Namazda yapılan fiillerin, hareketlerin, okunacak şeylerin hukumlerini bilmek lÂzımdır. Bu hukumler bilinmezse, bunlar yapılmadığında veya yanlış yapıldığında, telÂfisi, duzeltilmesi mumkun olmaz.

Namazdaki bu fiillerin hukumleri sırasıyla şoyle: Kıyam yani ayakta durmak farz, elleri kulağın hizÂsına kaldırmak sunnet. Ellerin ayasını, icini kıbleye yoneltmek sunnet. Erkeklerin baş parmağını kulağın yumuşağına değdirmesi ve kadınların, ellerini omuz hizÂsına kaldırmaları mustehab.

İlk tekbîr, yanî (Allahu ekber) demek farz. Diğer ara tekbîrler sunnet. Tekbîr aldıktan sonra, el bağlamak sunnet. Sağ eli, sol elin ustune koymak, sunnet. Erkeklerin, ellerini gobekten aşağı bağlaması ve kadınların, goğsune koyması sunnet. Erkeklerin, sağ elin parmaklarıyla sol elin bileğini pekce kavraması mustehab.

Kıyam, ruku ve secde
Kıyamda, imÂm olsun, cemÂ’at olsun ve yalnız olsun SubhÂneke okumak sunnet, E’ûzu okumak sunnet, Besmele okumak sunnet. İmam ve yalnız kılan icin Fatiha-i şerife okumak vacib.

Fatihadan sonra, uc ayet, yahut, uc ayet kadar uzun bir ayet okumak vacib. Sunnetlerin ve vitrin her rekatinde, yalnız kılarken farzların iki rekatinde, ayakta Kur’an-ı kerimden bir ayet okumak farz. Fatihadan sonra, hafif sesle “amin” demek sunnet.

KıyÂmda, ayakta iki ayak arasında dort parmak acıklık bulundurmak, ruku’a giderken topukları birleştirmek sunnet.

Ruku’da belini eğmek farz. Bir kere (SubhÂnallah) diyecek kadar kalmak vÂcib. Uc kere (SubhÂne rabbiyel azîm) demek sunnet. Beş kere veya yedi kere demek mustehab.

Ruku’dan kıyÂma doğruldukta ve iki secde arasında doğrulup oturdukta, bir kere (SubhÂnallah) diyecek kadar beklemek, vÂcib. Rukudan kalkarken imamın ve yalnız kılanın (Semiallahu limen hamideh) demesi sunnet. Rukudan kalkınca (Rabbena lekel-hamd) demek sunnet.

Secdede, başını secdeye koymak farz. Bir kere (SubhÂnallah) diyecek kadar beklemek vÂcib. Uc kere (SubhÂne rabbiyel a’lÂ) demek sunnet. Beş kere veya yedi kere demek mustehab.

Secdede burnu, alın ile beraber yere koymak vacib. (Secdeye giderken yere yakın olan uzuvlar once konulur, kalkarken de tersi yapılır. Secde yaparken, once iki diz, sonra iki el, sonra burun ve sonra alın yere konur. Baş parmaklar, kulaklar hizÂsında olur.)

Secdede, ayakların, en az birer parmağını yere koymak farzdır. Ayakları ve başı ortmek sunnettir. (Başı acık, yalın ayak ve kısa kollu gomlek ile namaz kılmak mekruhtur.)

Ayak parmaklarının uclarını kıbleye karşı tutmak, otururken sol ayağını yere yatırıp, sağ ayağını dikip oturmak sunnet. Secdede dirsekleri bedenden, karnı da uyluklardan acık tutmak mustehab. Namazda, kıyamda secde yerine bakmak, rukua gittiği zaman, ayaklarına bakmak, secdede burnun iki yanına bakmak, tehıyyata oturunca, dizlerinin ustune bakmak mustehab.

Rukuda ellerini dizlerinin uzerine koyup, parmaklarını acmak, secdede, el parmaklarını bitiştirmek, tehiyyatta, elleri dizlerinin ucu ile beraber tutup, parmaklarını kendi haline bırakmak sunnet.

(Kadınlar, namaza dururken, ellerini omuzlarına kadar kaldırır. Ellerini kol ağzından dışarı cıkarmaz. Sağ avucu sol uzerinde olarak goğus ustune kor. Ruku’da az eğilir. Belini kafası ile duz tutmaz.

Ruku’da ve secdede parmaklarını acmaz. Birbirlerine yapıştırır. Ellerini dizlerinin yukarısına kor. Dizlerini buker. Dizlerini tutmaz. Secdede kollarını, karnına yakın olarak yere serer. Karnını uyluklarına yapıştırır.

Kadınlar, teşehhudde, ayaklarını sağa cıkararak yere oturur. El parmaklarının ucu dizlerine uzanır. Parmakları birbirlerine yapışık olur.)
Vitir namazının ucuncu rekatinin sonunda kunut duası okumak vacib. Ka’de-i ûlÂda, yani ilk oturuşta oturmak, vÂcib. Ka’de-i ahîrede, yani son oturuşta oturmak farz. Son ka’dede tehıyyÂt okumak vÂcib.

Ka’de-i ahîrelerde, salevÂt yanî Salli-BÂrik okumak sunnet. İkindi ve yatsının dort rek’at sunnetlerinde her ka’dede, her iki oturuşta da salevÂt duÂlarını okumak sunnet, diğer duÂları okumak mustehab. SelÂm vermek, vÂcib. Ve selÂmda, iki yanına bakmak sunnet. Dikkatle bakmak mustehab.

Hukumleri bilmek lazım
Namazın farzlarından birini terk eden veya unutan, namaz icinde telafi etmemişse namazı olmaz yeniden kılar. Namazın vaciblerinden birini bilerek yapmamak, namazı bozmaz. Fakat gunah olur.

Yeniden kılınması vacib olur. Bir vacibi unutarak yapmayan, (Secdei sehv) eder. Bir vacibi veya secdei sehvi unutan affolur. Secdei sehv, bir farzın tehirinde veya bir vacibin terk ve tehirinde yapılır.

Bir farzı veya vacibi vaktinden once veya sonra yapan da secdei sehv yapar. Birkac kere secdei sehv icab etse, bir kerre yapmak yetişir. Secdei sehv yapmak icin, bir tarafa selam verdikten sonra, iki secde yapıp oturur ve namazı tamamlar.

Sunnetleri terk etmek ise, namazı bozmaz fakat mekruh olur, yani namazın sevabını azaltır. Namazın kabul olması veya sevabının eksik olmaması icin bildirilen hukumlerin eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Bunun icin de bu hukumlerin doğru olarak bilinmesi lazım.
__________________