Kur’Ân İlimleri hakkında bilgi


Kur’Ân ilimleri (ulûmu’l-Kur’Ân) tamlaması iki mÂnada kullanılmıştır:
1. Kur’Ân-ı Kerîm’in ihtiva ettiği ilimler ve bilgiler
Yukarıda “Kur’Ân’ın muhtevası” başlığı altında bu hususta yeterli acıklama
yapılmıştı. Bazı Âlimler bu konuda aşırıya kacarak insana, yakın ve uzak cevresine, gorulen
ve gorulmeyen Âlemlere ait ne kadar bilgi ve her alana ait ne kadar ilim varsa bunların
tamamının ya acık ifade ve soz şeklinde ya da mefhum ve işaret olarak Kur’Ân’da mevcut
olduğunu ileri surmuş, bu yonde zorlama acıklamalar yapmışlardır (mesel bk. Sıddîk Hasan
Han, Ebcedu’l-ulûm, II, 189-202).
2. Kur’Ân’ın tarihi, yazılma şekli ve yazı problemleri, okunması, anlaşılması
gibi konularda yapılan araştırma, inceleme, duzenleme ve acıklamalar
Hz. Peygamber karışıklığı, başka sozlerle Kur’Ân Âyetlerinin birbirine
karıştırılmasını onlemek maksadıyla Kur’Ân’dan başka bir şeyin yazılmamasını istediği icin
sahÂbe, Kur’Ân ilimlerini yazmamış, şifahî olarak oğrenip oğretmeyi tercih etmişlerdir.
Sonraki donemlerde once Kur’Ân’ın yazı şekli, nuzûlu, nÂsihi ve mensuhu, Mekke’de ve
Medine’de gelenler gibi belli konularda incelemeler ve derlemeler yapılıp yazılmaya
başlanmış, III. asırdan itibaren de –boyle parca calışmalar yanında– butun Kur’Ân ilimlerini
ihtiva eden kitaplar telif edilmiştir (kısa bir tarihce ve liste icin bk. Subhî es-SÂlih, s. 119-126 vd.).
Kendisinden once yapılmış calışmalardan yararlanarak el-İtkån fî ulûmi’l-Kur’Ân
adıyla bir ozet kitap yazan Suyûtî, bu eserinde seksen civarında Kur’Ân ilminden
bahsetmiştir. Kur’Ân ilimlerinin en onemlisi tefsirdir.