Kaza namazlarını kılıp bir an once farz borcundan kurtulmak lazımdır. Fırsat buldukca kaza namazı kılmalıdır. Hesabın kolay olması icin, sunnetleri kılarken kazaya da niyet edilirse ve aşağıda bildirildiği gibi kılınırsa, bir gunluk kaza namazı kılınmış olur.

Sabah namazının sunnetine vacib diyen Âlimler de olduğu icin sabah namazının sunnetine sunnet diye niyet etmelidir.

Oğle namazının ilk dort rekat sunnetini kılarken, (İlk kazaya kalmış oğle namazının farzını ve oğlenin ilk sunnetini kılmaya) diye niyet edilir. Aynen farz gibi kılınır. Son iki rekatta zamm-ı sure okunsa da olur, okunmasa da olur. Cunku dort rekatlı farz namazların son iki rekatında zamm-ı sure okumakta mahzur yoktur.

Oğle namazının son sunnetini kılarken, (İlk kazaya kalmış sabah namazının farzını ve oğlenin son sunnetini kılmaya) diye niyet edilir.

İkindi namazının sunnetini kılarken de, (İlk kazaya kalmış ikindi namazının farzını ve vaktin sunnetini kılmaya) diye niyet edilir.

Akşam namazının sunnetini kılarken, (İlk kazaya kalmış akşam namazının farzını ve vaktin sunnetini kılmaya) diye niyet edilir ve [akşam namazı gibi] uc rekat kılınır. Uc rekat nafile olmadığı icin, boyle niyet uygun olmaz sananlar var. Peygamber efendimiz, akşamın farzından sonra 2, 4, 6 rekat sunnet kılmıştır. Bir kimse de akşamın farzından sonra herhangi bir namaz kılarsa, bu sunneti yerine getirmiş olur.

Yatsı namazının ilk sunnetini kılarken, (İlk kazaya kalmış yatsı namazının farzını ve vaktin sunnetini kılmaya) diye niyet edilir.

Yatsının son sunnetini kılarken de, (İlk kazaya kalmış vitir vacibi ve yatsının son sunnetini kılmaya) diye niyet ederek uc rekat vitir namazı kılınır. Burada da farzdan sonra, bir namaz kılındığı icin sunnet yerine gelmiş olur.

Boylece bir gunluk kaza namazı kılınmış olur, sunnetler de terkedilmiş olmaz. Bir kişi, boyle kaza kılarken vaktin sunnetine diye niyet etmese de yine sunneti terk etmiş olmaz. Cunku sunnet, vaktin farzından başka bir namaz kılmak demektir. (N. Fıkhıyye)

Kaza namazı her zaman kılınır. Sadece akşama 45 dakika kala, guneş doğduktan sonra 50 dk gecinceye kadar ve oğleye 20 dk kalınca kaza kılınmaz. Bunun haricinde her zaman kaza kılınır.

Cumanın sunnetlerini ve teravih namazını, kuşluk, evvabin, teheccud gibi nafile namazları kılarken de aynı şekilde niyet edilir. Mesela gece kalkan kimse, abdest aldıktan sonra, (İlk kazaya kalan … namazının farzını ve teheccud namazı ve subha namazı kılmaya) diye niyet edebilir.

İstihare namaz, hacet namazı gibi nadiren kılınan istisna nafile namazlarda, kusuf ve husuf namazları cemaatle kılındığı zaman, kazaya niyet edilmez. Bunlar ne namazı ise o niyetle, yani nafile niyetiyle kılınır.

Kaza kılarken erkeklerin ezan ve ikamet okuması sunnettir. Birden fazla kaza namazı kılarken, her defasında ezan okunmasa da olur. İkameti okumalıdır.

Cumanın ilk sunnetini kılarken, (Cumanın sunnetini ve ilk kazaya kalmış oğle [ikindi veya yatsı] namazının farzını kılmaya) diye niyet edilir. Cumanın farzından sonra 10 rekat namaz kılınır. Bunun ilk dort rekatını kılarken, (Cumanın son sunnetine ve ilk kazaya kalmış oğle [ikindi veya yatsı] namazının farzını kılmaya) diye niyet edilir. İkinci dort rekatı kılarken, (Vaktine yetişip kılmadığım son oğle namazının farzını kılmaya) diye niyet edilir ve farz gibi kılınır. Buna zuhr-i ahir namazı denir, mutlaka kılmalıdır. Cuma namazı kabul olmazsa, bu namaz o gunun oğle namazı yerine gecer. Sonra iki rekat daha kılınır, buna da (Vaktin son sunnetini ve ilk kazaya kalmış sabah namazının farzını kılmaya) diye niyet edilir.

Teravih namazını cemaatle kılmak, sunnet-i kifayedir. Yani, cemaatle kılanlar varsa, bu sunnet yerine gelmiş olur. Teravih kılarken, kazaya da niyet etmelidir. (İlk kazaya kalan … namazına ve teravih namazına) diye niyet edilir. Teravih namazı da, bir gunluk kaza namazı da, 20 rekat olduğu icin, bir gunluk kaza kılan, teravihi de kılmış olur. Kaza kılarken, teravih dualarını da bunların arasında okuyabilir.

Camide veya evde, cemaat ile teravih kılındığı zaman, kaza borcu olan veya imamın namazının sahih olduğuna guvenmeyen kimse, namaza yeni başlayanlara onayak olup, onları namaza alıştırmak ve dedikodu, fitne cıkmasını onlemek icin, cemaat ile teravih kılar. Fakat, bu imama uymaz. Niyet etmiş gorunur. Kendisi, yapabilirse kaza kılar. İmam, iki rekatta bir selam veriyorsa, sabah namazı farzlarını, dort rekatta bir selam veriyorsa, diğer farzları kaza etmeğe de niyet eder. Kaza namazına da niyet edince, imamın hareketlerine uyamaz ise, yalnız teravih kılmaya niyet ederek boyle imama da uyar. Fakat, imama uymaya niyet etmeden, imamla birlikte hareket ederek kaza kılmak zor olduğu icin, camiye gitmek zorunda kalan, yalnız teravih kılmaya niyet ederek imama uyar. Şafii’de ise, başka namaz kılan imama uymak caiz olduğu icin, teravih kılan imama uyarak kaza namazı kılabilir; fakat bunun icin Şafii mezhebi taklit edilmez. Ancak Şafii olan, boyle kılabilir..

Alıntı:
Sual: Diğer sunnetleri kılarken kazaya niyet ettiğimiz halde sabahın sunnetini kılarken niye kazaya da niyet etmiyoruz?
CEVAP

Sabahın sunneti, diğer sunnetlere gore cok kuvvetlidir. Bazı Âlimler vacib olduğunu bildirmişlerdir. Bunun icin ozur yokken sabahın sunnetini oturarak veya hayvan uzerinde kılmak caiz değildir. (Durr-ul-muhtar)

Nafileleri ozursuz oturarak kılmak caizdir. Yalnız sabah namazının sunneti bundan mustesnadır. (Merakıl-felah)

Nihaye, Hazain ve diğer kitaplara gore, sabah namazının sunnetinin vacip olduğunu bildiren Âlimler vardır. (Redd-ul-muhtar)

Hadis-i şeriflerde de buyuruluyor ki:

(Sizi atlılar kovalasa da, sabahın iki rekat sunnetini bırakmayın.) [Ebu Davud]

(Vitir ile sabah namazının sunneti bana farzdır.) [İ. Ahmed, Taberani]

(Sabah namazının iki rekat sunneti dunya ve icindekilerden daha hayırlıdır.) [Muslim, Tirmizi, İ.Ahmed]

Hazret-i Aişe validemiz, (Resulullah, sabah namazının iki rekat nafilesine [yani sunnetine] diğer nafilelerden daha cok onem verirdi) buyurdu. (Buhari)

Resulullahın, sabahın farzından once iki rekat nafileden sonra, oğlenin farzından once de dort rekat nafile namaza da onem verdiği bildirildi. (Buhari)

Yukarıda bildirilen sebeplerden dolayı, sabah namazının sunneti yerine kaza kılınmamaktadır.

kaynak: dinimizislam

__________________