Âşık, her şeyden once şairin ta kendisidir. Aşkında samimidir ve bu aşkın maddiyatla ilgisi yok gibidir. Gıdası uzuntudur. Omru sevgiliden lutuf beklemekle gecer. Her anı sevgilinin hÂli ile doludur. Sevgiliye ait kucuk bir soz bile onu kendinden gecirtir. Canını sevgiliye verecek denli comerttir. Ondan gelen her eziyete katlanır. Sozunde sadıktır. Cektiği eziyetlerle aşk işinde olgunluk kazanır.
Sahip olduğu yegÂne varlık aşktır. Bu sebeple aşk yolunun butun tehlikelerini canla başla kabul eder. Sevgilinin rakibler ile ilgilenmesi, onun icin en buyuk zulumdur. Yine de irade ve takdir sevgilinindir. Ona asla kızamaz.
Sevgiliden başka talih, felek, zaman ve rakipten de zulum gorur. Bu zulum ile bazen sabahlara dek ağlar; bazen rindce davranıp aldırış etmez. Ama mesela uykuyu hic tatmamıştır. Yakasını yırtar, kan yutar; denizler gibi coşar, ırmaklar gibi ağlar. Aldatılır, tuzağa duşurulur, hastalanır, yaralanır, aklını yitirir. Velhasıl başına gelenler defter u divana sığmaz; baştan başa menfi ozelliklerle doludur. Soylediği şiirlerde bu hÂllerini terennumden gayri elinden bir şey gelmez. Buna rağmen o daima aşkı ister. Ahmet Paşa'nın (o. 1497) dediği gibi:
Şol omr kim sensiz gecer, ol omr zayi omr imiş
Bir can ki anın canı yok, ol can dahî can olmamış
Ah Mine'l Aşk

İskender Pala
__________________