1. Soyleyici mÂnÂsına Allahu teÂlÂnın isimlerinden.
Allahu teÂl hayy (diri), Âlim (bilici), kÂdir (kudret sÂhibi) ve mutekellim olarak ve sonsuz zamanlarda hep hÂzır ve nÂzırdır (gorucudur). HayÂt, ilim, kudret ve kelÂm sıfatları zamansız ve mekÂnsız olduğu gibi, hÂzır ve nÂzır olması da zaman ve mek Âna bağlı değildir. Allahu teÂlÂnın sıfatlarının hepsi boyledir. (İmÂm-ı RabbÂn&#238
Âlemlerin şaşılacak bir nizÂm icinde olduklarını goruyoruz. Fen her sene bunların yenilerini bulmaktadır. Bu nizÂmı yaratanın hayy (diri), Âlim (bilici), kÂdir (gucu yetici), murîd (dileyici), semî' (işitici), basîr (gorucu), mutekellim ve hÂlık (yar atıcı) olması lÂzımdır. Cunku, olmek ve cÂhil olmak ve gucu yetmemek ve zorla yapmak, sağırlık, korluk ve soyleyememek birer kusurdur, utanılacak şeylerdir. Bu kÂinÂtı, bu Âlemi bu nizÂm uzere yaratanda ve yok olmaktan koruyanda boyle kusurlu sıfatların bulunması olacak şey değildir. (MevlÂn HÂlid-i BağdÂd&#238
2.KelÂm Âlimi. (Bkz. Mutekellimîn)
__________________