Abdurrahman Bin Avf
Abdurrahman Bin Avf Kimdir
Abdurrahman Bin Avf Nedir




Cennetle mujdelenen on sahÂbîden biri.

Abdurrahman bin Avf, ticÂretle meşgul olurdu. Bu sebeple ceşitli yerlere ticÂret icin giderdi. Şoyle anlatır:
Peygamber efendimize peygamberlik emri bildirilmeden bir yıl once, ticÂret icin Yemen'e gittiğim zaman, AskelÂn bin AvÂkir-ul-Himyerî'ye misÂfir olmuştum. O zÂt, cok yaşlı idi ve ona her varışımda ona konuk olurdum. O da bana Mekke'den haber sorarak derdi ki:
- İcinizde kendisi hakkında haber ve zikir bulunan zÂt zuhûr etti mi? Dîniniz hakkında size karşı olan bir kimse var mı?
Ben de hep, "hayır, yoktur" derdim.

O'na kitap indirdi
NihÂyet, Resûlullah efendimize peygamberlik bildirilip, İslÂm dînini insanlara gizlice tebliğ etmeye başladığı sene idi. Yemen'e yine gidip aynı zÂta misÂfir olduğumda bana dedi ki:
- Ben seni ticÂretten daha hayırlı bir mujde ile mujdeleyeyim mi?
- Evet, mujdele.
- Hic şuphesiz, Allah senin kavminden, kendisinden rÂzı olduğu, sectiği bir peygamber gonderdi ve O'na Kitab da indirdi. O, insanları putlara tapmaktan men edecek ve İslÂmiyete da'vet edecek. Hakkı buyuracak ve işleyecek, bÂtılı da men ve iptÂl edecektir. O, HÂşimoğullarındandır. Siz O'nun dayılarısınızdır. Donuşunu cabuklaştır! Gidip O'na yardımcı ol! Kendisini tasdîk et ve şu beytleri de Ona gotur!

Yemenli ihtiyÂrın soylediği beytleri ezberleyip, Mekke-i mukerremeye dondum ve Hazret-i Ebû Bekir ile buluştum. Ona, Yemenli ihtiyÂrın soylediklerini haber verdim. Ebû Bekir dedi ki:
- O kimse, Abdullah'ın oğlu Muhammed aleyhisselÂmdır. Allahu teÂlÂ, Onu insanlara peygamber olarak gonderdi. Hemen Ona gidip îmÂn et!

Hemen Resûlullahın evine gittim. Resûlullah efendimizin beni gorunce gulumsedi ve sordu: - Arkanda ne haber var, ey Abdurrahman?
- YÂ Muhammed, bu ne demek?
- Bana tevdî edilmek uzere o kimsenin seninle gonderdiğini getir, ver. Hic şuphesiz onu bana gonderen Hımyeroğulları mu'minlerinin ustunlerindendir.

Gercek kardeşlerimdir
Resûlullah efendimizin bu sozlerini işitince hemen Kelime-i şehÂdet getirerek Musluman olma şerefine kavuştum ve Yemenli ihtiyÂrın soylediği beytleri okuyarak, onun anlattıklarını anlattım. Bunun uzerine sevgili Peygamberimiz buyurdu ki:
- Zaman zaman oyle mu'minler bulunacak ki, onlar beni gormeden bana inanacak ve beni tasdik edeceklerdir. İşte, bunlar, benim gercek kardeşlerimdir.

Hazret-i Abdurrahman İslÂmiyeti kabûl edince diğer Muslumanlar gibi eziyet ve işkencelere mÂruz kaldı. Boylece vatanını terketmek suretiyle hicrete mecbur oldu. Habeşistan'a hicret eden muslumanlarla beraber bu memlekete gitti. Cok gecmeden Peygamber efendimiz Medine-i munevvereye hicretinden sonra Medîne'ye gelerek Resûlullaha katıldı.

Hazret-i Abdurrahman butun harplerde bulundu. Bedir'de kahramanlıkları cok oldu.

Abdurrahman bin Avf hazretleri, Bedir muhÂrebesinde şÃ‚hit olduğu bir hÂdiseyi şoyle anlatır:
Savaş esnÂsında yanımda ensÂrdan iki genc belirdi. Genclerin gayreti hoşuma gitti. Kendilerine muhabbetle baktım. Genclerden birisi yanıma yaklaşarak dedi ki:
- Biz, islÂm duşmanı Ebû Cehil'i oldurmeye azmettik. Fakat kendisini tanımıyoruz. Onu bize gosterir misin?
- Peki siz bu işi başarabilecek misiniz?
- Resûlullaha ve İslÂm dînine hakÂret eden kimse sağ olduğu muddetce, bizim sağ kalmamızın bir onemi yoktur. Allaha yemin ederiz ki, onu gorduğumuzde, kanımızın son damlasına kadar, onu oldurmek icin calışacağız.

Hanginiz oldurdu?
Genclerin bu kararlı hÂline gıpta ettim. Bu arada Ebû Cehil karşıdan geciyordu. Genclere dedim ki:
- İşte aradığınız, şu karşıdan gecmekte olan kimsedir.

Ebû Cehil'i goren gencler, Ebû Cehil'in askerlerinin cokluğuna bile bakmadan, kılıclarını cektikleri gibi, uzerine atıldılar. Ebû Cehil'in askerleri hic beklemedikleri boyle bir durum karşısında donakaldılar. Onların şaşkınlıkları gecmeden, gencler, Ebû Cehil'i oldurunceye kadar kılıc darbesine tuttular.

Sonra donup Resûlullahın huzuruna geldiler. Ve hÂdiseyi arz ettiler. Peygamber efendimiz cok memnûn olarak, genclere sordu:
- Bunu hanginiz oldurdu?
İkisi de birden dediler ki:
- Ben oldurdum.
Bunun uzerine, genclerin kılıclarını muÂyene ettikten sonra;
- İkiniz oldurmuşsunuz, buyurdu.

Abdurrahman bin Avf hazretleri, Uhud savaşında yirmi yerinden yaralandı. 12 dişi kırıldı. Peygamber efendimiz, Medîne'de kendisini Saîd bin Rebii hazretleri ile kardeş yaptı. Kardeşi, malına ve servetine onu da ortak yapmak istediğinde şoyle dedi:
- Aziz kardeşim, Allah sana ve coluk cocuğuna bereket ihsÂn etsin, malını coğaltsın! Sen bana carşının yolunu goster, ben orada ticÂret yapar ihtiyÂclarımı karşılarım.

Bu serveti nasıl kazandın?
Bu sozu Peygamber efendimize bildirilince, cok sevindi. Kendisine hayır du etti. Bu duÂdan sonra yaptığı ticÂret sebebiyle kısa zamanda cok zengin oldu. Buyururdu ki:
- Taşa uzansam, o taşın altında ya altına veya gumuşe rast gelirdim.

Abdurrahman bin Avf hazretlerine sordular:
- Bu buyuk serveti nasıl kazandın?
- Cok az kÂra rÂzı oldum. Hicbir muşteriyi boş cevirmedim.

Abdurrahman bin Avf, Resûlullahın sağlığında Allah yolunda cok mal harcadı. Uc kere malının yarısını verdi. Birinci defa 4000 dirhem, ikincide 40.000 dirhem ve ucuncude de 40.000 altın sadaka olarak Allah yolunda dağıttı.

Uhud savaşı esirlerinden 30 tanesini azÂd ettirdi ve her birine 1000 altın dağıttı. Tebuk seferi icin 500 at ve 500 yuklu deve verdi.

Birgun buğday, un ve ceşitli zahire yuklu 700 devesi ile Medîne'ye girdiğinde, Hazret-i ^Aişe, Resûlullah efendimizin;
- Abdurrahman bin Avf, Cennete emekliyerek girer, buyurduğunu bildirince, Abdurrahman bin Avf, develerin hepsini yukleriyle birlikte Allah yolunda dağıtacağını soz verip, onu şÃ‚hit tutmuştur.

Resûlullaha imÂm oldu
Bedir harbinde bulunup da sağ kalanların herbirine, kendi malından 400 dirhem altın para verilmesini vasiyet etti. Vasiyeti hemen yerine getirildi.

Tebuk harbi donuşunde, Peygamber efendimiz gecikince, namaz gecmesin diye, Abdurrahman bin Avf hazretleri imÂm yapıldı. İkinci rek'atte iken Peygamber efendimiz yetişip kendisine uydu. Namazdan sonra;
- Bir peygamber sÂlih bir kimsenin arkasında namaz kılmadıkca rûhu kabzolmaz, buyurdu.

Abdurrahman bin Avf hazretleri nakleder:
Bir gun Peygamber efendimiz yalnız olarak, yola cıktı. Ben de geriden tÂkip ediyordum. Hurmalık bir yere vardı. Yere kapandı. Secde o kadar uzadı ki, kendi kendime, "Aman y Rabbî, acaba Resûlullaha birşey mi oldu?" diyerek buyuk bir korku ile yanına yaklaştım ve oturdum.

Resûlullah, secdeden başını kaldırıp sordu:
- Sen kimsin?
- Ben Abdurrahman'ım.
- Bir şey mi oldu?
- Hayır y Resûlallah, secdeniz o kadar uzadı ki, size bir hÂl olmasından endişe ettim.
- YÂ Abdurrahman! CebrÂil aleyhisselÂm şunu mujdeledi: "YÂ Resûlallah, kim ki, sana salÂt ve selÂm getirirse, CenÂb-ı Hakkın magfiret ve selÂmına nÂil olur." Ben de bu mujde sebebiyle şukur secdesinde bulundum.

Seni ağlatan nedir
Abdurrahman bin Avf hazretleri, Resûlullahın Âhırete teşrîfinden sonra, Onunla gecirdiği gunleri hatırlıyarak dÂim ağlardı. Onun sohbetlerinden mahrûm olduktan sonra, kendisi icin dunyanın hicbir kıymeti kalmadığını soylerdi.

Nevfel bin İyas hazretleri anlatır:
Abdurrahman bin Avf hazretleri, bizi bir gun evine goturdu. Bize tepsi icinde leziz yemekler ikrÂm etti. Yemeği onumuze koyunca, ağlamaya başladı. O ağlayınca biz de ağlamaya başladık. Fakat nicin ağladığımızı bilmiyorduk. Sordum:
- Ey Abdurrahman, seni bu kadar ağlatan nedir?
- Biz bu kadar ni'metler icerisindeyiz. Resûlullah vefÂt etti. Fakat kendisi ve ehli arpa ekmeğinden bile bir defa olsun doyasıya yemedi. Biz bu yediklerimizin şukrunu nasıl yapacağız? Bunun icin ağlarım.

Abdurrahman bin Avf, Hicretin 6. senesinde, Resûlullah efendimiz tarafından Kelb kabîlesini İslÂma da'vet etmek icin Dûmet-ul-Cendel'e gonderilen 700 kişilik orduya, kumandan tÂyin edildi. Dûmet-ul-Cendel, Tebuk şehrinin yakınında olup, buyuk bir panayır ve ticÂret merkezi idi. Resûlullah efendimiz, Abdurrahman bin Avf'ı yanına cağırıp buyurdu ki:
- Hazırlan! Seni bugun veya yarın sabah inşÃ‚allah askerî birliğin başında goreceğim.

Yolculuk elbisem uzerimdedir
Sabah namazını mescidde kıldıktan sonra, Peygamber efendimiz onun Dûmet-ul-Cendel'e hareket etmesini ve oranın halkını İslÂmiyete da'vet etmesini emir buyurdu. Dûmet-ul-Cendel'e gidecek ordu, seher vakti Medîne dışındaki Curuf denilen mevkîde toplandı. Peygamber efendimiz, Abdurrahman bin Avf'ın geride kaldığını gorunce buyurdu ki:
- Arkadaşlarından nicin geri kaldın?
- YÂ Resûlallah! En son goruşmemin ve konuşmamın sizinle olmasını istedim. Yolculuk elbisem uzerimdedir.

Abdurrahman bin Avf, başına, siyah pamuklu ve kalın bezden, gelişi guzel bir bez sarmıştı. Peygamber efendimiz, onun sarığını eliyle cozup, sarığın ucunu iki omuzunun ortasından sarkıtarak bağladı ve, "Ey İbni Avf! İşte sarığını boyle sar" buyurdu. Daha sonra eline bir sancak vererek devam etti:
- Ey İbni Avf! Allahu teÂlÂnın adıyla, O'nun yolunda cihÂd et ve Allahı inkÂr edenlerle carpış. Zulum ve taşkınlık yapma. Allahın emri dÂiresinde hareket et. Cocukları oldurme. Eğer o belde ahÂlisi senin da'vetine icÂbet ederlerse, o kabîlenin reîsinin kızıyla evlen.

Abdurrahman bin Avf, emrine verilen 700 kişilik orduyla birlikte hareket ederek, Dûmet-ul-Cendel'e ulaştı. Kelb kabîlesini, tatlı bir uslûbla İslÂma da'vet etti. Uc gun orada kaldıktan sonra, Kelb kabîlesinin reîsi Esbağ bin Amr ve kavminin buyuk bir kısmı Musluman olup, Hıristiyanlığı terkettiler. Bir kısmı da Hıristiyan olarak kalıp, cizye vermeye rÂzı oldular.

Abdurrahman bin Avf, Musluman olan Esbağ'ın kızı Tumadır ile evlendi. Onunla birlikte Medîne'ye geldi. Tumadır, Abdurrahman bin Avf'ın oğlu Ebû Seleme'nin annesidir. Ebû Seleme ise Medîne'nin yedi buyuk fıkıh Âlimlerinden biridir.

Bunları koruyalım
Hazret-i Omer'in halîfeliği zamanında bir ticaret kervanı gelip, gece Medîne'nin dışında kondu. Yorgunluktan hemen uyudular. Halîfe Omer, şehri dolaşırken bunları gordu. Abdurrahman bin Avf'ın evine gelip dedi ki:
- Bu gece bir kervan gelmiş. Hepsi kÂfirdir. Fakat bize yabancı olanların, yolcuların; bunları soymasından korkuyorum. Gel, bunları koruyalım.

Sabaha kadar bekleyip, sabah namazında mescide gittiler. İclerinden bir genc uyumamıştı. Arkalarından gitti. Soruşturup, kendilerine bekcilik eden şahsın halîfe Omer olduğunu oğrendi. Gelip arkadaşlarına anlattı. Roma ve İran ordularını perişan eden, binlerce şehir almış olan, adÂleti ile meşhur yuce halîfenin, bu merhamet ve şefkatini gorerek, İslÂmiyetin hak din olduğunu anladılar. Hepsi seve seve Musluman oldu.

Abdurrahman bin Avf hazretleri, fazîlet ve kemÂl sÂhibi bir insandı. Kalbi sadece, Allah korkusu, Resûlune muhabbet, doğruluk, iffet, merhamet ve şefkat ile doluydu. Allah yolunda malını dağıtmaktan zevk alırdı.

EshÂb-ı kirÂmın en zenginlerinden olduğu hÂlde, mala karşı en ufak bir sevgisi yoktu. Her zaman Âhireti dunyaya tercîh ederdi. En buyuk arzûsu, dînin emirlerine eksiksiz uyabilmekti.

Ayakları acık kalıyordu
Bir gun bir yerde yemek ikrÂm edilmişti. O gun de kendisi oruclu idi. Tam iftÂr edeceği zaman, bir hÂtırasını anlatması istendi. Hemen hÂtırasını anlatmaya başladı:
"Benden cok hayırlı olan Mus'ab bin Umeyr şehîd olduğunda, onu bir kumaş parcası ile kefenledik. Başını orttuğumuz zaman, ayakları acık kalıyor, ayaklarını orttuğumuz zaman başı acık kalıyordu.

Sonra Hazret-i Hamza şehîd oldu. O da benden cok ustundu. Onu da zor şartlar altında defnettik. Onlar benden cok hayırlı olduğu hÂlde, dunyayı bırakıp gittiler. Sonra bize dunya kapısı acıldı. Turlu turlu ni'metlere kavuştuk. Bunların hesÂbını nasıl vereceğiz" deyip ağlamaya başladı.

Oruclu olduğunu unutup, iftÂr yemeğini bile yemedi. Zaten o gunleri hatırlayınca yemek yiyecek hÂli de kalmıyordu.

Halîfe Omer Şam'a gidiyordu. Şam'da tÂ'ûn ya'nî veb hastalığı olduğu işitildi. Yanında bulunanların ba'zısı, "Şam'a girmiyelim" dedi. Bir kısmı da dedi ki:
- Allahu teÂlÂnın kaderinden kacmıyalım.
Bunun uzerine Halife de buyurdu ki:
- Allahu teÂlÂnın kaderinden, yine O'nun kaderine kacalım, şehre girmiyelim. Birinizin bir cayırı ile, bir cıplak kayalığı olsa, surusunu hangisine gonderirse, Allahu teÂlÂnın takdîri ile gondermiş olur.

Sonra Abdurrahman bin Avf'ı cağırıp sordu:
- Sen ne dersin?
- Resûlullah efendimizden işittim ki, (Veb olan yere girmeyiniz ve veb olan bir yerden başka bir yere gitmeyiniz, oradan kacmayınız) buyurmuştu.

Halife de, "Elhamdulillah, benim sozum hadîs-i şerîfe uygun oldu" deyip Şam'a girmediler.

VebÂlı yerden kacmak
Veb bulunan yerden dışarı cıkmanın yasak edilmesine sebep, sağlam olanlar cıkınca, hastalara bakacak kimse kalmaz, helÂk olurlar. VebÂlı yerde kirli hava, herkesin icine yerleşince, kacanlar hastalıktan kurtulamaz ve hastalığı başka yerlere goturmuş, bulaştırmış olurlar. Hadîs-i şerîfte buyuruluyor ki:
(Veb hastalığı bulunan yerden kacmak, muharebede kÂfir karşısından kacmak gibi, buyuk gunÂhtır.)

Hazret-i Omer vefÂt ederken halîfeliğe aday olarak gosterdiği 6 kişiden biri de Abdurrahman bin Avf'dır. Hazret-i Omer'in defninden sonra, tÂyin edilen bu altı sahÂbî toplandılar. İlk olarak Abdurrahman bin Avf soz alıp şoyle dedi:
- Ey CemÂ'at! Bu husûsta hepimizin de goruşleri var. Dinleyiniz, oğrenirsiniz, anlarsınız. Muhakkak ki, hedefe isÂbet eden ok, isÂbet etmeyenden ustundur. Bir yudum yavan fakat soğuk su, hastalığa sebep olan tatlı sudan daha faydalıdır.

Sizler, Muslumanların rehberleri, murÂcaat olunan Âlimlerisiniz. O hÂlde, aranızda meydana gelecek ihtilÂflarda bıcağın ağzını koreltmeyin. Kılıcları duşmanlarınızdan ayırıp kınlarına sokmayınız. Yoksa duşmanlarınız karşısında tek kalmış, amellerinizi noksanlaştırmış olursunuz.

Fitne ehli
Herkesin muayyen bir eceli, her evin emrine itÂat edilen, yasaklarından cekinilen bir emîri, reisi vardır. Oyleyse aranızdan, işlerinizi gorecek birisini emir tÂyin edin. Boylece maksada erişirsiniz. ŞÃ‚yet, kor fitne, şaşırtan dalÂlet olmasaydı niyetlerimiz bildiklerimizden, amellerimiz niyetlerimizden başka olmazdı. Zîr fitne ehli; gozlerinin gormediğini, fitnenin kendilerini, colde şaşkın, nereye gideceğini bilmez bir şekilde bıraktığını soylerler.

Nefslerinize ve fitnecilerin sozlerine uymaktan sakınınız. Sozle olan hîle, kılıcın yarasından daha şiddetlidir. Halîfeliği; musîbet ve felÂket zamanlarında metÂnet ve sabırlı, bu işte muvaffak olacağını umduğunuz, onun sizden, sizin ondan rÂzı olacağınız birisine veriniz. Size nasîhat eder gorunen fesatcılara itÂat etmeyiniz. Size yol gosteren rehbere muhÂlefet etmeyiniz. Soyleyeceklerim bundan ibÂrettir. Allahu teÂlÂdan kendim ve sizin icin magfiret dilerim.

Abdurrahman bin Avf bundan sonra, şu teklifte bulundu:
- İcimizden ucumuz, diğer ucumuz lehine adaylıktan cekilsin.

Abdurrahman bin Avf'ıın bu teklifi hemen kabûl olunarak Zubeyr Ali'ye, Talh Osman'a, Sa'd bin Ebî VakkÂs da Abdurrahman bin Avf'a oylarını verdiler. Arkasından Abdurrahman bin Avf da cekildi ve Hazret-i Osman ile Hazret-i Ali kaldılar. Netîcede Hazret-i Osman'a bîÂt olundu.

Sen emînsin
Hazret-i Abdurrahman yuksek ahlÂk, fazîlet ve kemÂl sahibi, cok iyi ve cok temiz, seciyeli bir insandı. Onun kalbi, Allah korkusu ile Resûl-i ekreme muhabbetle, doğruluk ve iffetle, rahmet ve şefkatle dolu idi. Comertti. Allah yolunda malını dağıtmaktan zevk alırdı. Kalbinde Allah korkusu o kadar yer etmişti ki, kendisi hic bir vakit dunyasını dînine tercih etmemiş, hayatta servet ve mal sahibi olmaya ehemmiyet vermemiş, tam Musluman olarak yaşamayı herşeyin ustunde tutmuştu.

Abdurrahman bin Avf'ı Peygamber efendimiz ve EshÂb-ı kirÂmın buyukleri methetmişlerdir. Resûlullah efendimiz onun hakkında buyurdu ki:
- Goktekiler ve yerdekiler katında, sen emînsin.

Abdurrahman bin Avf 651 senesinde 75 yaşında vefÂt etti.