Sığırlara ozel, koyun ve kecilere de gecebilen, kas ve bağ dokularda gazlı şişkinlikler meydana getiren akut, ateşli, oldurucu ve toksemi ile karakterize bir bakteriyel hastalıktır.

HASTALIK ETKENİ

Etkeni Clostridium chauvei ismindeki oksijensiz ortamda yaşayan bir bakteridir. Etken toprakta yıllarca canlılığını ve hastalık yapma ozelliğini korur.

BULAŞMA ŞEKLİ

Yanıkara hastalığı topraktaki sporların karıştığı yem ve sularla, bulaşık meralarla, acık yaralarla ve sindirim yolu ile bulaşır. Diş değiştirme ve şap hastalığında oluşan yaralarla da bulaşma olur. Koyunlarda; kırkım, kuyruk kesme, doğum sırasında oluşan yaralardan etken girer ve hastalığı oluşturur.Hastalık mera mevsiminde daha sık gorulur.

HASTALIĞIN BELİRTİLERİ

Hayvanda hastalık cıkışı anidir. Başlangıcta beden ısısında artış gozlenir ancak vucuttaki kas şişliklerinin cıktığı donemde beden sıcaklığı normal ya da normalin altındadır. Geviş getirme durur, topallama, iştahsızlık, bitkinlik, diş gıcırdatması ve ağız şapırdatması, solunum gucluğu kalp yetmezliği sinirsel semptomlar gibi belirtiler gorulur. Bir iki gun icinde sırt, omuz, boyun ve goğsun yan tarafında deri altı şişlikler gorulmeye başlar. Şişlikler giderek buyur ve birbirleriyle birleşir. Başlangıcta sıcak ve ağrılı olan şişlikler gittikce soğur ve ağrısız hale gelir. Bu donemde en onemli olan belirti bahsedilen şişliklere bastırıldığında duyulan cıtırtı sesidir. Koyunlarda da sığırlarınkine benzer belirtiler gorulur. Topallık, dik yuruyuş, arka bacaklarda felcler dikkati ceker. Hayvan 1-2 gun icinde olur.

TEŞHİSİ

Klinik belirtilere gore teşhis edilebilir. En onemli belirti oluşan şişliklere bastırıldığında duyulan cıtırtı sesidir. Kesin teşhis icin lezyonlu bolgeden alına kas dokusu %50 gliserinli fizyolojik tuzlu su icerisinde laboratuara gonderilmelidir.

TEDAVİ

Hastalık, hayvan sahibi tarafından belirtileri gorulup fark edildiğinde tedavisi icin gec kalınmış olunur. Bu yuzden tedavi başarılı olmaz. Hastalığın seyri cok hızlıdır. Bu nedenle hic gecikmeden yuksek dozda Penicilin, Streptomicin kullanılabilir.

KORUNMA

Hayvanları bu hastalıktan korumak icin yapılacak en iyi uygulama aşılamadır. Hayvanları aşılamadan once bulaşık meralara kesinlikle gondermemek gerekir. Koyunlarda aşılama kırkım ve doğumdan 2-3 hafta once yapılmalıdır.

Ayakta muayeneden yanıkara teşhisi konan veya şupheli olan hayvanlar kesilmez kesimi yasaktır. Yanıkarada hayvan vucudunun butun aksamı insanlar tarafından gıda olarak kullanılmasına izin verilmez, imha edilir.

Kaynak
__________________