şair, yazar


1944 yılında Ağrı’nın Patnos ilcesinde doğdu. İlkoğrenimini doğduğu ilcede, orta oğrenimini parasız yatılı olarak Erzurum Lisesi'nde tamamladı. Sonra 1964 yılında girdiği Astsubay Okulu'ndan 1966 yılında mezun oldu. Jandarma teşkilatında yurdun muhtelif il ve ilcelerinde 20 yıl hizmetten sonra, 1986 yılında kendi isteğiyle emekli oldu.

Daha ortaokul ve lise yıllarında yerel gazetelerde şiir ve yazıları yayınlandı. Askerlik hizmeti sırasında Hareket, Boğazici, Ece, Kultur ve Sanat, Edebiyatta Cığır, Size ve Turk Edebiyatı gibi dergilerde şiir ve hikayeleri yayınlandı.

Emekliye ayrıldıktan sonra Turkiye Gazetesi ve Turkiye Cocuk Dergisi yazar kadrosuna girdi. Yazarın profesyonel calışmaları bu tarihten sonra başladı. Edebiyatın hemen her dalında eser verdi. Kitapları dışında tiyatro, senaryo ve radyo oyunları radyo ve televizyonlarda yayınlandı. İlesam, Mesam, Yazarlar Birliği, Yazarlar Sendikası ve Birsad uyesi olan Sadettin Kaplan’ın Cevre, Kultur, Devlet Bakanlıklarıyla, muhtelif kurum ve kuruluşlardan odulleri bulunmaktadır.

ESERLERİ:

ROMAN:
Kara Kasırga, Şahidim Kılıcımdır, Plevne’ye Saplanan Tuğ, Ucurumun Cağrısı, İğde Dalı, Anatolia’nın Etekleri, Dağların Turkusu, Bir Demet Leyla, Unutulmayan SevdÂlar Serisi (7 Kitap)

HİKÂYE:
Yunus Meltemi, Sığ Sular, Camda Sinek Ezmek.

MASAL:
Heybe

DENEME:
Zamanın Zembereği, At Nalında Diş Yarası, Oluler de Oldurulur.

İNCELEME:
Beş Şair (T. Fikret, M. Akif, Y. Kemal, N. Hikmet, N. FÂzıl.) Şiirin Kanadında,
Şiirin Sultanları ve Sultanların Şiirleri.

ŞİİRLER:
Ferman, Sular susadıkca, Gonul Cemresi, Gulendam, EsmÂ’dan Esintiler,
Duş BedestÂnı…

DİNÎ ESER:
Gencler İcin Peygamberler Tarihi (10 Kitap)

Cocuk edebiyatı alanında bircok eser veren yazarın cocuklara yonelik roman, hikÂye ve masal turu 70 civarındaki kitaBI bu listenin dışındadır.



HAKKINDA YAZILANLAR

Arkadaşım Sadettin Kaplan
Recep Arslan
internethavadis 11/04/2013

Sadettin Kaplan şiiri oylesine bilir ki Şerif Aydemir’in tabiriyle ‘Şiirin ağababası yazar’. Onun şirinde tema bolluğuna şaşırırsınız. Hayatın her alanından temalarla şiirleri vardır. Onun şiirinde de diğer yazılarında da eleştiri inceden inceye kendini gosterir. Hayata bakışı da eleştireldir.

Dostluk ve arkadaşlığı ise kusursuzdur.

Gonul Cemresi adlı kitabından eleştirel bir şiirine misal gostermek istiyorum.

Şırıltılı Şiir

Şair kelime avcısı
Kelime, yaramaz kelebek.
Orselemeden kanatlarını,
Alıp da yerine koymak gerek.
Şunu şuraya
Bunu buraya
Bir de bakıyorsunuz bir mertek
İtip elifleri girmiş araya
Yarı acık beyanları,
Kalemimden kayanları
Bazen şiir sanıyorum…
Her satırı bir mısra,
Birkac mısrayı şiir gorup;
İcimde eğirip, orup
Kağıda abanıyorum.
Bir sigara yakıyorum,

Yazdığıma bakıyorum;
Hayret! Bu mısrayı ezelden,
Teyzemin oğlu gibi tanıyorum…
Boyuma, posuma, yaşıma bakıp;
Şiir yazdığıma utanıyorum…

Hanım hanımcık kadınlar,
Aklı başında gorunen adamlar,
Bir elleri şakaklarında,
Bir ellerinde kalem;
Şiir yazıyorlar Allahu alem…

Bir sen varsın sevdalım,
Bir de şiir dili var…
Sarışın kuşluklar, erguvan akşamlar…
Devrilmiş cumleler, kırılmış kelimeler,

Daha neler neler…
Ya berisindesniz Sırat’ın, ya otesinde;
Hıdırellezli guluş, masivadan ağıt…
Toz duman icinde sozler.

Sanki biri demiş ki, ortalığı dağıt…
Otelerden ayrı teller tıngırdar;
Kapadokya gulleri, al atlı Agamemnon…
Tak zilleri rezilliğe oyna;
Ayılana gazoz, bayılana limon…

Varsın arılar olsun polenlerde;
Kac şiir boğazladık gecen şolenlerde?
Nefsimizi korledik, seyirciyi sağırladık;
Dizdize, bizbize şiiri ağırladık…
Yenildi, icildi,
Edeb yahu! Diye haykırdıkca edebiyat;
Bir şolende kırk şiirin ırzına gecildi…

Ne kadar da cok şair var…
Araştırmalara gore,
Fert başına ulkemizde bir şair…
Sana ne be birader,
Kanun mu var kimsenin
Şiir yazmayacağına dair?
Babanın oğlu değil ki,
Gidip gırtlağına sarılasın.
Nazın gecmez ki darılasın…

Elin oğlu, Allah’ın kulu,
Şiir yazıyor inadına;
Taze taze, sulu sulu.
Bazen renkli ve kokulu.

Diyemezsiniz ne bu heyecan?
Sormazsınız, bunlara ne olmuş da,
Şiir yazıyor canı sıkılan.
Kahvede, vapurda, dolmuşta…

Harıl harıl, şarıl şarıl
Kıskandın mı kuzenim?
Sen de kalemine sarıl…
Demesinler sustu,
Sanmasınlar kustu…
Nasıl olsa, şiiri gelen şırıldatıyor
Şurda burada ayakustu.

İşte Sadettin Kaplan’dan şiir okumaları icin şairlerin ve şiir sevenlerin bir araya gelişlerine serbest tarzda yazılmış bir şiirle eleştiri. Bundan daha guzel nasıl anlatılabilir?

Bunu bir manzum hikaye olarak da, manzum bir eleştiri olarak da değerlendirseniz bile kafiye zenginliği kulaklara bir musiki sesi de veriyor.

Kaplan burada sadece eleştirmiyor, iyi şiirin nasıl yazılacağını da ifade ediyor. Şairin gercekte bir kelime avcısı olduğunu, kelimenin ise ele avuca gelmeyen bir kelebek olduğunu ifade ediyor. Orselemeden kanatlarını (kelebeğin yani kelimenin) Alıp da yerine koymak gerek. Demek oluyor ki her kelime her yere konamaz. Her kelimenin şiirde belli ve kendine ozgu bir yeri var.O kelime tam yerine konabilirse, başarılı bir şiir mısrası yakalanmış olur. Kelime tam yerindeyse her mısra gozlerinizin onune bir tablo, usata bir ressam elinden cıkmış tablo koyar ve kulağınıza ayrı ayrı makamlardan musiki gelir.

Butun bu dikkate rağmen yazdığı şiire değişik mesafelerden bakıyor. Bir sigara yakarak, derin bakıyor. Sadettin Kaplan şimdilerde sigara yakmıyor. Ama yazdıklarına yine de salim kafayla yeniden bakıyor. Her şeye rağmen elifleri iterek araya giren mertekleri de tasfiye etmenin şart olduğunu anlatıyor. Eskiden bir deyim vardı. ‘Elif’i gorse mertek sanır’ diye. Kişinin cehaletini ifade etmek icin kullanılan bir deyimdir.

Şiir toplantılarını ise
hanımcık kadınlar,
Aklı başında gorunen adamlar,
Bir elleri şakaklarında,
Bir ellerinde kalem;

Şiir yazıyorlar Allahu alem mısralarıyla anlatıyor ki istihzanın doruğu.

Kaplan sonuca geliyor:

Dizdize, bizbize şiiri ağırladık;
Yenildi, icildi.
‘Edeb yahu’ diye haykırdıkca edebiyat;
Bir şolende kırk şiirin ırzına gecildi.

Şiirin vezni serbest ama kafiye yapısı genellikle zengin.

Sadettin Kaplan’ın şiirinde kafiye mısra sonunda olabildiği gibi mısranın ilk kelimesinden başlayarak her kelimesinde olabilir. İşte tam da Şerif Aydemir’in soylediği bu. ‘Sadettin Kaplan şiirin ağababasını yazar.



HAKKINDA YAZILANLAR

Sadettin Kaplan’ın alkışlanacak eseri: Neva Teli
Yavuz Bulent Bakiler
Turkiye 2 Temmuz 2011

Birkac gunden beri elimde, Sadettin Kaplan‘ın NEVA TELİ isimli şiir kitabı var. Buyuk bir zevkle okuyorum. Kitapta yer alan 203 şiir, bana hep birbirinden guzel turkuler soyluyorlar. NEVA TELİ, son yıllarda okuduğum en seckin şiir kitaplarından biri.

Sadettin Kaplan ismi, 30 yıldan beri aklımda: Turk Edebiyatı dergisi 30 yıl once, cocuk edebiyatı uzerine bir yarışma acmıştı. O yarışmada Sadettin Kaplan, sadece bir puan farkla ikinciliği kaybetmişti. Yarışmacılardan hicbirini yeteri kadar tanımıyordum. Ama Sadettin’in bir puanla kaybetmesine hayıflanmıştım. Sonra onun Jandarma astsubayı olduğunu oğrenince daha cok hayıflanmıştım. Cunku, liseyi bitirdikten sonra, Kara Harp Okuluna girebilseymiş ordumuz onun şahsında cok değerli bir paşa kazanabilirdi diye duşunmuştum.

Şiirleri, ceşitli dergiler yanında SİZE dergisinde de yayımlanıyordu. Bir gun SİZE’nin sahibi Gulten Cicek’e sordum: Kimdir bu Sadettin Kaplan? Aldığım cevap, birdenbire, yureğimde kırk ciceğin acılmasına yol actı:
-Cok iyi bir şair ve yazar! Bir hayli okuyucusu var.

Sadettin Kaplan, son kitabını benim ismime de imzalamış. NEVA TELİ’nin birinci sayfasındaki ithaf cumlesi aynen şoyle:
“Sadettin Kaplan’dan muhterem ağabeyi, ustadı ve gonul ehli Yavuz Bulent BÂkiler’e, en kalbi hurmet ve muhabbetle!”

Benim, Sadettin Kaplan’dan yaşca buyuk olduğum doğru. Cunku aramızda sekiz yıllık bir fark var. Belki benim şiir kitaplarım, onunkilerden biraz daha fazla yayıldı.

Dort şiir kitabımın baskı sayısı doksan yedi bine ulaştı. Ama yaş buyukluğu ve kitaplarımın fazla satması ne ifade eder?

NEVA TELİ’ni okuduğum zaman gordum ki, Sadettin Kaplan, başca benden buyuk bir şairdir. Ve onun şiirleri, benim şiirlerimi birkac defa tartacak guzelliktedir.

Ziya Paşa’nın ifadesiyle, Sadettin Kaplan, anasından şair olarak doğmuş bir kişi. Şiirin ne demek olduğunu cok iyi biliyor. Once, vezni biliyor, yarım kafiyeyi, tam kafiyeyi, zengin kafiyeyi biliyor. Redifi biliyor. Hece şiirimizi, aruz şiirimizi biliyor. Serbest vezinde başarılı olması hece ve aruz veznini cok iyi bilmesinden kaynaklanıyor. Ortalıkta: Birinci Yeni, İkinci Yeni tafrasıyla yazan cizen birtakım adamlar var. Yazdıklarının hepsinde, bir keciboynuzundaki tat bile yok. Sadettin Kaplan butun o kalabalıklar ustunde soylu-soplu bir şair olarak ayakta! Onun şiirleri ve şair şahsiyeti karşısında onumu ilikleyerek eğiliyorum. Okuyun goreceksiniz. Okuyun! Bana hak vereceksiniz!



Sadettin Kaplan'ın Şiiri

Balacan

Dertlerimi duğumledim tellere
Sazım uşur sızlar aklım balacan
Kışlarımı serdim gurbet ellere
Yazım uşur sızlar aklım balacan

Hasretindir cile cile orduğum
Sılam ırak yollarımız korduğum
Sen değilsin vatan değil gorduğum
Gozum uşur sızlar aklım balacan

Oy balacan
Yazım uşur, gozum uşur, ozum uşur
Sozum uşur, kozum uşur sızlar aklım balacan

Kabul olmaz niyazında gurbedin
Kart karayız beyazında gurbedin
Kan munduran ayazında gurbedin
Ozum uşur sızlar aklım balacan

Yaz gunumde kar yağıyor kar desem
Yarar mısın şu bağrımı yar desem
Vatan desem, sıla desem, yar desem
Sozum uşur sızlar aklım balacan

Guluşum yok dudağımda gullenne
Bakışım yok gozlerimde tullenen
Hasretinle yureğimde kullenen
Kozum uşur sızlar aklım balacan

Oy balacan
Yazım uşur, gozum uşur, ozum uşur
Sozum uşur, kozum uşur sızlar aklım balacan




HABER

BALACAN ŞAİRİ'NE VEFA
24 Nisan 2013

YAŞAYAN CINARLARA SAYGI: SADETTİN KAPLAN ETKİNLİĞİ YAPILDI

Fazıl Karaman'ın hazırlayıp sunduğu Yaşayan Cınarlara Saygı: Sadettin Kaplan etkinliği, Gungoren Belediyesi Erdem Bayazıt Kultur Merkezi'nde yapıldı.

24 Nisan 2013 Saat: 20:30'da yapılan etkinliğe konuşmacı olarak Yusuf Bilge, Muzaffer Doğan, Remzi Alioğlu, Taner Koltuk, M. Nadir Onay, Ramazan Aydın ve Mahmut Cetin katıldı.

Taner Koltuk ve Fazlı Karaman'ın şiir sunumları geceye ayrı bir renk kattı. Sozlerini Sadettin kaplan'ın yazdığı ve Cem Karaca'nın bestelediği Balacan şarkısı da ilgi ile dinlendi.
__________________