Film cekilirken ozellikle tehlikeli sahnelerde bir oyuncunun yerine oynayabilecek başka oyunculara dublor denir. İngilizcesi "stuntman"dir. Stuntman tabiri, yaygın olmasa da Turkce'de de kullanılmaktadır.

Dublorluğe ilk kez 1903 yılında ilgi ve istek duyuldu. Bunun nedeni, sessiz filmlerde de zaman zaman tehlikeli sahnelerin bulunması ve heyecanlı anların artmaya başlamasıydı (Dublor aynı zamanda olağanustu sahneleri yaratan demektir). Ancak bu isteğin gercekleşmesi 1908 yılında "The Count of Monte Christo" filminde gercekleşti ve bu filmde ilk kez bir dublor gorev aldı. Bu filmde ve gecmişte yapılan ilk tehlikeli hareket, yuksek bir kayalıktan şelalenin icine atlamak oldu. Bu hareketi gercekleştiren kişi bir akrobat ve sirk artistiydi; bu atlayış icin de tam 5 $ ucret aldı. Aslında aldı demek yanlış olur, cunku soz konusu paranın cok duşuk olması bir yana, yaptığı tehlikeli atlayış onun ilk ve son işi oldu. Boylece yapılan ilk dublorluk ile birlikte bu mesleğin ne kadar tehlikeli olduğu ortaya cıktı.

Bu filmlerden once piyasada genellikle drama filmleri ile drama aktorleri vardı cunku seyirci ve yonetmen başka filmlerin gercekleşmesinde henuz tecrubeli değildi. Bu filmden sonra maceralı sahnelere merak doğdu ve boylece ilk aksiyon filmleri cekildi. Aksiyon filmeri alanındaki ilk dublorluk deneyimleri, ilk aksiyon filmi yıldızı Broncho Bill Anderson'ın tehlikeli sahnelerde oynayamaması nedeniyle oldu. Sanatcı tehlikeli sahneleri kendisi gercekleştiremediği icin, dublorluğu icat etti. Boylelikle "aksiyon filmi aktorleri" doğmuş oldu. 1912 yılında ilk kez kadınların başrol alıp, dublorluk yaptığı "What Happended to Mary" dizisi piyasaya suruldu.

Burada rol alan en unlu kadın dublorler (aynı zamanda onculer ve dizi yıldızları) Pearl White, Helen Holmes ve Helen Gibson'dur. 1924 yılında Harry Arias Froboss dublorluğun ceşitlerini icad etti ve Yakima Canutt bu ceşitleri gercekleştirerek, butun dublorluk ceşitlerinin oncusu oldu. Film sektorunde oldukca unlendi ve Jon Wayne gibi aktorleri kovboy olarak yetiştirdi. En unlu dublor hareketlerini "Ben Hur" filminde yaratıp, bu sanata onemli bir adım atmış oldu. Onun yolunu izleyen dublorlerden bazıları da aksiyon filmi aktorluğunden, drama ve aksiyon yıldızı olmayı basardılar, orneğin Terence Hill.

alıntı..

__________________