Namazda yanlış okumak dort şekilde olabilir:
1- İrÂb hatası, harekelerde ve sukunde olabilir. Mesela şedde hafif okunur, medler kısa okunur veya aksi olur. Mesela, KÂfirun suresini okurken, lekum dinukum yerine lekum dinikum desek namaz bozulmaz. Buna irÂb hatası denir. Ustunu esre okumak, esreyi ustun okumak veya otre okumakla namaz bozulmuş olmaz. Yani dinukum yerine yanılarak dinikum veya dinekum dense namaz bozulmuş olmaz.

[Sonra gelen Âlimler, Arap olmayan Muslumanların, yanlış okuyabileceğini, namazlarının bozulmaması icin ruhsatlar aradılar. İrÂb hatasının namazı bozmayacağına fetva verdiler. Allahu teÂl hic kimseye yapamayacağı işi teklif etmez. Kekeme veya elsağ olanlara [sin harfini, se harfi gibi okuyanlara] da kolaylık gosterilmiştir.]

2- Harflerde yanlışlık yapılır: Harfin yeri değiştirilir veya harf ilave edilir, yahut azaltılır, veyahut harf ileri geri alınır. [Boyle hatalar yapılınca mana bozulursa namaz da bozulur.]

3- Kelime ve cumleler yanlış okunur. [Bunda da mana bozulursa namaz da bozulur.]

4- Durulacak yerde durulmaz. Gecilecek yerde durulur. Bu hatalar namazı bozmaz.

Yanlış okumalarda bozulan ve bozulmayanlara bazı ornekler verelim:

1- (İnnellahe beriun minelmuşrikine ve Resuluhu)deki resuluhu’yu, resulihi diye okumak namazı bozmaz. (Allah ve resulu muşriklerden beridir) demek iken, Resulihi denince, (Allah muşriklerden ve Resulunden beridir) anlamına gelir.

2- (Ve ente hayrul-munziline)’deki son kelimeyi (munzeline) diye okumak da bozmaz. (Sen indirenlerin en hayırlısısın) demek iken, (sen indirilenlerin en hayırlısısın) olur.

3- Nahnu halakna’daki halakna kelimesini halakana diye okumak da bozmaz.

4- (Ve izi'btel İbrÂhime Rabbuhu) deki son kelimeyi Rabbehu okumak namazı bozmaz.

5- (Hatta) kelimesini (atta) şeklinde okumak da bozmaz. (Semi'allahu limen hamideh) derken, nun yerine lam okumak yani (semi'allahu limel hamideh) demek de bozmaz.

6- (İyyÂke na'budu) yu (iyake na'budu) şeklinde okumak, mana değiştiği halde namazı bozmaz. (Halebi)

7- (İhdina's-sırata) lafzını (ihdina'l-sırata) diye okumak namazı bozmaz.

8- RabbilÂlemin yerine RabilÂlemin demek bozmaz. Ya mÂlik yerine ya mÂli deyince, bozulmaz.

9- (Et-tehıyyÂtu) yerine (Tı) ile (eT-TahıyyÂtu) veya (dal) ile (ed-dahıyyÂtu) dense, mana değiştiği halde namaz bozulmuş olmaz. Ed-dahıyyatu kurbanlar anlamına gelir.

10- (Allahumme salli...) derken (sad) yerine (sin) okumak, (Allahumme selli…) demek, bazı Âlimlere gore bozar, bazılarına gore bozmaz. Boyle ifadelerde ihtiyatlı olmak iyi olur.

11- Kaf harfini kef harfine benzeterek okumak veya kef harfini kafa benzeterek okumak namazı bozmaz. Sin harfini sad harfine benzetmek veya sad harfini sine benzeterek okumak da namazı bozmaz. (sad) ile (sin) aynı mahrecden cıkar. Genelde yanlışlık yapılan sad yerine sin, sin yerine sad okumak bozmaz. Mesela (iza cae nasrullahi) lafzını (sin) ile (iza cae nesrullahi) şeklinde okumak ve (Allahus-samed) kelimesini (sin) ile (Allahus-semed) şeklinde okumak da namazı bozmaz.

12- Harf hatalarından şunlar namazı bozar: zel yerine zı, dat yerine zı okunursa namaz bozulur. Zı harfini zel gibi okumak da caiz değildir. (Kul huve'llahu ehad)’i (Kul huve'llahu ehet) şeklinde Dal harfini Te olarak okumak, namazı bozar. (Halebi)

13- Namazda Fatihayı okurken iyyake nabudu yerine, iyya kenabudu demek, namazı bozmaz. Bozar diyen Âlimler de olduğu icin dikkat etmek iyi olur.

14- Bir kimsenin namazda okuduğu, dokuz Âlime gore yanlış olsa, bir Âlime gore doğru olsa, bunun namazı bozuldu denmez. (Tergib-us-salat)

15- Arapca veya tecvid bilmeyen muslumanların, harflerin mahreclerini tam gozetemeyeceğinden yanlış okumalarının af edileceğini yani boyle kılınan namazların sahih olacağını bildiren Âlimler vardır. Bunlara gore harfleri calıştığı halde cıkaramayanların namazları sahih olur. Namaz surelerini tecvidli okumak şart değildir. Harfler mahreclerinden cıkarılırsa duzgun okunmuş olur.

16- Resulullah kelimesinin başına ya gelirse resulallah olur. Abdullah kelimesinin de başına ya gelince, Abdallah olur. Muhammedun resulullah ise, tecvid kaidesine gore, Muhammedur Resulullah olarak okunur. Muhammedun resulullah da dense, Muhammeder resulullah da dense yine namaz bozulmuş olmaz.

17- Namaz kılarken, gayret ettiği halde doğru okuyamayan ve okuduğu ifade kufre duşurucu ise, o kimse kÂfir olmaz. Yanlışlıkla yapılan bir şeyden dolayı namaz kılan muslumana kufre girdin denilmez. Bunların namazlarının sahih olacağını bildiren Âlimler vardır. Unutarak abdestsiz kılan kimse, hic hatırlamazsa o namazı sahih olur, kufre falan da duşmuş olmaz. Kasten bilerek namazla alay icin abdestsiz namaz kılmak kufur olur ki, hicbir musluman da boyle şey yapmaz.

Namaz kılarken kufur işlemek
Sual: S. Ebediyye kitabında, (Ruku tesbihindeki azim kelimesi, Zı ile soylenince Rabbim buyuk demektir. Eğer ince Ze ile soylenirse, Rabbim benim duşmanım demek olur) deniyor. Boyle bilmeden, namazda yanlış okuyan, kufre duşmuş, kÂfir olmuş mu oluyor?
CEVAP
Hayır. Bu kasten yapılmıyor. Allahu teÂlÂnın rızası icin namaz kılana, kÂfir denir mi hic?

Ustunde, su ve erzak yuklu devesini colde kaybeden bir kimse, aclıktan ve susuzluktan oleceğini anlayınca, bir ağacın dibinde uyuyakalır. Uyanınca, devesini geldiğini gorur. Sevinc ve şaşkınlık icinde, dili surcerek, (Ya Rabbi, sen benim kulumsun, ben de senin rabbinim, sana hamdolsun ki devem geldi) der. Peygamber efendimiz bunu, gulumseyerek anlatır. Boyle hatalar kufur olmaz. Bir Âlim şoyle anlatır:

(Bana, su getiren bir talebemin, ayağı kayıp duşse, bardak da kırılsa, ben ona kızar mıyım, yoksa acır mıyım? Hizmet edilirken, yapılan hatalar hoş gorulur. İşte bunun gibi, Allahu teÂlÂya ibadet ederken, yapılan hatalar da, affedilir.)

Demek ki, ibadette, bilmeden yapılan yanlış kufur olmuyor. Bir hadis-i şerif meali:
(Kur’an icin vekil edilen bir melek, Arap olmadığı icin, doğru okuyamayan kimsenin, hatasını duzeltir ve doğru olarak yukseltir.) [Şirazi]

Zı harfini Ze okumak
Sual: Tam İlmihal’de, İbni Abidin’den alınarak, (Rukû tesbihinde Zı ile azîm denir ki, Rabbim buyuktur demektir. Eğer ince Ze ile okunursa, Rabbim duşmanımdır demek olur ve namaz bozulur) deniyor. Azîm, ince Ze ile olursa duşman anlamına mı gelir?
CEVAP
İnce Ze ile soylenince, manası değişiyor. Muncid lugatinde, şiddetli duşman anlamına geldiği yazılıdır.

Sual: Namazda aynı kelime tekrar edilirse, namaz bozulmuş olur mu?
CEVAP
Yanlış okununca, duzeltmek icin tekrar okumak gerekir. Tekrar okuyunca mahzuru olmaz, yani namazı bozmaz.

Sunnet olanı yanlış okumak
Sual: (Sunnet olan bir şeyde, yanlış okuyanın namazı bozulmaz) deniyor, doğru mu? Mesela, (SubhÂne Rabbiyel azîm) derken, manayı bozacak şekilde yanlış okursak, namaz bozulur mu?
CEVAP
Sunnet olan bir şeyde de, yanlış okumakla namaz bozulur. Mesela Arapcada uc Z harfi vardır. Birincisi kalın Zı, ikincisi ince okunan Ze, ucuncusu Zal’dır. Bunların ucu ayrı ayrı soylenir. Rukû tesbihinde, Zı ile azıym denir ki, Rabbim buyuktur demektir. Eğer ince Ze ile azim denilirse, Rabbim benim duşmanımdır demek olur ve namaz bozulur. (Redd-ul muhtar)

KÂfirun suresini okumak
Sual: (KÂfirun suresini okurken yanılan kimse kufre duşer) deniyor. Bilmeden soylenince veya dil surcmesiyle soylenince de mi kufur olur?
CEVAP
Dil surcmesiyle veya bilmeden, namazda kufre duşurucu şekilde bir Âyet okunsa kufur olmaz. Yanılmak ozur olur.

Namazda yanlış okumak
Sual: Bir insan namaz kılarken yanlış okusa, yanlışı kufru gerektirse, sonra donup duzeltse, namazı bozulmuş mu olur?
CEVAP
Hayır, namazı bozulmuş olmaz. Doğrusunu okuyunca namaza devam eder.

Ehad yerine ehat
Sual: Namazda İhlas suresini okurken, ehad yerine ehat denince namaz bozulmuş olur mu?
CEVAP
S. Ebediyye’de, Bezzaziyye kitabından alınarak bozacağı bildirilmektedir.

Kelimeyi bolmek
Sual: Bir kelimeyi bolup ondan sonra gelen kelimenin başına koymak namazı bozar mı?
CEVAP
Kelimenin bolunme durumuna bağlıdır.

Bir kelimeyi ayırıp, ikinci kelimeye birleştirmek, mesela iyyake nabudu yerine iyya kenabudu demek, bir kavle gore bozar. (S. Ebediyye)

Namazda yanlış okumak
Sual: Fatiha suresindeki megdubi kelimesini magdubi diye okumak, mustekım kelimesini mustakim diye okumak namazı bozar mı?
CEVAP
Cok kelime, Latin harfleriyle yanlış yazılıyor. Bunları sesli olarak bilen birinden oğrenmek gerekir. Tarifle olmaz. Megdubi, magdubi diye okunsa mana değişmez. Mustekım kelimesi de oyle. İkinci harfler kalın olduğu icin kalın okunabilir. Mesela mustekıl kelimesi, mustakil diye, vekar kelimesi vakar diye okunsa veya bekara kelimesi bakara olarak okunsa mana değişmez.
__________________