Hanefi mezhebinin ozellikleri



Ehl-i Sunnet fıkıh mezheplerinin tarih itibariyle birincisi olan Hanefî mezhebi, ismini kurucusu sayılan buyuk fakih İmam-ı Azam Ebû Hanife'den almıştır. Mezhep imamı Ebû Hanife'nin asıl ismi Numan b. Sabit olup, "İmam-ı Azam" (buyuk imam) lakabıyla anılır. Bu mezhebe mensup fakihlere ve bu mezhebin goruşuyle amel edenlere Hanefî denir. Gunumuzde Turkiye, Turkistan, Afganistan ve Balkanlar'da bu mezhep cok yaygındır. Hindistan ve Pakistan'da ise, Hanefî mezhebinin tek mezhep olduğu soylenebilir.

Ebû Hanîfe, hocaları tarafından kendisine intikal ettirilen onceki nesillere ait fıkhî goruşleri, rivÂyetleri ve ilmî mirası, icinde bulunduğu devrin şartlarını ve insanların ihtiyaclarını dikkate alarak, dinin genel ilke ve amacları acısından yeniden değerlendirmeye ve sınırlı nasslar ile sınırsız olaylar, naklin hukmu ile aklın yorumu, hadis ile rey arasında makul bir denge kurmaya calışmıştır. Bunun icin de, Kur'Ân'ın genel ilkelerini, orf ve Âdeti, kamu yararını daima goz onunde bulundurmuş ve istihsan metodunu sıklıkla kullanmıştır. İmam-ı Azam'ın talebeleri ve ozellikle ictihat derecesine yukselen Ebû Yusuf ve Muhammed, onun tedrisatını devam ettirmişler ve ondan oğrendikleri usule uyarak kaynaklardan hukum cıkarmayı surdurmuşlerdir. Hanefî fıkhının delilleri, Kitap, Sunnet, sahabe fetvaları, icma, kıyas, istihsan, orf ve Âdet şeklinde sıralanabilir

kaynak:diyanet.gov.tr