Sual: Kur’an-ı kerimi teypten ve hoparlorden okumak ve dinlemek caiz midir?
CEVAP: Caiz değildir. Bu aletlerden, sadece oğrenmek niyetiyle dinlenebilir. Mesela, namaz surelerini bilmeyen, bunlardan oğrenebilir. Bunun haricinde, sevab kazanmak niyetiyle dinlemek caiz olmaz.
Ses cıkaran eğlence Âletleri, davul, dumbelek, zilli maşa, ney, kaval, hoparlor, hepsi birer calgıdır. Calgı, kendiliğinden ses cıkarmaz. Ses cıkarmak, yani kullanmak icin, davul tokmağını gergin deriye vurmak, kavala uflemek, hoparlore soylemek lazımdır. Bunlardan cıkan ses, bu calgıların hÂsıl ettiği sestir. Ufleyen ve soyleyen insanın sesi değildir. Hoparlorden işitilen Kur’an-ı kerim, hoparlorun hÂsıl ettiği seslerdir. Muhyiddîn-i Arabî hazretleri buyuruyor ki: Eshab-ı kiramdan Ebu Hureyre hazretlerinin haber verdiği hadis-i şerifte, (Bir zaman gelir ki, Kur’Ân-ı kerimi mizmarlardan [calgılardan] okurlar. Boyle okuyanlara ve dinleyenlere hic sevab verilmez. Allahu teÂl bunlara lanet eder) buyuruldu. (Musamere)
Mizmar, calgı demektir. Hoparlor de, mizmardır. Bunun gibi, bircok hadis-i şerif, Kur’an-ı kerimin teyp ve hoparlor gibi calgı calınan Âletlerde okunacağını haber veriyor. Hoparlorle Kur’an-ı kerim, mevlid okumak, dinlemek, ibadeti değiştirmek olur, yani bid’at ve gunahtır. (S. Ebediyye)
Bunun gibi sebeplerle, Kur’an-ı kerimi kasetlere, bilgisayara ve cep telefonlarına almamalıdır. Sadece, okumayı oğrenmek icin alınabilir.

HOPARLOR VE CALGI
Sual: Hoparlorden cıkan ses soyleyenin sesi olmadığına, başka ses olduğuna gore, hoparlorden cıkan calgı sesini dinlemek caiz olmaz mı?
CEVAP: Hoparlor de calgıdır. Yani calgıyı kim soylerse soylesin, caiz olmaz. Calgı, kendiliğinden ses cıkarmaz. Ses cıkarmak yani kullanılmaları icin, davula vurmak, kavala uflemek ve hoparlore soylemek gerekir. (S. Ebediyye)
Sual: Telefonla boşamak, yemin etmek, vekÂlet vermek gibi şeyler gecerli oluyor da, aynı ses ve nakil olması sebebiyle nicin namazda hoparlordeki ses imamın sesi olmuyor?

CEVAP: Telefonda, radyoda ve hoparlorde, hem soyleyenin sesi var, hem de elektrikle mıknatısın hÂsıl ettiği metalik ses var. Bu iki ses birbirine cok benzese, hic ayırt edilmese de birbirinin aynı değildir. Birisi asıl, diğeri bunun benzeridir. Sinema ve televizyonda hareket eden şekiller, resimler gibidir. Hic kimse, bu resimler, kendilerini meydana getiren asıllarının aynıdır diyemez. Boşanmada, zekÂt vermede, yazışmalarda vasıta, arac kullanmak, yani bu işleri bir vekile de yaptırmak caizdir. Telefonla hoparlor, mektup gibi arac olduğu icin caiz olmaktadır. Mektupla, boşama, vekÂlet caiz olur. Ezanda, namazda ve Kur’an-ı kerim okumada, dinlemede, bizzat kendisinin bu işleri yapması şarttır. Başkası yapsa kendisi yapmış sayılmaz. Mesela bir kimsenin namaz kılışı kameraya alınsa, bu film gosterilse o kişi namaz kılmış olmaz. Birisine, (Git, okunan Kur’an-ı kerimi dinle) denilse, o da dinlese, gonderen bizzat dinlemiş olmaz.
Namazda, o namazı kılan imam ve muezzinin sesinden başka sese uymanın caiz olmadığı butun fıkıh kitaplarında yazılıdır. Onun icin zekÂtla namaz birbirinden ayrılır. Din kitaplarımızda deniyor ki:
Toprağa konan kucuk bir karpuz cekirdeğinden, kocaman bir karpuz meydana geliyor. Bu karpuz o cekirdek değildir. Cekirdek curuyup, yok olmuştur. Hoparlorun mikrofonuna soylenen soz de, yok olmakta, başka ses hÂsıl olmaktadır. Yani, hoparlorun sesi, insan sesine cok benzediği halde, insan sesi değildir. Muezzinin sesi, hoparlore verilince, elektrik ve mıknatısın hÂsıl ettiği bir ses haline donuşuyor. Duyulan ses, imamın, muezzinin sesi değil, elektrik ve mıknatısın hÂsıl ettiği sestir. Bu sese ezan denmez. Ancak salih Musluman olan erkeğin kendi sesiyle okuduğuna ezan denir. Hatta kendi sesi olsa da, fasığın, cocuğun veya kadının okuduğuna da ezan denmez. İbadetlere faydalı şeyler ilave ediyoruz demek cok yanlıştır. İslam Âlimleri, kendiliklerinden bir değişiklik yapmazlar. Yapılan değişikliğin bid’at olup olmadığını anlarlar. Hoparlorun sunnet olmadığı, bid’at olduğu meydandadır, cunku Peygamber efendimiz, (İbadetleri bizim gibi yapmayan, bizden değildir) buyuruyor. (S. Ebediyye)

Kaynak:M.Ali Demirbaş'ın 17,18/05/2010 tarihli koşe yazıları
__________________