İmam Şafiî hazretlerinin (o.204/820) has talebelerinden İsmail el-Muzenî rh.a. anlatıyor:
İmam Şafiî bizleri ilm-i kelÂma dalmaktan men ederdi. “Allah’ın birliğine iman olan tevhid ile ilgili aklıma takılan bir soruyu en iyi giderecek kimse Şafiî’dir.” diye duşunmuştum. Yanına gittim. Mısır mescidindeydi. Huzurunda diz coktukten sonra dedim ki:
- Tevhid hususunda gonlume bir mesele takıldı. Bilirim ki kimsenin senin kadar ilmi yok. Benim bu meseleyi cozmeme yardımcı olur musun?
Şafiî bu sozume kızdı:
- Sen nerede olduğunu biliyor musun? Bu (takıldığın) yer, Allah’ın Firavun’u suda boğduğu yerdir (sen de icinde boğulacağın konulara dalma)! Sana Rasulullah’ın bu hususu soruşturmayı emrettiği haberi mi ulaştı?
Dedim ki:
- Hayır ulaşmadı.
- Semada kac yıldız olduğunu biliyor musun?
- Hayır.
- Onlardan bir yıldızın cinsini, doğuşunu ve batışını, neden yaratıldığını bilir misin?
- Hayır.
- Yaratıklardan gozunle gorup durduğun bir şeyin mahiyetini bilemiyorsun da, onu yaratanın ilmi hususunda (bilmen gerekmeyenleri) konuşacaksın, oyle mi?!

Sonra bana abdestle ilgili bir mesele sordu. Cevabında hata yaptım. Dort yonuyle ayrıntılarından sordu. Hicbirine doğru cevap veremedim. O zaman dedi ki:
- Gunde beş defa muhtac olduğun şeyin ilmini bırakıyorsun da, Yaratıcı’nın ilmi hakkında kendini zorluyorsun! Eğer bu mesele gonlunde vesvese ve takıntıya yol acarsa Allah’a yonel ve O’nun Kur’an’daki şu sozlerine kulak ver:

‘İlÂhınız bir tek ilÂhtır. O’ndan başka ilÂh yoktur. O rahmandır, rahimdir… Şuphesiz goklerin ve yerin yaratılmasında, gece ile gunduzun birbiri peşinden gelmesinde, insanlara fayda veren şeylerle yuklu olarak denizde yuzup giden gemilerde, Allah’ın gokten indirip de olu haldeki toprağı canlandırdığı suda, yeryuzunde her ceşit canlıyı yaymasında, ruzgÂrları ve yer ile gok arasında emre hazır bekleyen bulutları yonlendirmesinde duşunen bir toplum icin (Allah’ın birliğine) bircok delil vardır.’ (Bakara, 163-164)

- Yaratan hakkında yaratıklardan delil cıkarıver. Aklının ermediği ilme kendini zorlama.

Ondan sonra ben kelÂm ilmini bırakıp fıkıh ilmine yoneldim.
__________________