Kandilerde oruc tutmak,
Mubarek gunlerde oruc


Sual: Mubarek gunlerde, hangi gun oruc tutmak uygun olur?
CEVAP
Mubarek gunler, mubarek geceleri takip eden gunlerdir. Mesela, Cuma gecesi, Perşembe gununu Cumaya bağlayan gecedir.

BERAT GECESİ:
Şaban ayının 15. gecesidir. Bunun gunu, bu geceyi takip eden gun, yani 15 Şaban olur. Oruc tutan, bu gunde tutmalıdır. Eğer bugun, Cuma veya Cumartesi gunune gelirse, bir gun oncesi veya bir gun sonrasıyla tutmalıdır. Bir hadis-i şerif meali:
(Şabanın 15. gecesini ibadetle, gunduzunu de orucla gecirin! O gece Allahu teÂl buyurur ki: “Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızk isteyen yok mu, rızk vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, afiyet vereyim. Ne isteyen varsa, istesin vereyim Bu hÂl, sabaha kadar devam eder.) [İbni Mace]

MİRAC GECESİ:
Recep ayının 27. gecesidir. Bir hadis-i şerif meali:
(Recebin 27. gunu oruc tutana, 60 yıllık oruc sevabı verilir.) [İ. Gazali, Ebu Musa el Medeni]

Eğer bugun, Cuma veya Cumartesi gunune gelirse, bir gun oncesi veya bir gun sonrasıyla tutulmalıdır.

REGAİP GECESİ:
Receb ayının ilk Cuma gecesidir. Perşembe gunu oruc tutup gecesini de ihya etmek cok sevab olur.

Bir hadis-i şerif meali: (Allahu teÂlÂ, Receb ayında oruc tutanları mağfiret eder.) [Gunye]

AŞURE GUNU:
Muharrem ayının 10. gunu, Aşure gunudur. Aşure gunu de, tek olarak oruc tutmak mekruhtur. Bir gun oncesi veya sonrasıyla birlikte tutmalıdır. İki hadis-i şerif meali:
(Aşurenin faziletinden faydalanın! Bu mubarek gunde oruc tutan, melekler, peygamberler, şehidler ve salihlerin ibadetleri kadar sevaba kavuşur.) [Şira]

(Aşure gunu bir gun once veya bir gun sonra da tutarak, Yahudilere muhalefet edin.) [İ. Ahmed]

MEVLİD GECESİ:
Rebiul-evvel ayının 11 ve 12. gunleri arasındaki gecedir. 11 veya 12. gununde oruc tutmak iyi olur.

Peygamber efendimiz, Pazartesi gunu oruc tutardı. Sebebini sorduklarında, (Bugun dunyaya geldim. Şukur icin oruc tutuyorum) buyurdu. (Hak Sozun Vesikaları)

AREFE GUNU:
Kurban bayramından onceki gundur. Bir hadis-i şerif meali şoyledir:
(Arefe gunu tutulan oruc, bin gun [nafile] oruca bedeldir.) [Taberani]

Arefe gunu oruc tutmak mustehabdır. Nevruza veya cumartesi gunune isabet etse de, bugun Arefe diye oruc tutan kimse, mekruh işlemiş olmaz. Nevruz diye, cumartesi diye tutarsa mekruh olur, Arefe diye tutarsa mekruh olmaz.

CUMA GUNU:
Cuma gunleri oruc tutmak cok sevabdır. Bir hadis-i şerif meali şoyledir:
(Cuma gunu, oruc tutan icin, on ahiret gunu oruc sevabı yazılır.) [Beyheki]

Cuma gunu, tek olarak oruc tutmak, mekruh diyen Âlimler de, olduğu icin, Cuma gunu, tek olarak değil, Perşembe veya Cumartesi gunuyle birlikte tutmalıdır. Bir hadis-i şerif meali:
(Yalnız Cuma gunu, oruc tutmayın! Bir gun oncesi veya bir gun sonrasıyla tutun.) [Buhari]

ZİLHİCCE AYINDA ORUC:
Zilhiccenin ilk 9 gununde oruc tutmalıdır. Bir hadis-i şerif meali:
(Zilhiccenin ilk 9 gunu oruc tutana, her gunu icin bir yıllık oruc sevabı verilir.) [Ebul Berekat]

MUHARREM AYINDA ORUC:
İki hadis-i şerif meali şoyledir:
(Ramazandan sonra en faziletli oruc, Allahın ayı Muharrem ayında tutulan oructur. Farzlardan sonra en faziletli namaz, gece namazıdır.) [Muslim, İbni Mace, Tirmizi, Nesai]

(Nafile oruc tutacaksan Muharrem ayında tut; cunku o, Allahın ayıdır. O ayda bir gun vardır ki, O gunde Allah gecmiş kavimlerden birinin tevbesini kabul etti. Yine o gun tevbe edenlerin gunahlarını da affeder.) [Tirmizi]

Zilhiccenin son gunu ve Muharremin birinci gunu oruc tutan, o senenin tamamında oruc tutmuş gibi sevaba kavuşur. (Ey Oğul İlmihali)

RECEB AYINDA ORUC:
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Haram aylar, Receb, Zilkade, Zilhicce ve Muharremdir.) [İbni Cerir]

(Haram aylarda Perşembe, Cuma ve Cumartesi gunleri oruc tutana iki yıllık ibadet sevabı yazılır.) [Taberani]

(Haram aylarda bir gun oruc tutup bir gun yemek cok faziletlidir.) [Ebu Davud]

(Receb ayında Allahu teÂlÂya cok istiğfar edin; cunku Allahu teÂlÂnın, Receb ayının her vaktinde Cehennemden azat ettiği kulları vardır. Ayrıca Cennette oyle koşkler vardır ki, ancak Receb ayında oruc tutanlar girer.) [Deylemi]

(Cennette oyle koşkler vardır ki, onlara ancak Receb ayında oruc tutanlar girer.) [Deylemi]

(Allahu teÂlÂ, Receb ayında oruc tutanları mağfiret eder.) [Gunye]

(Receb-i şerifin bir gun başında, bir gun ortasında ve bir gun de sonunda oruc tutana, Recebin hepsini tutmuş gibi sevab verilir.) [Miftah-ul-cenne]

ŞABAN AYINDA ORUC:
Âişe validemiz buyuruyor ki:
(Resulullahın, hicbir ayda, Şaban ayından daha cok oruc tuttuğunu gormedim. Bazen Şaban ayının tamamını orucla gecirirdi.) [Buhari]

Şaban ayında nicin cok oruc tuttuğu sorulduğu zaman Resulullah efendimiz buyurdu ki:
(Şaban, oyle faziletli bir aydır ki, insanlar bundan gÂfil olurlar. Bu ayda ameller, Âlemlerin Rabbine arz edilir. Ben de amelimin orucluyken arz edilmesini isterim.) [Nesai]

İki hadis-i şerif meali daha:
(Ramazandan sonra en faziletli oruc, Şaban ayında tutulan oructur.) [Tirmizi]

(Şabanda uc gun oruc tutana, Hak teÂl Cennette bir yer hazırlar.) [Ey oğul ilmihali]

Bunyesi zayıf olanın, Şaban ayının 15inden sonra oruc tutmayıp, farz olan Ramazan-ı şerif orucuna hazırlanması iyi olur. Sağlığı yerinde olan ise, Şaban ayının coğunu, hatta tamamını oruclu gecirebilir.

ŞEVVAL AYINDA ORUC:
Şevval ayında oruc tutmak, cok sevabdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Şevval ayında altı gun oruc tutan, yeni doğmuş gibi gunahsız olur.) [Taberani]

(Ramazandan sonra, Şevvalde de altı gun oruc tutan, bir yıl oruc tutmuş sayılır.) [İbni Mace]

PAZARTESİ ve PERŞEMBE:
Pazartesi ve Perşembe gunleri oruc tutmak, diğer gunlere gore daha sevabdır. Bir hadis-i şerif meali:
(Ameller, pazartesi ve perşembe gunleri arz olunur. Ben de, amelimin orucluyken arz olunmasını isterim.) [Tirmizi]

HER AY 3 GUN ORUC:
Her ay 3 gun oruc tutmak cok iyidir. İki hadis-i şerif meali şoyledir:
(Her ayda, uc gun oruc tutmak, butun yılı oruclu gecirmek gibi sevabdır.) [Buhari]

(Kameri ayın 13, 14 ve 15. gunlerinde oruc tutan, butun yıl oruc tutmuş gibi sevaba kavuşur.) [Nesai]

Not: Mubarek gunlerdeki bu oruclar nafiledir. Nafile oruc tutmak da cok sevabdır. Bir hadis-i şerif meali:
(Ramazan ayı dışında, Allah rızası icin bir gun oruc tutan, iyi bir yarış atının bir asırda alacağı mesafe kadar, Cehennemden uzaklaşır.) [Ebu Yala]

Hele yukarıda bildirilen mubarek gunlerde oruc tutulursa, sevabı daha cok olur. Ancak, nafilenin kıymet ve sevabının, farz yanında denizde damla bile olmadığını, İslam Âlimleri bildiriyor. Bunun icin, oruc kazası olan kimse, bu orucları tutarken, (ilk kazaya kalan Ramazan orucuna) diye niyet etmeli. Kaza borcumuz yoksa da, yine boyle niyet ederek tutmalıdır; cunku tutulan bu oruc, zaten nafile olur. Unutulmuş bir kazamız varsa, onun yerine gecer. Boyle olursa, hem oruc borcumuzu odemiş olur, hem de o mubarek gun icin bildirilen oruc sevabına kavuşmuş oluruz.

Ayın başı ve sonu
Sual: (Receb-i şerifin bir gun başında, bir gun ortasında ve bir gun de sonunda oruc tutana, Recebin hepsini tutmuş gibi sevab verilir) buyuruluyor. Başı, 1, ortası 15, sonu da 30 mu oluyor?
CEVAP
Hayır. Başında demek, ayın ilk gunleri demektir. Ortası, ortadaki gunlere yakın olan gunler demektir. Sonu da, ayın son gunlerinde demektir.

Oructa niyet
Sual: Kaza veya nafile oruclarda, Perşembe gunu oruc tutup da, Cuma gunu oruc tutmak isteyen, nasıl niyet ederse daha cok sevab alır?
CEVAP
Perşembe gunu oruc tutup da, Cuma gunu de oruc tutmak isteyen, (Cuma gunu oruc tutmak mustehab diyen Âlimlere uymak niyetiyle, bugun oruc tutmalıyım) diye niyet etmek daha iyi olur.

Sual: Kaza borcum var. Uc aylarda tutabilir miyim?
CEVAP
Kaza ve nafile orucları Receb ve Şaban ve diğer aylarda tutmakta mahzur yoktur, fakat kaza oruclarını, mazeretsiz geciktirmemek iyi olur! Bu aylarda kaza orucu tutan, bu aylarda nafileye verilecek sevablara da kavuşur. (Nevadir-i fıkhiyye)

Receb ve Şaban aylarında kaza orucu veya nafile oruc, her gun veya aralıklı olarak da tutulur. Tek başına Cuma veya Cumartesi gunu oruc tutmamalıdır! Perşembe ile Cuma veya Cuma ile Cumartesi birlikte tutulursa mahzuru olmaz.

Receb veya Şaban aylarında oruc tutarken, kazası olan, (İlk kazaya kalan Ramazan orucumu tutmaya) diye niyet eder. Kaza yoksa bile, kaza orucu tutmak yine caizdir.
Alıntı: