İnsan Nedir?


İnsan, yaratılanlar arasında en mukerrem ve muşerref olan, Cenab-ı Hakkın yuklediği butun yukumlulukleri ustlenen bir varlıktır. Ruh ve bedenden oluşmuştur. Şu iki temel ozelliğe sahiptir:
1. Nisyan, unutkandır. “Kalu belada verdiği sozu unutur. Kulluğunun gereklerini yapmayı unutur, devamlı Allahla beraber olduğunu unutur.
2. Unsiyyet, gozunun gorduğu her şeye gonlu akar, hemen onunla zihni ve beyni meşgul olur.
Bu iki duygu bir yere kadar musbet olmakla birlikte asıl itibariyle zararlıdır. İnsan nisyan ile maluldur, sozu ilki icin kullanılmıştır. İnsanın bu nisyanını yani unutkanlığını giderebilmesi icin onun zıttı olan “hatırlamaya onem vermesi gerekir. Bunun Arapca ve Rabcası da “zikirdir.
Unsiyyeti, şıpsevdilik olarak da tanımlayabiliriz. İnsanın bu menfi ozelliğini giderebilmesi de itikaf ve halvetle mumkun olur, demişlerdir. Nakşibendiyye buyuklerimizin, “nazar ber kadem insan yururken dahi ayağının ucuna bakmalıdır, anlayışı da işte bu menfi halin giderilmesine yoneliktir. Zihin dış alemde gorduğu her şeyi cozumlemeye calışır, mutemadiyen onlarla ilgilenir. Oysa Allahın zikredilmesi, hic unutulmaması insan icin asıldır.
İslamın kendine has bir inancı ve o inanca bağlı ahlakı, muslumanlarca yaşanmadıkca, din ideali gercekleşmez.
İslamın bir kendi değeri, bir de bizdeki değeri vardır. Onemli olan bizdeki değeridir. Gurul gurul sular akan berrak ve temiz bir ceşme tasavvur edelim. Kirli bir insan, bu ceşmenin yanında bulunup da onun suyundan faydalanmıyorsa, temizlenebilir mi?
İnsanlığın dini olan İslam, insan vicdanının en tabii dayanağı ve rehberidir. Tecrubeye dayanan maddi ilimleri, metafizik inancları; yani insan idrakine sığan ve sığmayan butun hakikatleri kendisinde toplamıştır. Bununla insanı en yuksek ideale cıkarır.
Din insan icindir ve Allah Teala kainatı insan, daha doğrusu “İnsan-ı Kamil icin yaratmıştır. Dağların cekemediği bu ağır yuku, insan yuklenmiştir. Ve insan Kuran-ı Kerimin beyanına gore mukerremdir (İsra, 17/70). Aceleci bir mizacta yaratılmıştır. (enbiya, 21/37) Kendisine bir iyilik dokunursa memnun olan; fakat bir musibete uğrarsa, dininden ve inancından yuz cevirebilen (Hac, 22/11), cok hırslı (Mearic, 70/19), yerine gore nankor (İsra, 17/67), cabuk umitsizliğe duşen (Rum, 30/36); zayıf yaratılışlı (Nisa, 4/28); hayrı istediği gibi, şerri de isteyen bir varlıktır.
Allah Teala insan ve cinni, kendisine kul olmak icin yaratmıştır. Gercekte insan “elest bezmindeki misaka bağlılığını, davranışlarıyla ispatlıyor. Hakka kul olduğunun şuuruna varamayan insanlar, Onun mahlukatının kulu olmaktan kurtulamamıştır. Dunyada uc husus insan oğlunun hayatını cepecevre kuşatan ve onu Rabbinden uzaklaştıran putlarıdır; bunlar da: Şohretin, servetin ve şehvetin kulu olmaktır.
Masiva, denilen bu alemden ebediyyete uzanmayan gonulleri zebun eden bu uc arzu, dini duyguların guclenmesiyle kalblerden uzaklaşır. İnsan da olgun (kamil) olur.

Alıntıdır.