Fen bilgilerini iyi oğrenen, aklı başında bir kimse, yalnız duşunmekle, Allahu teÂlÂnın var olduğunu anlar. ÎmÂna kavuşur. Eseri gorerek muessirin, yÂni eseri yapanın varlığını anlamamak ahmaklık olur. Her insanın boyle duşunerek îmÂna gelmesini dînimiz emretmektedir. Selef-i sÂlihîn (ilk iki asrın muslumanları), bu emri sozbirliği ile bildirmişlerdir. Hicretin 400 senesinden sonra cıkan bÂzı sapık fırkadakiler, nazar (inceleme) ve istidlÂl etmeye luzum yoktur dediler ise de bunların sozlerinin kıymeti yoktur. (HÂdim&#238

İstidlÂl ile kazanılan bilgiler kesbîdir yÂni calışmak, sebeblere yapışmak, duşunmek, aklı kullanmak sûretiyle elde edilir. MeselÂ; duman gorulen yerde ateşin bulunduğunun veya ateşin bulunduğu yerde dumanın da bulunacağının bilinmesi istidlÂl yoluyla bilmektir. (TeftÂzÂn&#238
__________________