İnsanlar Allah Resulu'ne (a.s.) hitaben: Ey Allah'ın Resulu! Biz Kıyamet gununde Rabbimizi gorur muyuz? diye sordular. Allah Resulu (a.s.): "Dolunay olduğu gece, onu gormek icin itişip kakışır, birbirinize zarar verir misiniz?" buyurdu. Hayır, Ey Allah'ın Resulu! dediler. Tekrar; "onunde hic bir bulut yokken guneşi gormekte birbirinize zarar verir misiniz?" diye sordu. Hayır, Ey Allah'ın Resulu! dediler. Allah Resulu şoyle buyurdu: "İşte sizler onu boyle goreceksiniz. Kıyamet gununde Allah insanları toplar ve: "Her kim neye tapıyorduysa onun ardına duşsun" buyurur. Artık guneşe tapıyor olan guneşin, aya tapıyor olan ayın, tağutlara tapıyor olan tağutların ardına duşer. Yalnız bu ummet, iclerinde munafıkları da olduğu halde (yerinde durup) kalır. Allah Tebareke ve Teala onlara evvelce tanıdıklarından başka bir surette gelir ve: "Ben sizin Rabbinizim" buyurur. Onlar (Rablerini o tecelli ile tanıyamadıkları icin): Senden Allah'a sığınırız. Rabbimiz bize gelinceye kadar bizim yerimiz burasıdır. (Yerimizden ayrılmayız). Rabbimiz bize geldiğinde biz onu tanırız, derler. Allah Teala bu defa onlara tanıdıkları surette gelip: "Ben Rabbinizim" buyurur. Onlar da: Sen bizim Rabbimizsin derler ve ona tabi olurlar. Cehennemin de ortasına Sırat (yani kopru) kurulur. Onun uzerinden ilk gecenler ben ve ummetim olur. O gun Peygamberlerden başka hic bir kimse tekellum edemez. Peygamberlerin de o gunku duaları: Ey Allahım! Selamet ver, selamet ver (den ibaret) olur. Cehennemde Sa'dan dikenlerine benzer dikenler vardır. (Efendimiz) Sa'danı hic gordunuz mu? diye sordu. Evet Ey Allah'ın Resulu! dediler. Allah Resulu (a.s.): İşte o cengeller Sa'dan dikenleri gibidir. Ancak şu var ki ne kadar buyuk olduklarını yalnız Allah bilir. İşte bunlar insanları (kotu) amellerinden dolayı kapıp alırlar. İnsanlardan mumin olanların kimi ameli sayesinde kurtulurken, kimi de Allah onları kurtarıncaya kadar cezalandırılır. Nihayet Allah, kullar arasında kazayı icra edip de sırf rahmetinden olarak Cehennemliklerden dilediklerini Cehennemden cıkarmayı irade ettiğinde meleklere; la ilahe illallah diyenler arasından Allah'ın merhamet buyurmak istediklerinden Allah'a bir şeyi ortak kılmamış olanları Cehennemden cıkarsınlar diye emredecektir. Melekler bunları Cehennemde secde eseriyle tanırlar. Ateş, Adem oğlunun secde izinin yeri dışında her şeyini yer bitirir. Allah secde izini yemeyi ateşe haram etmiştir. Bunlar ateşten yanmış olarak cıkarılırlar. Uzerlerine hayat suyu dokulur ve o su sebebiyle sel uğrağında biten bitki gibi yeniden biterler. Yuce Allah'ın kulları arasında hukmunu sona erdirir. Ancak yuzu ateşe donuk bir kimse kalır. O, Cennete girişi itibariyle, Cennet ehlinin sonuncusudur. O kimse: Ey Rabbim! Yuzumu ateşten dondur, zira kokusu beni zehirleyip duruyor, alevi de beni yakıp duruyor, der. O kimse, Allah'ın dilediği kadar, Allah'a surekli olarak dua eder. Sonra Şanı Yuce Allah ona: Bu senin dediğini sana yaparsam, acaba ondan başkasını ister misin? buyurur. O kul: Senden, bundan başkasını istemem, der ve Rabbine, Allah'ın dilediği kadar, bircok sozler ve yeminler verir. Bunun ardından Allah onun yuzunu ateşten cevirir. Yuzunu Cennete doğru cevirip Cenneti gorduğu zaman, Allah'ın dilediği kadar sustuktan sonra: Ey Rabbim! Beni Cennetin kapısına yanaştır, der. Bunun uzerine Allah ona: Evvelce sana verdiğimden başka bir şey istemeyeceğine sozler ve yeminler vermiş değil misin? Yazıklar olsun! Ey Adem oğlu! Ne kadar gaddarsın! buyurur. O kul: Ey Rabbim! der ve Allah'a devamlı dua eder. Nihayet Allah ona: Bunu sana versem başkasını ister misin? der. Kul: İzzetine yemin olsun ki hayır der. Ve Rabbine Allah'ın dilediği kadar sozler ve yeminler verir. Sonunda Rabbi onu Cennet kapısına yaklaştırır. Cennet kapısı uzerinde durduğu, Cennet ona acıldığı, icindeki hayırları ve sevinci gorduğu zaman Allah'ın dilediği kadar susar. Sonra: Ey Rabbim! Beni Cennete sok, der. Yuce Allah ona: Verdiğimden başkasını istemeyeceğine sozler ve yeminler vermiş değil misin? Allah layıkını versin! Ey Adem oğlu! Sen ne sozunde durmaz kimse imişsin, der. O kul: Ey Rabbim! Yaratıklarının en kotu talihlisi ben olmayayım, der ve Allah'a devamlı surette dua eder. Nihayet şanı yuce Allah ona guler. Allah ona gulunce: Cennete gir, der. Kul Cennete girince Allah ona: Temenni et, buyurur. O da Rabbinden istek ve temennide bulunur. Nihayet Allah ona: Şunu da bunu da (diyerek) istenecek şeyleri muhakkak kendisine hatırlatır, nihayet dilediklerinin hepsi kesilince Allah Teala: "Bunların hepsi ve daha bir o kadarı senindir," buyurur.
__________________