Haldun TANER
[IMG]http://img257.**************/img257/2266/halduntaner0705hms3.jpg[/IMG]





Almanya'da Heidelberg Universitesi'nde siyasal bilgiler okudu. Yurda donunce (1938) İstanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Alman Dili ve Edebiyatı Bolumu'nu bitirdi (1950), Edebiyat Fakultesi'nde tiyatro desrleri verdi. Tercuman ve Milliyet gibi gazetelerde gunluk yazılar yayınladı. "Devekuşu Kabare Tiyatrosu"nu kurdu (1986), 1983 Simavi Vakfı Edebiyat Odulu'nu (Pertev Naili Boratav'la) aldı.

Cağdaş Turk tiyatrosunun en onde gelen temsilcilerinden olan Taner, geleneksel Turk tiyatrosu ile epik tiyatronun bir bileşimini yaratmaya calışmıştır. Taner'in oyunları, once toplumsal tiyatronun, sonra politik tiyatronun, daha sonra da muzikli tiyatro ile politik kabare tiyatrosunun orneklerini birleştirerek, cağdaş halk tiyatrosunun ornekleri ile birlikte “cağdaş halk tiyatrosu”nun ortak paydası altında toplanabilir. Taner'in değişen toplumsal değerleri, eski yeni catışmasını ele alan gercekci toplumsal oyunlarını, epik tiyatro teknikleri ile gostermeci seyirlik ve acık oyun ozellikleri taşıyan politik gulmece oyunları izlemiştir.

Yuzeyde politikacı tipini eleştiren "Gunun Adamı" (1949), gecmişin anılarını deşerken o gunun anlamını bulgulayan yaşlı bir siyasetciyi anlatan "Dışardakiler" (1952), bir sanatcının kapılaşmış cevresiyle catışmasını yansıtan "Değirmen Donerdi" (1958), tarihsel bir olayın oykulenmesini kuşaklar arası ayrımlar icinde gosteren "Lutfen Dokunmayın" (1960), toplumsal değişimler surecindeki kişileri ortak cevreleri icinde gosteren "Fazilet Eczanesi" (1960), kucuk burjuva humanizmini bir aile orneğinde sergileyen "Huzur Cıkmazı" (1962), gecekondu yaşamındaki toplumsal-ekonomik celişkileri bir kahramanlık parodisi icinde veren "Keşanlı Ali Destanı" (1964), kucuk insanın somuruluşunu tarihsel donemlerle orneklendirerek yeren "Gozlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım" (1964), Lukianos'un bir masalına dayanan ve somuru mekanizmasını eleştiren bir siyasal alegori olan "Eşeğin Golgesi" (1965), geleneksel tiyatro oğeleri icinde muzikli bir oyun olan "Zilli Zarife" (1966), Mınakyan Tiyatrosu, Ahmet Vefik Paşa tiyatrosu ve Kel Hasan Tuluat Tiyatrosu’nun Moliere'in George Dandin oyununun oynanışı orneğinde vererek, Turk halk tiyatrosunun “bicim sorunsalı”nı işleyen "Sersem Kocanın Kurnaz Karısı" (1971), sanatcı ile toplum arasındaki ilişkiyi ele alan "Ayışığında Şamata" (1978), Haldun Taner’in başlıca oyunları arasındadır. Sanatcının kabare oyunları da şoyle sıralanabilir: "Vatan Kurtaran Şaban" (1968), "Astronot Niyazi" (1970), "Dun ve Bugun" (1972), "Aşk-u Sevda" (1973), "Yar Bana Bir Eğlence" (1975), "Ha Bu Diyar" (1974

__________________