÂ, nasıl bir harika fabrika ki, binler ceşit ceşit kumaşları basit bir maddeden dokuyor; şeksiz, bir fabrikatoru ve maharetli bir makinisti tanıttırır. Oyle de, kure-i arz denilen yuz binler başlı, her başında yuz binler mukemmel fabrika bulunan bu seyyar makine-i Rabbaniye, ne derece bu insan fabrikasından buyukse, mukemmelse, o derecede, okuduğunuz fenn-i makine mikyasıyla, kure-i arzın Ustasını ve Sahibini bildirir ve tanıttırır.

Hem meselÂ, nasıl ki gayet mukemmel, bin bir ceşit erzak, etrafından celb edip icinde muntazaman istif ve ihzar edilmiş depo ve iaşe ambarı ve dukkÂn, şeksiz bir fevkalÂde iaşe ve erzak mÂlikini ve sahibini ve memurunu bildirir. Oyle de, bir senede, yirmi dort bin senelik bir dairede muntazaman seyahat eden; ve yuz binler ve ayrı ayrı erzak isteyen taifeleri icine alan; ve seyahatiyle mevsimlere uğrayıp, baharı bir buyuk vagon gibi, binler ayrı ayrı taamlarla doldurarak, kışta erzakı tukenen bîcare zîhayatlara getiren; ve kure-i arz denilen bu Rahmanî iaşe ambarı ve bu sefine-i Subhaniye ve bin bir ceşit cihazatı ve malları ve konserve paketleri taşıyan bu depo ve dukkÂn-ı Rabbanî, ne derece o fabrikadan buyuk ve mukemmel ise, okuduğunuz ve okuyacağınız fenn-i iaşe mikyasıyla, o kat’iyette ve o derecede, kure-i arz deposunun Sahibini, Mutasarrıfını, Mudebbirini bildirir, tanıttırır, sevdirir.

Devamı icin bkz:

B. S. N. Tarihce-i Hayatı, Denizli Hayatı, s. 449; Şualar, On Birinci Şua, Altıncı Mesele
__________________