Kuranda Başortu
Kur'an-ı Kerimde Başortusu varmıdır
Kuranda Başortusu Varmı

Mu’min kadınlara da soyle, gozlerini haramdan sakınsınlar, ırzlarını korusunlar (Yuz ve el gibi) gorunen kısımlar mustesna, zînet (yer)lerini gostermesinler Başortulerini ta yakalarının uzerine kadar salsınlar Zinetlerini, kocalarından, yahut babalarından, yahut, kocalarının babalarından yahut oğullarından, yahut uvey oğullarından, yahut erkek kardeşlerinden, yahut erkek kardeşlerinin oğullarından, yahut kız kardeşlerinin oğullarından, yahut musluman kadınlardan, yahut sahip oldukları kolelerden, yahut erkekliği kalmamış hizmetcilerden, yahut da henuz kadınların mahrem yerlerine vakıf olmayan erkek cocuklardan başkalarına gostermesinler Gizledikleri zinetler bilinsin diye ayaklarını yere vurmasınlar Ey mu’minler, hep birlikte tovbe ediniz ki kurtuluşa eresiniz /Nur Suresi 31 ayet
Kuran'da bu konuya tekabul edebilecek birkac kavram var Konuyu onlar uzerinden ele almaya calışacağım Bunlardan dordu; himar, cilbab, tebberruc ve kavl-i ma'ruf kavramları ile ifade edilen ve doğrudan kadınların baş ve vucut ortulerini, dışarı cıkmalarını ve konuşma tarzlarını duzenleyen ayetlerdir Bunlarla ilgili acıklamaları elini vicdanına koyarak ve arka plÂnını kavrayarak okumak, ne dendiğini seraheten (apacık bir şekilde) ortaya koyacaktır



1- HİMAR

Bu kavram doğrudan kadınların "başlarını" ortmeleri ile ilgilidir

"Mumin kadınlara da soyle, bakışlarını sakınsınlar, ırzlarını ve namuslarını korusunlar Gorunmesi zarurî olan yerler dışında cinsel cazibelerini sergilemek icin acılıp sacılmasınlar Başortulerini yakalarının uzerine salsınlar" (Nur; 24/31)

Bu tur ayetlerin o gunku Medine'de yaşanan "yururlukteki duruma" cevap olarak geldiği unutulmamalıdır

Demek ki o gunku toplumda; 1- Bakışlarını sakınmayan, 2- Irz ve namuslarını korumayan,3- Gorunmesi zarurî olan yerler dışındaki yerlerini de cinsel cazibelerini sergilemek icin acıp sacan, 4- Başortulerini yakalarının uzerine salmayan bir takım kadınlar vardır Ayet "mumin" kadınlara bunlar gibi olmamaları cağrısında bulunuyor

İlk ucu anlaşılabilir olduğu icin dorduncusunden başlayalım

Ayette "başortulerini" diye cevirdiğimiz "humuruhinne" kelimesi HAMR kokunden gelir ve tam anlamıyla "başortusu" manasına gelir

Kelimenin kokunu biraz deşersek;
HAMR: Sozlukte " Ortmek, kapamak, mayalamak" demektir Ortunmek, ortmek, kapanmak (ihtimÂr), karışmak, alışmak (muhÂmere), mayalamak, ortmek (tahmîr), mayalanmak, ortunmek, kapanmak (tahammur), başı dondurup karıştıran, aklı orten, şarap, icki (hamr), baş dondureni satan, şarapcı (hammÂr), başı dondurme, aklı ortme yeri, şaraphane (hammÂre), şarap rengi, koyu kırmızı (hamriyyun), hamurun icine ortulup karışan, maya (hamîra), mayalı, ortulu, kapalı (mahammer), ortulmuş, mayalı, mayhoş, sarhoş (mahmur), ickinin verdiği baş ağrısı (humÂr), başı beyaz koyun (muhammera mine'ş-şiyÂh), başortusu, yemeni, eşarp (himÂr) kelimeleri bu koktendir&


Gorulduğu gibi ayette gecen başortusu (hımÂr) kelimesinin en onemli ozelliği "baş" ile ilgili olmasıdır Nitekim bu ayetler başı acıklığın yaygın olduğu bir topluma inmiş değildir O gunku toplumda değil kadınlar erkekler bile, kimisi sıcaktan, kimisi Arap orfunden zaten başlarını bir şekilde ortmektedirler Yani erkek kadın hemen hic kimse "başı acık" dolaşmamaktadır Sarık, kaftan, tul, renkli bez vs başlarına bir şeyler dolayıp sararak veya alarak dışarı cıkmaktadırlar On bin nufuslu Medine'de yaşayan Yahudiler, Evs ve Hacrecliler, Muhacirler vs dışarıdan bakıldığında ustlerinde "baş"larında bir takım ortuler olan insanlardır Fakat ozellikle kadınlarda bu ortu, ortunmek amacıyla değil, daha da cekici ve egzotik olmak amacıyla, "az ac-az kapa" tarzında olmaktadır


Peki, oyleyse ayet ne demektedir?
Dikkat edilirse "Başortusu takın, başınızı ortun" denmiyor da "Başınıza aldığınız o ortuleri boyunlarınıza, omuzlarınızdan aşağıya da salın" deniyor Bunun sebebi, o donem kadınlarının başortulerini arkadan bağlayarak, omuzlarını ve goğuslerine kadar boyunlarını acıkta bırakmalarıydı Boyle daha cekici olacaklarını duşunuyor olmalılar&
Buradan "Başortusu değil, boyun ortusu emrediliyor" diye bir sonuc cıkarmak, işi yokuşa surmek ve anlamamak icin diretmekten başka bir şey değildir
Cunku Kuran'ın coğu emri zaten boyledir Yani ayetler coğunlukla "yururlukteki durum" uzerine gelir ve onu duzene sokar


Orneğin, "Cuma namazı kılın" demez de, "Zaten kılmakta olduğunuz o cuma namazı var ya, işte onun icin cağrıldığınızda alışverişi bırakın" der
Yine orneğin, "Namaz (salÂt) diye bir şey icat edin, kurban (nahr) diye bir uygulama başlatın" demez de, "O yapılmakta olan namaz (salat), kesilmekte olan kurban (nahr) var ya, işte onu siz Allah icin yapın" der
Yine orneğin, "Dorde kadar evlenin" demez de, "O onar, on beşer evlenip de gecindirmek icin yetimin malına el uzatmaya kalktığınız eşleriniz var ya, işte onları dorde, uce, ikiye, hatta bire indirerek evlenin, yetimlere haksızlık yapmaktan korkuyorsanız boylesi daha iyidir" der


Demek ki bu tur ayetler yururlukteki duruma mudahale etmek, yanlış taraflarını duzeltmek, ıslahat yapmak amacıyla gelmektedir Duzelttiği şekliyle de kalıcı emre donuşturmektedir
Başortusunun de boyle olduğunu duşunursek, denmek istenen; "O zaten takmakta olduğunuz başortuleriniz var ya, işte onları aşağıya doğru da salın, başınıza toplayıp da boynunuzu, omuzunuzu, goğsunuzu, sırtınızı acıkta bırakmayın" demek olur&


İlginctir, kadınların o gunku giyim tarzı bugun Fransızca'dan Turkce'ye gecen "dekolte" kelimesi ile aynı manayı cağrıştırmaktadır
Cunku dekolte Fransızca'da boynu acıkta bırakan giysi (decollete) demek Bu sozcuğun koku Latince'de boyun (col, collum) kelimesinden geliyor Turkce'ye de gecen, boyunda taşınan (koli), boyna sarılan (kaşkol), boyuna takılan (kolye) kelimeleri de bu kokten&
Anlaşılan o gunku kadınlar saclarını arkadan bağlayacak şekilde başortusu ile ortuyorlar, omuzlarını, goğuslerine kadar boyun kısımlarını gayet "dekolte" bir kıyafetle acıkta bırakıyorlardı Bugunun tabirleri ile "derin goğus ve sırt dekoltesi" ile dolaşıyorlardı İşte ayette bu tarz ortunmenin bir anlamının olmadığı beyan ediliyor "Ortunecekseniz doğru durust ortunun O başlarınıza taktığınız başortusunu sırt ve goğus dekoltenizi tamamlayan bir aksesuar olarak değil, ortunmenin mantıkî sonucu olarak iyice aşağıya salın, boynunuzu, goğsunuzu, sırtınızı ortecek şekilde yakalarınızın uzerinden salın ki ortunmuş olasınız&" denmek isteniyor
alıntıdır