Yuce Allah insana sayısız nimetler vermiş, ondan kendisini tanıyıp ibadet etmesini, ilÂhî emir ve yasaklarına uymasını, butun bunları yalnız kendi rızası icin yapmasını istemiştir. Nitekim Mu’min sûresinin 65. ayetinde meÂlen şoyle buyurulmaktadır: “O diridir. O’ndan başka hicbir ilah yoktur. O halde sadece Allah’a itaat ederek (samimi olarak) O’na ibadet edin. Hamd alemlerin rabbine mahsustur.”[1]
Riya; iş, soz ve davranışlarda gosterişte bulunmak; bir iyiliği veya salih bir ameli Allah'ın rızasını kazanmak niyetiyle değil, insanların beğenisi icin yapmaktır. Ozellikle maddî ve manevî cıkarlar elde etmek icin, yuce dinimiz İslam’ın aracı kılınması, insanın Allah katındaki kıymetini yok ettiği gibi toplum icerisindeki itibarını da zedeler. Zira Yuce Allah’a karşı samimi olmayan, insÂnî ilişkilerde de samimiyet gosteremez. Kişinin soz ve davranışlarındaki samimiyetsizlikleri, diğer insanlar tarafından kısa zamanda anlaşılır. Neticede bu kişilere kimse guvenmez. Bununla birlikte riya, ibadetin ozunu bozar, sevabını giderir, ortada yalnız ibadetin şekli kalır. Bunun icin kul, ibadet esnasında riyadan, gosterişten uzak kalmalı, ibadetlerini sırf Yuce Allah’ın rızası icin yapmalıdır.
Bu konuda Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) bir hadisi şeriflerinde şoyle buyurmaktadır: “Her kim işlediği bir hayrı, menfaat umarak halka duyurursa, Allah da onun gizli işlerini duyurur. Yine her kim işlediği bir hayrı gosteriş icin yaparsa Allah da onun riyakÂrlığını ortaya cıkarır.”[2]
Riya bahane edilerek ibadet terk edilmemeli, kesin bilinmedikce de başkaları riyÂkarlıkla suclanmamalıdır. Riya kalbe ait bir durumdur. Kalplerde olanı ise ancak Allah bilir.
İbadetlerimizi ve işlerimizi eksiksiz yerine getirme gayreti icinde olmalı, gosterişten uzak, ihlaslı ve samimi duygularla hareket etmeliyiz. Amellerimizin sevabını gosteriş ve riya ile kaybetmemeliyiz. Yuce Allah’ın rızasını, insanların ovgusune tercih etmeyi hayat prensibi haline getirmeliyiz.
Yuce Allah buyuruyor ki: “Ey iman edenler! Allah’a ve ahiret gunune inanmadığı halde insanlara gosteriş olsun diye malını harcayan kimse gibi, sadakalarınızı başa kakmak ve gonul kırmak suretiyle boşa cıkarmayın. Boylesinin durumu, uzerinde biraz toprak bulunan ve maruz kaldığı şiddetli yağmurun kendisini cıplak bıraktığı bir kayanın durumu gibidir. Onlar kazandıklarından hicbir şey elde edemezler. Allah kÂfirler topluluğunu hidayete erdirmez.”[3]
[1] Mumin,40/65
[2] Muslim, Zuhd, 38
[3] Bakara, 2/264
__________________