Ta'dîl-i ErkÂn Nedir?

Ta'dîl-i ErkÂn, rukunleri doğru yapmak demektir. Namazda ta'dîl-i erkÂn ise, namazın kıyÂm, rukû', sucûd gibi her bir ruknunun sukûnet, vekar ve itmi'nÂn icinde yerine getirilmesi, acelecilik ve cabukluk gosterilmemesi demektir. Mesel rukû'dan kalktığında vucud dimdik hÂle gelmeli, en az bir kere "subhÂne rabbiye'l-azîm" diyecek kadar ayakta durup ondan sonra secdeye varmalıdır. Her iki secde arasında da boyle bir tesbih miktarı durmalıdır. Yoksa rukû'dan tam doğrulmadan secdeye varmak, birinci secdeden sonra tam doğrulmadan ikinci secdeye gitmek ta'dîl-i erkÂn'a zıddır.

Ta'dîl-i ErkÂn'ın Hukmu Nedir?

Namazda ta'dîl-i erkÂna dikkat etmek, Ebû Yûsuf'a gore, namazın bir ruknudur. Bu sebeble farzdır. Riayet edilmemesi hÂlinde namaz fÂsid olur, yeniden kılınması gerekir.

İmam-ı A'zam ve İmam-ı Muhammed'e gore ise, vÂcibdir. Buna gore, namazda ta'dîl-i erkÂna riayet edilmemesi hÂlinde sehiv secdesi gerekir. Fakat boyle bir namazı yeniden kılmak daha evlÂdır, daha iyidir. Boylece ihtilÂftan da kurtulunmuş olur.

* Nitekim, herhangi bir ruknu yapılırken kerÂhet işlenen bir namazı, her zaman yeniden kılmak en iyisidir. Namazın bir ruknunde birden fazla kerÂhet işlenmişse, bu namazın yeniden kılınmasının vÂcib olduğu kanaatında olan Âlimler de vardır.

Ta'dîl-i ErkÂna Riayetin Luzumu:

Namazı mumkun olduğu kadar itidal uzere kılmak, acele etmekten sakınmak gerekir. Cunku acele ederek, rukunlerini tam yerine getirmemek, ta'zîme ve ÂdÂba aykırıdır.

Namaz mu'minin mi'rÂcı, gozunun nûru, kalb ve ruhunun surûrudur. İnsanın Allah'a en yakın olduğu boyle bir ibÂdet hÂlini bir yuk kabûl edip onu acele ile, ÂdÂb ve erkÂnına tam dikkat etmeden bir an evvel bitirmeye calışması, namazın mÂnÂsını anlamaması, mÂnevî ve ruhanî zevkine erememesi demektir.

Bir hadîs-i şerîfte şoyle buyrulur:

"İnsan namazını guzelce kılar, rukû' ve secdelerini tam ve itidÂl uzere yaparsa namaz ona şoyle der: "Sen beni nasıl koruduysan, Allah da seni korusun." ŞÃ‚yet namazı kotu kılar, rukû' ve secdelerini eksik ve noksan yaparsa, bu sefer şoyle der: "Sen beni nasıl zÂyi ettin ise Allah da sana oyle yapsın."

Diğer bir hadîs-i şerîfte ise, namazda huzur ve huşû'a kavuşma, ta'dîl-i erkÂna riayet hususunda şu olcu nazara verilir:

"Sizden biriniz namaz kıldığı zaman ved eder gibi [yani, kıldığı o namaz sanki son namazı imiş, bir daha namaz kılmaya omru yetmeyecekmiş gibi, ta'dîl-i erkÂnına riayet ederek] kılsın."

Musluman, namazını, bu duygu icinde kılarsa, kolayca ta'dîl-i erkÂna riayet edebilir. Kıldığı o namazdan buyuk bir huzur duyar, mÂnevî feyz alır.

Namazı eksik ve bilgisiz kılan, ta'dîl-i erkÂna riÂyet etmeyen kimselere namaz hırsızı denmektedir. Bunlar, farzına, vÂcibine riayet etmeden acele ile kıldıkları namazlarının ucundan bucağından hırsızlık yapmış sayılmaktadırlar. Nitekim Ebu Hureyre, Resûlullah Efendimizden şu hadîsi nakletmektedir:

"Size namaz hırsızından haber vereyim mi?"

"Ver, y RasûlÂllah!"

"Namaz hırsızı, namazın rukû'unu, sucûdunu noksan yapan, hakkıyle yerine getirmeyen kimsedir...




[/QUOTE]
__________________