Kalbin mahmûd hÂlleri; sabır (Allah'tan gelenlere tahammul etmek), şukur (her nîmeti Allahu teÂlÂdan bilmek), havf (Allah'ın azÂbından korkmak), rec (Allah'ın rahmetini umîd etmek), rız (Allah'tan gelenlere boyun eğmek, hoşnûd olmak, kadere karşı gelmemek), zuhd (dunyÂya duşkun olmamak), takv (haramlardan kacınmak), kanÂat (elinde olana rÂzı olup, daha cok istememek), comertlik ile butun nîmetleri Allah'tan bilip O'na bağlanmak, iyilik, husn-i zÂn (iyi zan, iyi duşunce), guzel ahlÂk, iyi gecim, doğruluk ve ihlÂs (her şeyi Allah rızÂsı icin yapmak) hÂlleridir. (İmÂm-ı GazÂl&#238

2. Peygamber efendimizin guzel isimlerinden biri.

Ahmed, Muhammed, Mahmûd, hep over seni Allah

Senin isminle biter l ilÂhe illallah

Bundaki ince sırrı anlamaz, bilmez gumrÂh,

Kendi adıyla yazmış senin adını RahmÂn

(Hazret-i Muhammed'in HayÂtı)

3. Ebrehe'nin, KÂbe'yi yıkmak uzere ordusunda getirdiği filin adı.

Resûlullah efendimizin doğmasına iki ay kadar zaman kala, Fil vak'ası meydana geldi. Bir cok insanlar akın akın gelip, KÂbe'yi ziyÂret ediyorlardı. Buna mÂni (engel) olmak isteyen Yemen vÂlisi Ebrehe, KÂbe'yi yıkmağa karar verdi. Bu maksadla buyuk bir ordu hazırlayıp KÂbe'ye yurudu. Ebrehe'nin ordusunda, "Mahmûd" denilen bir de fil vardı. Ebrehe, KÂbe'ye yonelince, bu fil yere cokup yurumez oldu. HÂlbuki Yemen'e cevrilince koşarak gidiyordu. Allahu teÂlÂ, Ebrehe'nin ordusu uzerine EbÂbîl, yÂni Dağ kırlangıcı denilen kuşlardan bir suru gonderdi. Bu kuşların her biri, biri ağzında, ikisi de ayaklarında olmak uzere nohut veya mercimek buyukluğunde ucer taş taşıyordu. Ebrehe'nin ordusu uzerine bırakılan bu taşlar, hepsini helÂk etti. Bu vak'a, Kur'Ân-ı kerîmin Fil sûresinde anlatılmaktadır. (Bkz. Fil Sûresi) (İbn-i Esîr)
__________________