Dînin; aşk, vecd, huzur ve lezzet ile yaşanabilmesi icin, Kur’Ân ve Sunnet’in hayatın her safhasına yaygınlaştırılması zarûrîdir. Boyle bir rûhÂnî tekÂmul icin en muhim vesîle de, kalbin “muhabbet” ile donanmasıdır. Zira muhabbet; itaati ve fedakÂrlığı beraberinde getirir. Gonuller arasındaki mÂnevî cereyan hattı da, ancak muhabbet sÂyesinde tesis edilebilir.

SahÂbe-i kiramdan Enes bin MÂlik d anlatıyor:

Rasûlullah J Efendimiz’e bir adam geldi ve:

“–YÂ RasûlÂllah! Kıyamet ne zamandır?” diye sordu. Efendimiz J :

“–Kıyamet icin ne hazırladın?” buyurunca o da:

“–Allah ve Rasûlu’nun muhabbetini…” cevabını verdi.

Bunun uzerine Rasûlullah J Efendimiz:

“–Oyleyse sen sevdiğinle beraber olacaksın.” buyurdular.

Enes d bu rivÂyetin devamında der ki:

“İslÂm’a girmekten başka hicbir şey, bizi AllÂh’ın Nebîsi’nin; “Oyleyse sen, sevdiğinle beraber olacaksın.” sozu kadar sevindirmemiştir. İşte ben de AllÂh’ı ve Rasûlu’nu, Ebû Bekir’i ve Omer’i seviyorum. Her ne kadar onların yaptıklarını yapamadıysam da, onlarla beraber olmayı umîd ediyorum.” (Muslim, Birr, 163)

Rasûl-i Ekrem J Efendimiz’i, O’na duyduğumuz aşk nisbetinde ve O’na yakınlaşabildiğimiz olcude tanıyabiliriz. Cunku aşkın seviyesi kadar, Âşık ile mÂşuk arasında bir hissiyat benzerliği yaşanır. “Kişi sevdiği ile beraberdir.” (BuhÂrî, Edeb, 96) hadîsi de bu kalbî beraberliği ifÂde eder. Yani seven, sevgisi nisbetinde sevdiğine benzemeye, onun şahsiyetinden hisse almaya başlar. Rasûlullah J Efendimiz’den elde etmemiz gereken en muhim mÂnevî tahsil de, ic dunyamızı O’nun gonul dokusundaki hissiyÂt ile muşterek hÂle getirebilmektir.

HZ. EBÛ BEKİR’İN GONUL GOZUYLE…

Muhabbetin zirveleşmesi neticesinde gercek dostluk meydana gelir. İnsanlık icinde Efendimiz J ile gercek dostluğun zirvesinde, hic şuphesiz ki Ebû Bekir d yer almaktadır. Hazret-i Sıddîk, Peygamber Efendimiz’le kalbî beraberliği zirve seviyede yaşadığı icin, malını, canını, her şeyini O’na fed etmiştir. O’nun uğrunda cÂn u gonulden fedakÂrlık yapabilmek, kendisi icin en buyuk saÂdet vesîlesi olmuştur. Nitekim bu muhabbet ufku sebebiyle, şoyle buyurmuştur:

“Bana dunyadan uc şey sevdirildi:

–Rasûlullah J Efendimiz’in yuzune bakmak,

–Kızımın O’na zevce olması ve

–Malımı O’nun yolunda harcamak.”

Yani Hazret-i Ebû Bekir’in her şeyini Allah ve Rasûlu uğruna bezletmesi, onun îman lezzetini zirveleştirdi. Yine Ebû Bekir d Peygamber Efendimiz J ile oyle bir rÂbıta hÂlindeydi ki, O’nu vefÂtından sonra bile her an gonlunde yaşatıyor, Âdeta O’nun nefesini hissedip hissettiriyordu. Bu hÂlin bir misÂlini Ebû Hureyre d şoyle nakleder:

“Bir gun Ebû Bekir d minbere cıktı ve:

«–Biliyorsunuz ki Rasûlullah J gecen sene aranızda şu benim durduğum gibi durmuştu...» dedi. Sonra gozlerine yaşlar hucûm etti. Sonra bu sozunu tekrarladı, fakat yine hıckırıklar boğazında duğumlendi. Ucuncu kez tekrarladığında, yine kendini tutamayarak ağladı.” (Bkz. Tirmizî, DeavÂt, 105)

İşte bu Âşık sahÂbînin, Efendimiz J ile kalbî beraberlik hÂlini bilen Ârif gonuller de her fırsatta ondan istifÂdeye calışıyor, Efendimiz’in hÂtıralarıyla, O’na olan hasretlerini bir nebze olsun teskîn etmeye calışıyorlardı:

AshÂb-ı kiramdan Ber bin Âzib d babasının her fırsatta, Allah Rasûlu’ne Âit bir hÂtırayı dinleyebilme iştiyÂkını şoyle anlatır:

“Ebû Bekir d babamdan bir semer satın aldı ve onu evlerine kadar goturuvermemi ric etti. Babam ise:

«–Hayır! Muşrikler peşinizde sizi ararken Rasûlullah J ile Mekke’den Medîne’ye nasıl hicret ettiğinizi anlatmadan olmaz.» dedi. Ebû Bekir d da hicret yolculuğunu anlattı.” (Bkz. BuhÂrî, AshÂbu’n-Nebî, 2; Ahmed, I, 2)

Yine Hazret-i Ebû Bekir’in şu sozleri, Peygamber Efendimiz J ile kalbî beraberlik ufkunu ne guzel aksettirir:

“Rasûlullah J Efendimiz’i sevmek, riyÂzat ve mucÂhededen, Allah yolunda kılıc sallamaktan daha ustundur.” (Bağdadî, TÂrihu BağdÂd, VII, 161)

Nitekim bunun sayısız misÂli, Bedir, Uhud ve Hendek’te gorulmuştur.

CANDAN AZİZ MUHABBET…

AshÂb-ı kirÂm, Rasûl-i Ekrem J Efendimiz’e muhabbette oyle zirveleşti ki, butun varlığını O’nun yolunda fed etmeyi canına minnet bildi. Bunun en muşahhas misallerinden birkacı, Uhud gunu İslÂm ordusunda meydana gelen kısa sureli cozulme esnÂsında yaşanmıştı. Meydana gelen kargaşayı fırsat bilen bir grup bedbaht muşrik, sırf Allah Rasûlu’nu hedef alarak şiddetli bir saldırıya gecti. MuhÂcir ve Ensar’dan bir kısım sahÂbîler, Allah Rasûlu’nu korumak icin etrÂfını sardılar; bu uğurda gerekirse şehîd olmak uzere sozleştiler ve Efendimiz’e:

“–Yuzum, yuzunun onunde siper; vucûdum, Sen’in vucûduna fedÂdır! AllÂh’ın selÂmı her dÂim Sen’in uzerine olsun! Hicbir zaman yanından ayrılmayız.” diyerek akitte bulundular. Var gucleriyle son nefeslerine kadar savaştılar.

(İbn-i Sa’d, II, 46; VÂkıdî, I, 240)

Ebû Talha d yayını cok sert ceken bir okcu idi. Uhud gunu îman heyecanı icinde harb ederken elinde iki-uc yay kırılmıştı. Allah Rasûlu J yanından ok torbası ile gecen herkese:

“–Ok torbanı Ebû Talha’nın yanına boşalt!” emrini veriyordu. Efendimiz J onun arkasından muşriklere bakmak icin başını kaldırdıkca Ebû Talha:

“–Anam-babam Sana fed olsun y RasûlÂllah! Başını kaldırma! Belki muşrik oklarından biri isÂbet eder. Benim goğsum Sen’in goğsune siper olsun. Sana dokunacak olan, bana dokunsun!” derdi. (BuhÂrî, MeğÂzî, 18)

Sa’d bin Ebî Vakkas d da, Fahr-i KÂinÂt J Efendimiz’in yanında muşriklere durmadan ok yağdırıyor, Varlık Nûru Efendimiz de Sa’d’ın bu candan fedakÂrlığı karşısında:

“–At y Sa’d! Babam ve anam sana fed olsun!” buyuruyordu. Bu buyuk iltifÂta şÃ‚hid olan Hazret-i Ali d gıpta icinde şoyle demiştir:

“Ben, Nebî J Efendimiz’in Sa’d hÂricinde hic kimseye; «Babam ve anam sana fed olsun!» dediğini duymadım.” (Tirmizî, Edeb 61, MenÂkıb 26; Ahmed, I, 92)

Peygamber Efendimiz J Uhud Gazvesi’nin sonunda, cok sevdiği sahÂbîlerinden Sa’d bin Rebî’nin durumunu ozellikle merak etmişti. AshÂbından birini harp meydanına gonderip onu aramasını emretti. SahÂbî, Hazret-i Sa’d’ı ne kadar aradıysa da bulamadı. Artık geri donecekti ki son bir umitle:

“–Ey Sa’d! Beni Rasûlullah J gonderdi. O, senin sağ mı, yoksa şehîd mi olduğunu haber vermemi emretti!” diye seslendi.

O sırada son anlarını yaşayan ve cevap verecek mecÂli kalmamış olan Sa’d d kendisini Allah Rasûlu’nun merak ettiğini duyunca butun gucunu topladı ve:

“–Ben, artık oluler arasındayım!” diyebildi. Derhal Hazret-i Sa’d’ın yanına koşan sahÂbî, onu, vucûdu kılıc darbeleriyle delik-deşik olmuş bir vaziyette buldu. Ve ondan ancak fısıltı hÂlinde şu son sozlerini dinledi:

“–VallÂhi gozleriniz kımıldadığı muddetce, Rasûlullah J Efendimiz’i duşmanlarından korumaz da başına bir musîbet gelmesine mahal verirseniz, sizin icin Allah katında ileri surulebilecek hicbir mÂzeret yoktur!” (Muvatta, CihÂd, 41; HÂkim, III, 221/4906; İbn-i HişÃ‚m, III, 47)

Peygamberler Sultanı J Efendimiz’e hayatında iken yapılmış olan saldırılar, farklı şekil ve kisvelere burunerek kufrun kirli eli ve zehir kusan diliyle gunumuzde de zaman zaman gorulmektedir. Vaktiyle sahÂbe neslinin canları pahasına Allah Rasûlu’ne siper olmaları, bugun bizler icin, Efendimiz’in kudsî mîrÂsına sahip cıkma husûsunda gostermemiz gereken hassÂsiyeti ifÂde etmektedir. Bu hassÂsiyet, ummet-i Muhammed olarak boynumuzun borcudur.

Unutmayalım ki peygamberler, dunyevî bir miras bırakmazlar. Rasûlullah J Efendimiz’den ummetine kalan asıl mîras, O’nun şahsiyet, kimlik ve takvÂsıdır. O’nun en buyuk emÂneti de, Kur’Ân-ı Kerîm ve Sunnet-i Seniyye’dir. Bu mîrÂs ve emÂnete sahip cıkmak; O’nun ahlÂkıyla ahlÂklanarak takv hayatı yaşamak ve O’nu her zaman ve mekanda O’na yakışan bir vakar ile temsil etmekle mumkundur. Bu hÂlin bizler icin bir takv imtihanı olduğunu unutmamak gerekir.

Rasûlullah J Efendimiz’in rûhunda, ummetinin derdiyle Âdeta bir mahşer kaynamıştır. O’nun, hayatı boyunca insanlığın kurtuluşu icin cırpınması, vefÂtından sonra da kabrinde ilk Sûr ufleninceye kadar ummeti icin Rabbine yalvarması karşısında O’na şukran hisleriyle dolmayacak bir vicdan duşunulemez.

O, ummetine daima muhabbet tevzî etti. Dertlilerin dert ortağı oldu. MÂtemlerin civÂrında, muhtacların yanıbaşında bulundu. Boylece -AllÂh’ın lutfuyla- kendisini canından cok seven bir sahÂbe toplumu yetiştirdi.

Bizlere O’nun bu nezih hÂlinden gelen mesaj şudur: “Problemini cozduğumuz insan ve muhabbet tevzî ettiğimiz toplum bizimdir.”

İşte boyle bir muhabbet ikliminde yetişen ashÂbın Peygamber Efendimiz’e; “Anam-babam, canım Sana fed olsun y RasûlÂllah” diyerek fedÂ-yı cÂn etmeleri, onlar icin en buyuk lezzet hÂline geldi. Bu hÂlin sayısız misallerinden biri, Recî Vak’ası’nda yaşanmıştır.

Allah Rasûlu J İslÂm’ı oğretmek uzere civar kabîlelere muallimler gonderirdi. Adal ve Kare kabîleleri de muallim istemiş ve on kişilik bir heyet yola cıkmıştı. Fakat kÂfile tuzağa duşuruldu, muallimlerin sekizi şehîd, ikisi de esir edildi. Esir duşen Hazret-i Zeyd ve Hazret-i Hubeyb, teslim edildikleri Mekkeli muşrikler tarafından şehîd edildi. Şehîd edilmeden evvel Hazret-i Hubeyb’e:

“–Hayatının kurtulmasına karşılık, senin yerinde Peygamber’inin olmasını ister miydin?” denildi. Hubeyb J suÂli soran Ebû SufyÂn’a acıyarak baktı ve:

“–Benim, coluk-cocuğumun arasında olup Peygamber’imin burada olmasını istemek şoyle dursun, benim olumden kurtulmama karşılık O’nun şu an bulunduğu yerde ayağına diken batmasına bile asl gonlum rÂzı olmaz.” dedi.

Bu eşsiz muhabbet manzarası karşısında Âdeta donakalan Ebû Sufyan:

“–Hayret doğrusu! Ben, dunyada Muhammed’in ashÂbının O’nu sevdiği kadar, birbirini seven iki kimse daha gormedim.” dedi. (VÂkıdî, I, 360; İbn-i Sa’d, II, 56)

Rasûlullah J Efendimiz’in hayatını insaf nazarıyla tedkik ve tahlil eden bircok gayr-i muslim bile, duyduğu hayranlığı gizleyememiştir. Batılı yazar Thomas Carlyle, bu hakîkati şoyle îtiraf etmiştir:

“Başında tac bulunan hicbir imparator, kendi eliyle yamadığı hırkayı giyen Hazret-i Muhammed kadar sevgi ve saygı gormemiştir.”

Zira Efendimiz’i gercek mÂnÂda tanıyıp O’ndan lÂyıkıyla istifadenin yegÂne şartı, O’na muhabbet ve hurmet gostermektir. Bu bakımdan ashÂbın gonlunde de hicbir sevgi, Allah ve Rasûlullah sevgisinin onune gecmedi. Ne mal-mulk, ne coluk-cocuk, ne de can sevgisi… Zira bunların hepsi dunyada kalacak, Allah ve Rasûlu’nun sevgisi ise, ebedî saÂdetin gonul sermÂyesi olacaktır.

ALLÂH’I SEVİYORSANIZ…

Hasan-ı Basrî Hazretleri nakleder ki:

“SahÂbe-i kirÂm, Rasûlullah J Efendimiz’e:

«–Ey AllÂh’ın Rasûlu! Bizler Allah TeÂlÂ’yı cok seviyoruz. LÂkin bize, AllÂh’ın ZÂt’ını gercekten sevmenin alÂmetini bildirseniz.» dediler.

Bunun uzerine Allah TeÂlÂ; «(Rasûlum!) De ki: Eğer AllÂh’ı seviyorsanız bana uyunuz ki Allah da sizi sevsin ve gunahlarınızı bağışlasın. Allah son derece bağışlayıcı ve esirgeyicidir.» (Âl-i İmrÂn, 31) Âyet-i kerîmesini indirdi.” (Bkz. Taberî, CÂmiu’l-BeyÂn, nr. 6845, 6846)

Yani kulu AllÂh’ın muhabbetine erdirecek olan, Hazret-i Peygamber J Efendimiz’dir. Zira Hazret-i Peygamber’e muhabbet, AllÂh’a muhabbet; O’na itaat, AllÂh’a itaat; O’na isyan da AllÂh’a isyan mÂhiyetindedir.

AlÂeddîn-i Konevî Hazretleri, Rasûlullah J Efendimiz’e uymak ve O’na hurmette kusur etmemek icin şu hususları talebelerine şart koşmuştur:

1. RasûlullÂh’ın mubÂrek isimleri gectikce salÂt u selÂm getirmek.

2. Kabr-i şerîfleri ziyÂret edildiğinde, huzûrunda sesi yukseltmemek ve edebi muhÂfaza etmek.

3. RasûlullÂh’ın haremi olan Medîne-i Munevvere’ye tÂzim ve hurmet gostermek ve Medîne-i Munevvere ehline ikramda bulunmak.

4. Rasûlullah J Efendimiz’in mubÂrek sozlerinden ve işlerinden bildirilen bir şeye, O’nun şÃ‚nını hafife alacak bir şeyle mukÂbele etmekten sakınmak. MeselÂ, Rasûlullah J falanca şeyi severdi, denildiğinde, bizim kalbimizde de hemen onu sevmeye karşı bir guzellik ve hoşluk hissi uyanması.

5. Kur’Ân-ı Kerîm ve hadîs-i şerîf kitaplarının uzerine, herhangi bir kitap veya eşya koymamak.

6. Allah TeÂlÂ’nın veya Rasûlullah J Efendimiz’in isimlerinin bulunduğu bir kÂğıdı atmamak ve yırtmamak. Hatt butun İslÂmî kitaplara hurmet gostermek gerekir. Bunlar artık kullanılmayacak ise, ya ciğnenmeyecek bir yerde toprağa gommek ya da yakmak lÂzımdır.

SALEVÂT-I ŞERÎFE

Seven, sevdiğini sevgisi nisbetinde taklid eder, O’nu gonlunden cıkarmaz, dilinden duşurmez. Efendimiz J ile boyle bir kalbî irtibÂtın en muhim alÂmeti, O’nu salevÂt-ı şerîfelerle yÂd etmektir. Zira bunun zıddı, mÂnevî bir husran sebebidir. Nitekim Rasûlullah J Efendimiz şoyle buyurmuştur:

“Yanımda anıldığım kişi bana tam bir salÂt u selÂm getirmezse o benden değildir, ben de ondan değilim. AllÂh’ım! Benimle alÂkasını devam ettirenle Sen de alÂkanı devam ettir. Benimle alÂkasını kesenle Sen de alÂkanı kes.” (Deylemî, el-Firdevs, III, 634)

Diğer hadîs-i şerîflerinde de Efendimiz J şoyle buyurmuşlardır.

“Cimri, yanında adım anıldığı hÂlde bana salÂt u selÂm getirmeyen kimsedir.” (Tirmizî, DeavÂt, 100)

“Kim bana salÂt u selÂm getirmeyi unutursa cennetin yolunu şaşırır.” (İbni MÂce, İkÂmet, 25)

İşte salevÂt-ı şerîfe bu kadar muhimdir. Hatt namaz kılarken her TahiyyÂt’ta Rasûlullah J Efendimiz’e: «•» diyerek selÂm vermemiz emredilmiştir. Namazda iken bir beşere selÂm vermek, namazı bozacak bir durum olduğu hÂlde, Allah TeÂlÂ, Rasûlu’ne selÂm vermeyi namazın vÂcip bir ruknu kılmıştır.

İmam GazÂlî Hazretleri der ki:

“Namazın teşehhudunde Peygamber Efendimiz’in sûretini ve kerîm şahsını kalbinde hazır eyle! «•» de! Emîn ol ki, senin selÂmın Allah Rasûlu’ne ulaşır ve O, sana daha guzel bir cevap ile karşılık verir.” (İhyÂu Ulûmi’d-Dîn, I, 224)

HÂlid-i BağdÂdî Hazretleri, ŞihÂb bin Hacer el-Mekkî’den şunları nakleder:

“Namazda okunan TahiyyÂt’ın «•» cumlesinde Peygamber Efendimiz’e hitÂb edilmektedir. Sanki bu, Allah TeÂlÂ’nın namaz kılan ummetinden Efendimiz’i haberdar kılmasına işÃ‚ret etmektedir. Bu şekilde Efendimiz J namaz kılanların yanında hazır bulunup kıyÂmet gununde onların lehine en fazîletli amelleri ile şÃ‚hitlik edecektir. Ayrıca O’nun mÂnen hazır olduğunun hatırlanması, gonulde huşû ve hudûun artmasına vesîle olur.”1

PEYGAMBER MUHABBETİNDE

OSMANLI ZARÂFETİ

Kur’Ân ve sunnete derin bir muhabbet ve itaatle temÂyuz ederek altı yuz yıl İslÂm’ın sancaktarlığını îf eden ve dunyaya İslÂm’ın guler yuzunu gostererek hak ve hukuk tevzî etme şerefine nÂil olan mubÂrek ecdÂdımız Osmanlı’nın, Peygamber Efendimiz’e karşı sahip olduğu gonul hassÂsiyetleri, meydana getirdikleri yuksek medeniyetten daha muhteşemdir.

Her Peygamber Âşığının yakından gormek icin can attığı Peygamber Efendimiz’in kabr-i şerîfinin uzerine ilk kubbeyi Memluk SultÂnı Kayıtbay inşÃ‚ ettirmiştir. Mescidin yıpranan yerlerinin tamiri ve bugunku yeşil kubbeyi inşÃ‚ ettirme şerefi ise Osmanlı Sultanlarından II. Mahmud’a nasîb olmuştur.

II. Mahmud, kubbenin yenilenmesi soz konusu olunca İstanbul’dan işinin ehli mimar ve ustalar gonderir. Bu mimar ve ustalar, Peygamber J Efendimiz’in makÂmının uzerindeki kubbenin tamirÂtını nasıl yapmaları gerektiği husûsunda once derin derin duşunurler. Cunku mevcut kubbenin uzerine cıkılacak ve tuğlalar sokulerek yeniden inşÃ‚ edilecektir. Peygamberler Sultanı J Efendimiz’in rûhÂniyetini rahatsız edecek en ufak bir kabalığa veya edebe mugÂyir bir harekete mahal vermeden bu nÂzik vazîfe yerine getirilecektir. Yaptıkları istişÃ‚renin sonunda şu karara varırlar:

“Biz bu inşaat esnÂsında hic dunya kelÂmı konuşmayalım. Mesel tuğla istediğimizde «•/ Allah!», su ibriğini istediğimizde «• / Bismillah!», cekic istediğimizde «• / L ilÂhe illÂllah!» diyelim…

İşte Kubbe-i Hadr / Yeşil Kubbe, boyle bir zikir meclisi rûhÂniyeti icinde, buyuk bir tÂzîm ve hurmetle inşÃ‚ edildi. Ayrıca Mescid-i Nebevî’nin tamirinde vazîfe alan ustalar, her taşı abdestli olarak ve besmele ile yerine koydular. Hatt bir civi cakmak îcÂb ettiğinde, gurultu cıkarmasın diye cekiclerine kece bağladılar.

18. asrın sonlarında Derviş Ahmed PeşkÂrîzÂde tarafından kaleme alınan “Tayyibetu’l-EzkÂr” isimli hÂtıratta, Ravza-i Mutahhara’da gozetilen edep, hurmet ve nezÂket şoyle nakledilmektedir:

“Yatsı namazı kılınıp cemaat gittikten sonra, Ravza vazîfelileri olan ağalar ellerine birer fener alıp Harem-i Şerîf’i koşe koşe gezer ve BÂbu’s-SelÂm’a gelip kapıyı kapatırlar. Eğer iceride bir kimse gorurlerse; « • / Bismillah!» diyerek dışarı cıkmasını işÃ‚ret ederler. Zira Harem-i Şerîf’te dunya kelÂmı olmaz. Eğer Hucre-i Şerîf’te bir kimse olursa, ona da; «•/ L ilÂhe illÂllah! » diye seslenirler.

Guneşin doğmasına uc saat kala, (yani teheccud vakti girince) muezzinlerin reisi kapının dışında bir kere; «• / L ilÂhe illÂllah!» diye nid eder. İcerideki nobetciler bunu duyunca; «• / Muhammedu’r-Rasûlullah…» diye seslenirler ve sonra kapıyı acarlar.”

Şuphesiz ki ecdÂdımızın butun bu zarÂfet ve nezÂketinden almamız gereken dersler bulunmaktadır. Bunlardan biri de, bilhassa Hac veya Umre’ye gidip Peygamber Efendimiz’i ziyÂret edenlerin, orada dunya kelÂmı etmeyip boş sozleri terk etmeleri, dillerini ve gonullerini zikrullÂh ile yıkamaları, sukûnet ve edep icerisinde, salevÂt-ı şerîfelerle huzûr-i RasûlullÂh’a yuz surmeleri gerektiğidir.

Yakın donem KÂdirî şeyhlerinden, Medîne-i Munevvere ehli ZiyÂeddin Efendi, o mubÂrek makÂma gelenlere şu nasihatte bulunurlardı:

“Buraya gelen kimse, ayak ucuna bakarak Ravza’ya girmeli ve ayak ucuna bakarak evine, istirahatine donmelidir.”

Yani carşı-pazarın dunya telÂşıyla meşgul olarak gonlundeki rûhÂniyeti bozmamalı, orada hangi makamda bulunduğunu hatırından cıkarmamalıdır.

EcdÂdımızın Hazret-i Peygamber J Efendimiz’e olan hurmet ve tÂzîminin diğer bir misÂli de şudur:

II. Abdulhamid Han, İstanbul’dan Medîne-i Munevvere’ye uzanan bir tren yolu yaptırmış ve istasyonlarını da Peygamber Efendimiz’in seferlerinde konakladığı yerlere inşÃ‚ ettirmiştir. Ayrıca Medîne tren istasyonunu Nebiyy-i Muhterem J Efendimiz’in rûhÂniyetini rahatsız etmemek icin Ravza’dan yaklaşık 2 km. uzağa yaptırmış ve Medîne icerisinde bulunan butun raylar, -uzerinden vagonlar gectikce gurultu cıkarmasınlar diye- kece ile kaplanmıştır.

Osmanlı’nın bu mukaddes beldelere yaptığı her hizmet, ŞÃ‚ir NÂbî’nin;

“Sakın terk-i edebden kûy-i Mahbûb-i HudÂ’dır bu…” na’tinde dÂvet ettiği edep, hurmet, muhabbet ve hassÂsiyetin muşahhas birer ifÂdesi mÂhiyetinde idi.

Mukaddes beldelerde Allah Rasûlu’ne hurmet ve muhabbetin en mustesn numûnelerini sergileyen ecdÂdımız, kendi memleketlerinde de Harameyn’in rûhÂniyetini taşıyan bir bÂd-ı sab misÂli, pek cok guzelliği orf hÂline getirmişlerdir.

Allah Rasûlu’ne muhabbeti ve dolayısıyla îman heyecanını zinde tutmak gÂyesiyle, cÂmilerde icÂzetli kimseler tarafından cemaate uc kitabı okumak bir orf hÂline getirilmişti. Bu uc kitaba -hurmeten- “şerîf” sıfatı verildi. Bunlar; BuhÂrî-i Şerîf, ŞifÂ-i Şerîf ve Mesnevî-i Şerîf idi.

Temelinde Kur’Ân’a hurmet ve tÂzîmin bulunduğu Osmanlı’nın, “mukaddes emanetler”i Âdeta baş tÂcı etmesi de eşsiz bir muhabbet numûnesidir. Yine Osmanlı, Allah icin savaşan her askerine “Mehmetcik” adını vererek onların her birine kendi imkÂn ve istîdatları dÂhilinde bir “Muhammed” olabilme idealini telkin etmiştir.

Ayrıca Osmanlı’da Mevlid kandilleri de apayrı bir ihtişam icinde kutlanmıştır. Efendimiz’e Âit bir sakal-ı şerîf, Medîne-i Munevvere’den hurma, Mekke-i Mukerreme’den Zemzem getirilir, Efendimiz’in hÂtıralarından teberruk coşkusu icinde o kandiller ihy edilirdi. Mevlid-i şerîfin, kutlu doğumu tasvîr eden velÂdet bahrinde, butun cemaat hurmeten ayağa kalkar, Âdeta Efendimiz J o an teşrîf ediyormuşcasına bir vecd icinde hep birlikte salÂt u selÂmlar okunurdu…

Ne ibretlidir ki Osmanlı, selÂtîn cÂmilerde daima bir “Âm muezzin” bulundurmaya da itin gostermiştir. Nitekim yakın zamana kadar Suleymaniye, FÂtih gibi cÂmilerde bunların orneklerine rastlanmakta idi. Bu husus, ekseriyetle sıradan bir tesÂduf zannedilip pek de uzerinde durulmaz. HÂlbuki bunun temelleri t asr-ı saÂdete dayanıyordu. Zira Mescid-i Nebevî’de BilÂl-i Habeşî’nin yanı sıra Rasûl-i Ekrem J Efendimiz’in diğer bir muezzini de, Âm sahÂbî Abdullah ibn-i Umm-i Mektûm d idi.

İşte Allah Rasûlu’nun bu azîz hÂtırasını yaşatmak ve sunnetini ihy etmek gÂyesiyle ecdÂdımız da yakın zamana kadar buyuk selÂtîn cÂmîlerde, Âm bir muezzin bulundurma nezÂketi gostermişlerdir.

Şuphesiz ki butun bu edep ve incelikler, Osmanlı’nın hicbir millete nasîb olmamış bir ihtişamla altı asır pÂyidÂr olmasının mÂnevî istinadlarındandır.

CenÂb-ı Hak, ecdÂdımızın gonul inceliklerini bizlere de nasîb eylesin! Efendimiz J ile kalbî irtibÂtımızı dÂim kılsın! O’nun sunnetini, hayatımızın mihveri eylesin! Habîbi hurmetine bizleri af ve merhametine nÂil kılsın…

Âmîn!
__________________