İMAM-I ** RABBANİ'NİN** SOHBETLERİNDEN

Edebi gozetmek, zikrden ustundur. Edebi gozetmeyen Hakk'a kavuşamaz.
Ehlininn gonlu icin * gunah işlemek ahmaklıktır.
Farzı bırakıp, nÂfile ibÂdetleri yapmak boşuna vakit gecirmektir.
Gın sÂhiplerinin yÂni zenginlerin, alcak gonullu olması guzeldir. Fakirlerin ise onurlu olması lÂzımdır.
İnsana lÂzım olan once Ehl-i sunnete uygun inanmak, sonra Allah'ın emir ve yasaklarına uymak, daha sonra tasavvuf yolunda ilerlemektir.
Kalbin tasfiyesi (temizlenmesi); İslÂma* uymakla, sunnetlere yapışmakla, bid'atlerden kacmakla ve nefse tatlı gelen şeylerden sakınmakla olur. Zikr ve murşidi sevmek bunu kolaylaştırır.
Kalbin bircok şeyleri sevmesinin sebebi, hep o bir şey icindir. O da nefsdir.
KÂfirlere kıymet vermek, muslumanlığı aşağılamak olur.
Kelime-i tevhîd; putlara ibÂdeti bırakıp, Hakk'a ibÂdet etmek demektir.
Kufur, nefs-i emmÂrenin isteklerinden hÂsıl olur.
Malı zarardan korumanın ilÂcı,* zekÂt vermektir.
Mubahları gelişi guzel kullanan, şupheli şeyleri yapmağa başlar. Şuphelileri yapmak da harama yol acar.
Buyukleri sevmek, saÂdetin sermÂyesidir. Muhabbete mudÂhane, gevşeklik sığmaz.
Nefs bir kotuluk deposudur. Kendini iyi sanarak Cehl-i murekkeb olmuştur.
Nefse, gunahlardan kacmak, ibÂdet yapmaktan daha guc gelir. Onun icin gunahtan kacmak daha sevaptır.
Er-RezzÂk olan Hakk , rızıklara kefil olmuş, kullarını bu sıkıntıdan kurtarmıştır.
SaÂdet, omru uzun ve ibÂdeti cok olanındır.
Sonsuz* saÂdete kavuşmak, Rasullere uymağa bağlıdır.
Sohbeti ganîmet bilmelidir. Sohbetin ustunluğu, butun ustunluklerin ve kemÂllerin ustudur.
Sunnet ile bid'at birbirinin zıddıdır. Birini yapınca oteki yok olur.
ZÂhid, dunyÂya gonul bağlamadığı icin, insanların en akıllısıdır.
ZekÂt niyeti ile bir kuruş vermek, dağlar kadar altını sadaka olarak vermekten* daha sevapdır.
SÂlih ameller İslÂmın beş şartıdır. SÂlih amelleri yapmadan kalb selÂmette olmaz.
Cennet ile Cehennem'den başka ebedî bir yer yoktur. Cennet'e girmek icin îmÂn ve dînin emirlerine uymak lÂzımdır.
DunyÂyı maksad edinmemeli. DunyÂ, nefsin arzularına yardımcıdır. Duny ve Âhiret bir arada olmaz. DunyÂya duşkun olmak, gunahların başıdır. DunyÂya duşkun olanlar Âhirette zarar gorur. DunyÂya duşkun olmamanın ilÂcı, İslÂma uymaktır.
Bu zamanda dunyÂyı terk etmek cok zordur. DunyÂyı terk lÂzımdır. Hakîkaten terk edemeyen, hukmen terk etmelidir ki, Âhirette kurtulabilsin. Hukmen terk etmek de buyuk nîmettir. Bu da, yemekte, icmekte, giyinmekte, meskende, dînin hudûdundan dışarıya taşmamakla olur.
DunyÂyı terk etmek iki turludur; birincisi, mubahların, zarûret mikdÂrından fazlasını terktir. Bu cok iyidir. İkincisi, haramları ve şuphelileri terkedip yalnız mubahları kullanmaktır. Bu zamanda bu da iyidir.
Tesbih okumak (SubhÂnallah demek), tovbenin anahtarı ve hatt ozudur.
Vakit cok kıymetlidir. Kıymetli şeyler icin kullanmak lÂzımdır. İşlerin en kıymetlisi sÂhibine hizmet etmektir. YÂni Allah'a ibÂdet ve tÂat etmektir.
Genclik zamÂnında dînin emirlerine uymak, duny ve Âhiret nîmetlerinin en ustunudur.
Annenin yavrusuna faydası olmadığı (annenin yavrusundan kacacağı) kıyÂmet gunu icin, hazırlık yapmayana yazıklar olsun!
Âyet-i kerîmede meÂlen; "VallÂhu basîrun= Allah onların ne yaptıklarını gormektedir" buyruldu. Allah* her şeyi gorduğu hÂlde, (insanlar) cirkin işleri yaparlar. Aşağı bir kimsenin bile bu işleri gorduğunu bilseler, vaz gecerler yapmazlar. Bunlar ya Hakk'ın gormesine inanmıyorlar, yÂhud onun gormesine kıymet vermiyorlar. ÎmÂnı olana her ikisi de yakışmaz.
Velîlerin hicbiri, nebi mertebesine varamaz.
Velîlerin hicbiri, SahÂbî mertebesine cıkamaz.
İhlÂs ile yapılan kucuk bir iş, senelerce yapılan ibÂdetler gibi kazanc (sevap) hÂsıl eder.
Her ibÂdeti seve seve yapmalı. Kul hakkına dokunmamağa, hakkı olanlara hakkını odemeğe titizlikle calışmalıdır.
DunyÂnın vefÂsızlıkta eşi yoktur, dunyÂyı isteyenler de alcaklıkta ve bahillikte (cimrilikte) meşhûrdur. Azîz omrunu, bu vefÂsızın ve değersizin peşinde harcayanlara yazıklar ve korkular olsun.
Genclik cağının kıymetini biliniz! Bu kıymetli gunlerinizde, İslÂmı oğreniniz ve bu bilgilere uygun yaşayınız! Kıymetli omrunuzu faydasız, boş şeyler arkasında, oyun ve eğlence ile gecirmemek icin uyanık olunuz.
İnsanlar riyÂzet deyince, aclık cekmeği ve oruc tutmağı anladılar. HÂlbuki, dînimizin emrettiği kadar yemek icin dikkat etmek, binlerce sene nÂfile oruc tutmaktan daha faydalıdır.
Bir kimsenin onune lezzetli, tatlı yemekler konsa, iştihÂsı olduğu hÂlde ve hepsini yemek istediği hÂlde, dînimizin emrettiği kadar yiyip, fazlasını bırakması, şiddetli bir riyÂzettir ve diğer riyÂzetlerden cok ustundur.
Bir farzı vaktinde yapmak, bin sene nÂfile ibÂdet yapmaktan daha cok faydalıdır.
Olmek, felÂket değildir. Oldukten sonra, başına gelecekleri bilmemek felÂkettir.
Sonsuz kurtuluşa kavuşmak icin, uc şey muhakkak lÂzımdır: İlim, amel, ihlÂs.
Olulere du ve istigfÂr etmekle ve onlar icin sadaka vermekle, imdÂtlarına yetişmek lÂzımdır.
DunyÂyı ele gecirmek icin Âhireti vermek ve insanlara yaranmak icin Allah'ı bırakmak ahmaklıktır.
Nefse kolay ve tatlı gelen şeyi saÂdet zannetmemeli, nefse guc ve acı gelenleri de şekÂvet ve felÂket sanmamalıdır.
Birkac gunluk zamÂnı buyuk nîmet bilerek, Allah'ın beğendiği şeyleri yapmağa calışmalıdır.
İbÂdetlerin hepsini kendinde toplayan ve insanı Allah'a en cok yaklaştıran şey namazdır.
CÂhillerin, buyuklere dil uzatmalarına sebeb olmayınız! Her işinizin İslÂm'a uygun olması icin, Allah'a yalvarınız.
Gecici lezzetlere, cabuk biten, tukenen dunyÂlıklara aldanmamalıdır.
İhsÂn sÂhibinin kapısı calınınca acılır.
Gonul dalgınlığının ilÂcı; gonlunu Allah'a vermiş olanların sohbetidir.
Duny hayÂtı pek kısadır. Bunu en luzumlu şeyde kullanmak gerekir. Bu en luzûmlu şey de, kalbini toparlamış olanların yanında bulunmaktır. Hicbir şey sohbet gibi faydalı olmaz.
__________________