Nihayet ordu yeni bir sefere cıkmıştır. İlk konaklama yerine geldiklerinde, bir yahudi, Sultan İkinci MURAD'ın atının dizginine yapışır:
Yahudi: Bir maruzatım var Padişahım, musaade buyurun, anlatayım ?
Sultan İkinci MURAD : Elbette! Buyurun, nedir maruzatınız ?
Yahudi: Askerleriniz benim bahcemden elma yediler ve değeri olan altını odemediler!
Sultan İkinci MURAD : Benim askerlerimin hepsi, kul hakkı konusunda ne kadar ince hesap yapmaları gerektiğini bilirler. Bu dediğin nasıl olabilir? Bir yanlışlık olmalı!
Yahudi: Hakikat budur padişahım. Askerleriniz bahcemden alıp yedikleri elmaların bedelini odemediler!
Sultan İkinci MURAD : (Askerlere doner
BezirgÂnın soylediklerini duydunuz. Bu dediği doğru mudur?Askerler ses cıkarmaz.
Sultan İkinci MURAD : Sizler, benim kul hakkına ne kadar değer verdiğimi bilmez misiniz? Beni ne kadar mahcup ettiniz, bunu kim yaptıysa hemen soylesin!
Askerlerden biri: Ben yaptım Efendimiz! (Diyerek one atılır.)
Sultan İkinci MURAD : Peki ama nasıl? Kul hakkının onemini bile bile boyle bir şeyi nasıl yaparsın?
Askerlerden biri: Padişahım, benim yediğim elma yerdeydi ve curuktu. Curuk bir elmanın para edeceğini duşunemedim; nitekim iki arkadaşım da oradaydı, onlar ağactan elma kopardılar ve parasını da bahceye attılar, isterseniz sorun. Biz asla kul hakkına el uzatmayız.
Sultan İkinci MURAD : (BezirgÂna sorar
Askerlerimin soyledikleri doğru mudur?Yahudi: Evet, o ikisinin kopardığı elmaların bedelini aldım.
Sultan İkinci MURAD : Peki, oyleyse istediğin nedir?
Yahudi: Diğer askerinizin yerden aldığı elmanın bedelini de isterim.
Sultan İkinci MURAD : Peki, o curuk elma icin ne istersin?
Yahudi: Bir kese altın isterim.
Padişahın yanındaki vezir itiraz eder:
Vezir: Ama Padişahımız Efendimiz, bir curuk elmaya bir kese altın verilir mi?
Sultan İkinci MURAD: Hakk sahibi bezirgÂndır. Elmanın sahibi olan o, ne derse onu vermekle mukellefiz. Allah'ın indinde kul hakkı ne kadar onemlidir bilmez misiniz? İşte hakkın olan bir kese altın!
BezirgÂn, Padişah'ın adaletinden, kul hakkına verdiği onemden son derece etkilenmiştir. Kendisine uzatılan keseyi eliyle iter:
Yahudi: Ne olur beni de aranıza alın. Ben de sizin gibi duşunen, sizin gibi yaşayan biri olayım.
İşte Osmanlı! İşte Osmanlı'nın hak anlayışı! Osmanlı askeri boyle yetiştiriliyordu.
__________________