GAYBİ BİLİNC
23- Hicbir iş hakkında "Bunu yarın yapacağım " deme.

24- Bunun yerine, "Allah dilerse (inşaallah) yarın bu işi yapacağım" de. Boyle demeyi unuttuğunda ise Rabb'ini an ve "Umarım ki, beni şimdikinden daha cok doğruya yaklaştırır" de.

Kuşkusuz her hareket, her kıpırdama, daha doğrusu canlıların alıp verdikleri her nefes, yuce Allah'ın iradesine bağlıdır. Gaybın perdesi, icinde bulunulan anın otesini ortmekte, bilinmesine imkÂn vermemektedir. İnsanın gozu gayb perdesinin otesine uzanamaz, insan aklı da bircok şeyi bilmesine rağmen bu konuda yetersïzdir, yorgun ve başarısızdır. Şu halde insan "yarın bunu yapacağım" dememelidir. Cunku "yarın" Allah'ın bilgisine ait gaybın kapsamındadır. Gaybın perdesi ise sonuna kadar kapalıdır.

Kuşkusuz bu insanın yerinde oturup geleceği duşunmemesi, gelecekle ilgili planlar kurmaması, gunubirlik yaşaması, sadece icinde bulunduğu anı değerlendirmesi, hayatının geride kalan kısmı ile bugunu ve yarını arasında bir bağlantı kurmaması anlamına gelmez. Kesinlikle boyle bir şey sozkonusu değildir. Bunun anlamı, insanın bir şey yaparken gayb gerceğini ve onu yonlendiren iradeyi hesaba katmasıdır; bir şeye karar verip bu kararından dolayı yuce Allah'ın iradesinden yardım dilemesidir, yuce Allah'ın elinin kendi elinden ustun olduğunun bilincinde olmasıdır, yuce Allah'ın iradesinden yardım dilemesidir, yuce Allah'ın taktir ettiği planın kendisinin ongorduğu plandan farklı olabileceğini gozardı etmemesidir. Şayet yuce Allah onu verdiği kararında başarılı kılarsa, bu onun acısından iyi bir sonuctur. Yok eğer yuce Allah'ın iradesi onun plÂnından farklı bir şekilde cereyan ederse o zaman uzulmemeli, karamsarlığa kapılmamalıdır. Cunku isin başı da sonu da Allah'ın iradesinin kapsamındadır.

İnsan istediği gibi duşunebilir, gelecekle ilgili olarak dilediği gibi plÂnlar kurabilir. Ama, yuce Allah'ın imkÂn tanıması sonucu duşunebildiğinin, O'nun yardımı ile plÂn kurduğunun ve yuce Allah yardım etmediği surece duşunemeyeceğinin, herhangi bir plÂn kuramayacağının bilincinde olmalıdır. Kuşkusuz bu durum, tembelliğe, rahata, duşkunluğe, zayıflığa yahut gevşekliğe yolacmaz. Tam tersine, insanın kendine guvenmesi, kedini daha guclu hissetmesi, direncli ve kararlı olması yonunde teşvik edici bir rol oynar. Bununla beraber gaybı orten perde acılıp yuce Allah'ın planının kendi planından farklı olduğu ortaya cıkarsa, insan yuce Allah'ın hukmunu hoşnutlukla, ictenlikle ve teslimiyetle karşılamalıdır. Cunku daha once bilinmeyen, perdenin acılması sonucu ortaya cıkan temel budur.

İslÂmın musluman kalbi ele alırken, onu eğitirken uyguladığı yontem budur. Musluman kalp duşunurken, herhangi bir konuda plÂn kurarken, kendini tek başına, yapayalnız hissetmez. Bu duşuncesi sonuc verir ve plÂnı başarıya ulaşırsa şımarmaz, gurura kapılmaz. PlÂnı sonucsuz kaldığında, duşuncesi ile başarısızlığa uğradığında ise, uzulmez, karamsarlığa kapılmaz. Musluman kalp her durumda Allah'a bağlılığını korur, O'na dayanmanın kendisine guc verdiğinin bilincinde olur, kendisini başarıya ulaştırmasından dolayı O'na şukreder, O'nun kaza ve kaderine ictenlikle teslim olur. Hicbir zaman şımarmaz, asla karamsarlığa kapılmaz.
"Unuttuğunda ise Rabb'ini an."
Bu direktifi ve gozonunde bulundurulması gereken bu hedefi unuttuğu zaman hemen Rabb'ini an, O'na don.
"Umarım ki, beni şimdikinden daha cok doğruya yaklaştırır de."
Kalbin ilgi duyduğu, yoneldiği her şeyde surekli Allah'a bağlı kalmasını sağlayan duşunme yontemine ulaştırır.

Ayette yeralan "umulur ki" kelimesi ile "yaklaştırır" kelimesi kalbin ulaştığı bu duzeyin yuksekliğini ve aynı zamanda her durumda bu duzeye yukselmeye caba sarfetmenin zorunluluğunu gostermeleri amacı ile yer alıyorlar.

Buraya kadar, bu genclerin mağarada ne kadar kaldıklarını henuz oğrenmiş değiliz. Ama artık oğreniyoruz, hem de doğrusunu oğreniyoruz.
FİZİLAL´İL KUR`AN TEFSİRİ

__________________